Đây là những chứng tích quan trọng khẳng định quá trình cư trú lâu dài của cư dân thời tiền - sơ sử.
Tại di chỉ Vườn Chuối (thuộc thôn Lai Xá, xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, Hà Nội) mới đây đã tìm thấy nhiều hiện vật quý thuộc văn hóa Đông Sơn sau hơn 1 tháng khai quật khảo cổ. Các nhà khảo cổ hy vọng sẽ sớm tìm thêm được nhiều hiện vật thuộc các giai đoạn khác như Gò Mun, Đồng Đậu. Đây được coi là chứng tích quan trọng thể hiện quá trình cư trú lâu dài của cư dân tiền - sơ sử tại nơi này.
Trong các hố khai quật H1 và H2, mỗi hố có diện tích 50 m², trên khu vực phía đông gò Vườn Chuối, phát hiện hàng vạn mảnh gốm thuộc văn hóa Đông Sơn (cách nay khoảng 1.800 đến 2.500 năm). Ngoài ra còn thìm thấy các hiện vật khác bằng đồng như lưỡi câu, lò nấu đồng cỡ nhỏ, đồ trang sức bằng đá (mảnh vòng tay, hạt chuỗi). Gần vách hố H1 có dấu vết của mộ và đồ tùy táng bằng đá, gốm, đồng như vòng tay, mảnh vò gốm, hai lưỡi rìu (hình) “gót chân” bằng đồng đặc trưng của thời Đông Sơn.
Dựa vào các cổ vật tìm thấy thì có nhiều khả năng, chủ nhân ngôi mộ này là người giàu có thời đó. Hơn nữa, chiếc vòng tay khá nhỏ cho nên có thể người chủ là một người nhỏ bé hoặc nhỏ tuổi.
Ngoài ra còn tìm thấy bộ di cốt thuộc thời kỳ Đông Sơn được cải táng (các xương đã được sắp xếp lại, không giống như hình thể tự nhiên) còn khá nguyên vẹn đang chờ sự nghiên cứu của các nhà cổ nhân chủng học.
Theo GS Lâm Mỹ Dung, Bảo tàng Nhân học (Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học quốc gia Hà Nội), người theo dõi, chỉ đạo sát sao cuộc khai quật, với phương pháp "khai quật bảo tồn", các nhà khảo cổ đã tiến hành đào và giữ để các tầng văn hóa bộc lộ theo tiến trình phát triển. Cụ thể, ở hố H1 đã khai quật qua lớp văn hóa Đông Sơn muộn, tiến đến/xuống lớp văn hóa Đông Sơn sớm và ở hố thăm dò đã phát hiện những hiện vật gốm của giai đoạn Gò Mun (cách nay 2.500 đến 3.000 năm).
Sự đa dạng và phong phú của các hiện vật cũng cho phép các nhà khoa học có điều kiện để mở rộng nghiên cứu sâu hơn ở nhiều khía cạnh về cuộc sống, phương pháp mai táng, kỹ thuật chế tác công cụ, đồ trang sức, hình thể của chủ nhân cách đây hàng nghìn năm.
Theo dự kiến, cuộc khai quật lần thứ 10 sẽ tiếp diễn đến hết tháng 87/202. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu để có được câu trả lời chính xác về những thông tin khoa học từ các hiện vật mới tìm được, để từ đó xây dựng cơ sở ý kiến tham vấn với quản lý tìm ra phương án bảo tồn.
(Nguồn: Phụ nữ mới)