Thường Tết là dịp người dân gác lại sau lưng mọi lo toan, bận rộn để dành thời gian cho việc vui chơi, giải trí. Nhằm đáp ứng nhu cầu đó của người dân, ngày càng có nhiều không gian văn hóa được các địa phương, đơn vị tổ chức để tô điểm thêm cho không khí rộn ràng của ngày xuân. Tuy nhiên, không gian này trên địa bàn tỉnh vẫn còn khá đơn điệu.
Những ngày sát tết Quý Mão - 2023, Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Hướng Hoá (Quảng Trị) tổ chức phiên chợ Tết vùng cao có chủ đề “Hướng Hóa - Điểm hẹn miền sơn cước” làm nao lòng biết bao du khách. Có 40 gian hàng của 16 xã, thị trấn và các doanh nghiệp của huyện tham gia. Hàng hóa được bày bán là nông sản ở địa phương, bao gồm các sản phẩm OCOP và sản phẩm đặc trưng của miền núi như mật ong, măng rừng, gạo nếp, lá dong để gói bánh chưng.
Phiên chợ còn quảng bá văn hóa đặc sắc của người dân tộc thiểu số Vân Kiều, Pa Kô thông qua hoạt động của người dân địa phương như đan lát, dệt thổ cẩm may trang phục truyền thống, làm bánh, biểu diễn cồng chiêng, hát dân ca phục vụ du khách tại phiên chợ. Không gian văn hóa Vân Kiều, Pa Kô giữa núi rừng Trường Sơn hùng vĩ tạo được điểm nhấn trong chuỗi hoạt động vui Tết, đón xuân khiến du khách từ miền ngược đến miền xuôi ai chiêm ngưỡng cũng khen ngợi.
Hoạt động này ngoài việc phục vụ nhu cầu lễ hội cho Nhân dân còn phát đi thông điệp Hướng Hóa là vùng đất giàu bản sắc văn hóa, điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước. Ở một số địa phương khác trong tỉnh, không gian trải nghiệm văn hóa dịp Tết diễn ra khá sôi nổi.
Những ngày trước, trong, sau Tết, hàng ngàn du khách trong và ngoài tỉnh đến check in tại địa điểm trưng bày con mèo - biểu tượng của năm Quý Mão ở huyện Triệu Phong. Hay tại Khu du lịch sinh thái Rú Lịnh ở huyện Vĩnh Linh, cảnh quan tràn ngập sắc xuân đã thu hút nhiều du khách đến vui chơi, giải trí.
Tuy nhiên, những địa điểm như trên ở Quảng Trị vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay, người dân và du khách đang thiếu không gian để có những trải nghiệm sâu sắc, đáng nhớ vào dịp tết, lễ. Chị Nguyễn Thị Minh Nghĩa là một người Quảng Trị sống và làm việc tại TP. Hồ Chí Minh.
Dịp Tết này chị về quê du xuân. Chị chia sẻ, gia đình chị luôn trông đợi chuyến về quê mỗi dịp Tết để tranh thủ những ngày nghỉ thăm người thân và tìm hiểu, trải nghiệm thêm không gian văn hóa của quê hương.
Tuy nhiên, phần nhiều chị chỉ loanh quanh mấy địa điểm trên, để rồi khi trở về thành phố nơi mình sinh sống và làm việc, chị luôn mang theo chút tiếc nuối. Không ít địa điểm du lịch trên địa bàn tỉnh tuy được đầu tư nhưng không thu hút du khách hoặc chỉ thu hút năm đầu tiên bởi cách làm cũ, thiếu sáng tạo.
Điểm du lịch mùa xuân mà năm sau cũng như năm trước, chỉ có vài ba loài hoa để chụp hình mà không có các điểm nhấn nào khác khiến du khách không còn hào hứng. Một số điểm du lịch được đầu tư bài bản thì khâu quảng bá chưa rộng rãi nên du khách ít biết đến.
Là trung tâm tỉnh lỵ nhưng ở TP. Đông Hà, không gian văn hóa để đón khách dịp Tết cũng rất đơn điệu. Giá như TP. Đông Hà tổ chức thêm các hoạt động lễ hội như thi gói và nấu bánh chưng, bánh tét đường phố; thi làm mứt, bánh truyền thống; trình diễn mâm bánh cúng tổ tiên; các trò chơi dân gian… thì không gian văn hóa, lễ hội mùa xuân được in đậm hơn trong lòng mỗi người, mỗi du khách. Đây cũng là cơ hội để mọi người quảng bá hình ảnh quê hương đến với bạn bè ở nhiều vùng miền khác.
Du xuân đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động vui chơi của người dân Việt Nam. Tết đến, từ làng quê đến phố thị, ai cũng muốn ăn mặc thật đẹp, bước ra đường chụp một bức ảnh đoàn viên. Vì thế, không gian văn hóa để vui xuân rất cần thiết. Nhìn sang các địa phương khác, không gian văn hóa ngày xuân thật sôi động.
Đó là những đường hoa, đường sách thu hút hàng ngàn lượt du khách trong và ngoài nước như lễ hội Đường Sách tết Quý Mão - 2023 tại TP. Hồ Chí Minh, Phố sách xuân Quý Mão tại Hà Nội. Với các gian hàng đa dạng cùng nhiều hoạt động check in, hái lộc đầu năm, workshop (thảo luận, trao đổi về một sự vật, hiện tượng nào đó, cung cấp cho những người tham gia kiến thức, thông tin, khả năng định hướng) và các sự kiện giao lưu văn hóa với những tác giả nổi tiếng.
Các hoạt động này không chỉ thu hút sự quan tâm của người dân ở những thành phố đó mà cả trong nước và quốc tế. Một số tỉnh mở cửa bảo tàng xuyên Tết, trưng bày hình ảnh “Tết Việt xưa” với các hiện vật, hình ảnh, tư liệu tạo không khí vui xuân đón Tết cổ truyền của dân tộc. Không gian này cũng thu hút một lượng khách không nhỏ.
Từ đó để thấy việc tổ chức không gian văn hóa ngày xuân không khó vì chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng các chất liệu có sẵn ở địa phương. Hiện nay, một số địa phương trong tỉnh, người dân vẫn còn gìn giữ các lễ hội truyền thống ngày xuân, phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc. Cần nâng tầm các lễ hội truyền thống này trở thành sản phẩm du lịch văn hóa thu hút du khách vào dịp lễ, Tết, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị lễ hội, tránh nguy cơ mai một.
Không gian trải nghiệm văn hóa ngày xuân cần phải được mở rộng hơn, sáng tạo hơn trên nhiều lĩnh vực văn hóa, di tích lịch sử, lễ hội mà không chỉ gói gọn ở địa điểm trưng bày các con vật của năm như hổ, mèo hay năm đến là rồng.
Để xây dựng không gian này không nhất thiết phải đầu tư quá nhiều chi phí nhưng cần đậm chất Tết, giàu sức xuân, đáp ứng được nhu cầu giải trí và hưởng thụ tinh thần của cộng đồng. Điều cần nhất ở đây vẫn là tâm huyết và ý tưởng sáng tạo của những người làm du lịch và các ngành chức năng.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
