Tự bao đời nay, người dân làng Đại An Khê, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng (Quảng Trị), luôn tự hào vì làng mình có hàng cây xà cừ cổ thụ hàng chục năm tuổi rất đẹp và thơ mộng.
Mặc dù không cần quảng bá, cũng chưa được nhắc tên trong bản đồ du lịch nhưng nhiều du khách trong và ngoài tỉnh trên dặm đường thiên lý mỗi khi đi qua địa phận Hải Lăng đều tìm đến địa điểm này để chiêm ngắm, chụp ảnh lưu niệm.
Hữu xạ tự nhiên hương”
Mỗi lần có dịp qua con đường thảm nhựa rộng rãi, thoáng đãng nối từ Quốc lộ 1 vào làng Đại An Khê, tôi thường đi thật chậm để tận hưởng không khí trong lành, bình yên vốn có và ngắm hàng cây xà cừ cổ thụ cao lớn, thẳng tắp mọc đều 2 bên mép đường. Với tôi, hàng cây này mùa nào cũng đẹp. Đặc biệt, vào mùa cây xà cừ thay lá, sắc vàng phủ rợp một khoảng trời và trên mặt đường. Kế bên là kênh thủy lợi dẫn nước xanh trong, chạy dài dọc theo hàng cây. Khoảnh khắc ấy, tôi ngỡ như mình đang ở xứ sở nào đó ở trời Âu xa xôi.
Một ngày đầu xuân mới, tôi cùng anh bạn đồng nghiệp lái xe vào Đại An Khê thăm hàng cây... để sống chậm hơn. Cách trụ sở UBND xã Hải Thượng không xa, chúng tôi gặp chị Đỗ Thị Huyền, giáo viên Trường THCS Vĩnh Hòa, xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Linh, đang say mê chụp ảnh với hàng cây xà cừ. Thấy chúng tôi đưa máy ảnh lên chụp, Huyền cười thật tươi rồi nói: “Tôi nghe bạn bè nhắc đến con đường này rất nhiều.
Trên mạng xã hội facebook cũng thấy người ta đăng ảnh về hàng cây này với nhiều lời khen ngợi. Vì vậy, sau dịp tết Nguyên đán, tôi rủ thêm vài người bạn tìm đến đây để ngắm và chụp ảnh với hàng cây xà cừ này.
Chúng tôi đã có những bức ảnh đẹp như trong các bộ phim Hàn Quốc”. Một người bạn của Huyền tiếp lời: “Chúng tôi đã đến nhiều nơi trong tỉnh nhưng quả thật, chưa có nơi nào giữ được hàng cây cổ thụ vừa nhiều, vừa đẹp như nơi đây. Hàng cây xà cừ cao lớn, thẳng tắp nối dài hơn 1 km trông thật đẹp và cho cảm giác yên bình. Không phải tự nhiên mà nhiều người tìm đến đây anh nhỉ?”.
Nhiều vị khách du lịch ghé đến chụp hình nơi đây cũng nói rằng hàng cây xà cừ cổ thụ này quá đẹp và hiếm có. Không chỉ có hàng cây đẹp mà cả không gian, quang cảnh của làng Đại An Khê cũng mang lại cảm giác thanh bình, yên ả và hạnh phúc.
Mọi sự xô bồ, bon chen thường nhật dường như đã được trút bỏ lại phía sau hàng cây cổ thụ. Chị Trà Vũ Sao Khuê đến từ TP. Hà Nội chia sẻ: “Tôi làm việc trong ngành du lịch, có đối tác ở Quảng Trị.
Lần nào vào làm việc nơi đây, tôi cũng ghé đến hàng cây xà cừ cổ thụ để thăm và chụp hình. Hàng cây và ngôi làng Đại An Khê hoàn toàn có thể là sản phẩm du lịch của Quảng Trị mà không cần tốn tiền quảng bá. Thực tế, số lượng người mỗi ngày đến đây chụp hình, tham quan làng mấy năm qua cũng đủ nói lên sức hút của hàng cây đại thụ này”.
Người dân làng Đại An Khê vốn chất phác, hiền hòa, hiếu khách giờ đã quá quen với cảnh du khách vào nhà hỏi đường, trò chuyện và chụp ảnh với hàng cây xà cừ. Không ai thổ lộ bằng lời nhưng sâu trong ánh mắt họ toát lên niềm hạnh phúc và tự hào. Vì thế, hễ có người lạ tìm đến, người dân Đại An Khê đều vui vẻ kể về truyền thống của làng để du khách hiểu thêm về quê hương mình.
