Lễ hội vật cầu nước làng Vân được xem như một lễ hội độc nhất vô nhị bởi sự kịch tính, vui vẻ, đặc trưng cho văn minh lúa nước.
Lễ hội vật cầu nước (vật cầu bùn) thôn Yên Viên (còn gọi là làng Vân) xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang được tổ chức vào ngày 12,13,14 tháng 4 âm lịch hằng năm. Đây là lễ hội độc đáo vùng Kinh Bắc, mang đặc trưng của nền văn minh lúa nước, thể hiện mong ước về một năm mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt.
Trước khi các trận cầu nước được diễn ra, nhà đền sẽ tổ chức lễ xin Ngài chuyển đồ tế rước từ đền thờ Thánh Tam Giang (xóm 4, thôn Yên Viên, xã Vân Hà, Việt Yên, Bắc Giang) lên đền Trung.
Phần chính của lễ hội là trò vật cầu nước, diễn ra trên sân chính của đền thờ Thánh Tam Giang, có diện tích khoảng 200m2. Mặt sân là bùn nhão, ở hai đầu sân có hai hố để đẩy cầu xuống.
Người tham gia là các nam thanh niên khoẻ mạnh trong làng, gọi là quan cầu. Họ được chia làm hai giáp (mỗi giáp tám người), gọi là giáp trên và giáp dưới.
(Nguồn: Phụ nữ mới)