Gìn giữ đến muôn đời sau
Nhiều người làng Đại An Khê nói rằng, từ khi họ sinh ra đã nhìn thấy hàng cây xà cừ cổ thụ. Hiện, chẳng còn mấy ai biết hàng cây này bao nhiêu tuổi và ai là người trồng. Lần tìm gốc tích của bóng cây cổ thụ, chúng tôi gặp được những người gần 50 năm trước trồng hàng cây kéo dài hơn 1 km này.
Nhà ông Nguyễn Quả (85 tuổi) nằm đầu tuyến đường dẫn vào thôn. Trước cổng nhà của ông có cây xà cừ to lớn, hai người ôm không xuể. Những năm sau ngày đất nước thống nhất, ông Quả là chủ nhiệm Hợp tác xã nông nghiệp Đại An Khê.
“Sau ngày đất nước hoàn toàn thống nhất, nhiệm vụ trồng cây xanh tạo bóng mát rất được quan tâm, trở thành phong trào tại nhiều địa phương vì lúc bấy giờ khu vực này bị bom mìn cày nát, không còn cây nào sống sót. Tôi đi nhận giống cây xà cừ từ Lâm trường Triệu Hải (nay là Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Triệu Hải) mang về giao cho những người lớn tuổi trong thôn, mỗi người một cây để trồng và chăm sóc”, ông Quả hồi tưởng.
Thời ấy, cây xanh rất quý nên sau khi trồng xong, ông Quả cùng hội người cao tuổi phải làm hàng rào bằng tre xung quanh cây con để bảo vệ. Chiều chiều, người làng múc từng gàu nước tưới cho cây với hy vọng cây nhanh lớn, tỏa bóng mát che đi cái nắng oi ả, ngột ngạt của xứ gió Lào.
Theo lời giới thiệu của người làng, chúng tôi tìm đến nhà cựu chiến binh Đào Đức Hiền (74 tuổi). Ông Hiền nói: “Tôi rời quân ngũ năm 1982, trở về làng thì hàng cây đã có bóng mát rồi. Hiện nay người lớn tuổi trong làng biết rõ về hàng cây xà cừ không còn nhiều. Các anh nên gặp ông Đào Bá Viêm, Phó Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Đại An Khê. Thời đó, ông Viêm chấm công ở hợp tác xã và hiện nay hàng cây vẫn đang được hợp tác xã quản lý”.
Sau nhiều lần hẹn chúng tôi mới gặp được ông Viêm. Ông Viêm cho hay, hàng cây xà cừ được trồng từ năm 1978. Người dân trong làng bao đời nay luôn dạy bảo con cháu phải cùng nhau chăm sóc, bảo vệ vì hàng cây xà cừ tỏa bóng mát cho dân làng, không ai nghĩ đến một ngày nó lại trở nên nổi tiếng. Khoảng 5 năm trở lại đây, lượng người tìm đến để chiêm ngắm, tìm hiểu, chụp ảnh với hàng cây xà cừ cổ thụ ngày càng nhiều. Trên mạng xã hội cũng lan truyền những hình ảnh đẹp với vô số lời khen về con đường hiếm có này. Ông Viêm và những bậc cao niên hiểu rằng, hàng cây này không chỉ gắn bó với người làng Đại An Khê mà còn là nơi để quảng bá, kết nối du khách, đưa danh tiếng của làng vang xa.
Tuy nhiên, ít người biết rằng vào năm 2004, hàng cây xà cừ này từng bị “khai tử” khi đơn vị quản lý đường bộ quyết định đốn hạ để bảo đảm an toàn cho phương tiện tham gia giao thông, nhất là sau khi một số cây xà cừ quá to lớn ngã đổ. “Khi lực lượng chức năng đưa phương tiện đến để đốn hạ cây, dân làng cùng nhau ra phản đối. Bởi vì hàng cây đã gắn bó mật thiết với chúng tôi. Sau đó, chính quyền địa phương tổ chức họp dân và đi đến thống nhất giữ lại hàng cây cổ thụ này cho con cháu mai sau”, ông Viêm kể.
Để giữ gìn hàng cây tỏa bóng, gần 20 năm qua Hợp tác xã nông nghiệp Đại An Khê và UBND xã Hải Thượng phải bỏ kinh phí để thuê người chăm sóc, chặt tỉa cành mỗi khi mùa mưa bão đến. “Hiện nay, còn khoảng 200 cây xà cừ đại thụ đang sống tốt dọc tuyến đường. Một số cây bị bật gốc ngã đổ, người làng trồng thay thế nhưng vì nằm sát kênh thủy lợi nên đơn vị quản lý yêu cầu không được trồng thêm. Thật tiếc, nếu như trồng được thêm nhiều cây vào thì con đường sẽ đẹp hơn nữa. Với những cây còn lại, chúng tôi sẽ chăm sóc, bảo vệ thật tốt để gìn giữ cho thế hệ mai sau”, ông Viêm nói.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
