Huyện Gio Linh và tỉnh Quảng Trị đang quy hoạch xã Gio An trở thành trung tâm du lịch - dịch vụ để đưa vùng này trở thành điểm đến hấp dẫn trong chương trình du lịch của tỉnh và vùng, góp phần phát triển KT-XH địa phương. Được sự giúp đỡ của tỉnh, nhiều người dân Gio An đã xây dựng các homestay (nhà cho du khách thuê ở gần các địa điểm du lịch, trải nghiệm) để đón khách du lịch.
Ông Võ Đăng Lập ở thôn An Nha, xã Gio An có khu vườn rộng gần 1.500m2 , trong khuôn viên ông xây dựng 3 ngôi nhà, trong đó có ngôi nhà để gia đình sinh hoạt và mới đây ông vừa hoàn thành ngôi nhà khang trang rộng 200m2 để làm homestay đón khách.
Homestay có 3 phòng ngủ rộng, diện tích mỗi phòng gần 30m2 với đầy đủ hệ thống vệ sinh hiện đại, ngoài ra còn có một phòng sinh hoạt chung cho du khách. Ngôi nhà mới ấn tượng nên ai cũng cảm thấy thích thú muốn được nghỉ ngơi khi khám phá, trải nghiệm du lịch ở đây.
Đặc biệt, gia đình ông Lập còn có khu trang trại rộng 2 ha với nhiều loại cây như cam, quýt, bưởi, ổi, xoài, nhãn...đã cho thu hoạch, có hồ cá lớn để du khách câu cá. Gần homestay là khu vực giếng cổ có tên gọi giếng Đào. Do đó du khách đến nghỉ ngơi tại homestay của ông Lập sẽ được trải nghiệm không gian sống bình yên, tìm hiểu phong tục tập quán, đời sống văn hóa phong phú của người dân địa phương.Phó Chủ tịch UBND xã Gio An Lê Phước Hiếu cho biết, đẹp nhất trong các homestay ở Gio An là của gia đình ông Nguyễn Tiến Dũng ở thôn Hảo Sơn. Homestay này có hai ngôi nhà trước và sau ở vị trí từ trên đồi cao hướng ra ao sen và cánh đồng rau liệt ở khu vực giếng Tép. Phong cảnh hữu tình cùng với cách bố trí độc đáo, hài hòa, homestay nằm giữa vườn hoa của ông Dũng làm cho nhiều du khách rất thích thú mỗi khi được trải nghiệm. Đặc biệt du khách sẽ được tham gia công việc hằng ngày như thu hoạch rau liệt, rau muống, bắt ốc giữa hồ sen để cảm nhận thêm nhiều sắc thái văn hóa của vùng đất Gio An.
Theo ông Lê Phước Hiếu, đến nghỉ lại ở các homestay này du khách có thêm cơ hội trải nghiệm hệ thống dẫn thủy cổ Gio An và thưởng thức ẩm thực độc đáo từ tay người dân ở đây chế biến. Cách đây hai năm, Trung tâm Xúc tiến đầu tư thương mại và du lịch tỉnh đã đưa 60 người dân có điều kiện kinh doanh homestay ở xã Gio An đi các tỉnh học tập mô hình làm du lịch cộng đồng.
Số hộ này được tập huấn, trải nghiệm cách tổ chức, đón khách và làm hướng dẫn viên du lịch. Sau khi kết thúc khóa học, trung tâm và chính quyền xã Gio An xác định có 20 hộ dân tại hai thôn An Nha và Hảo Sơn đủ điều kiện tổ chức homestay. Hiện các nhà dân làm được homestay đều ở khu vực gần các giếng cổ, gần các khu dịch vụ ăn uống nhà hàng, quán giải khát nên thuận lợi để đón khách.
Xã Gio An chuẩn bị thành lập hợp tác xã du lịch cộng đồng nhằm tổ chức quản lý, điều phối kế hoạch hoạt động của mạng lưới homestay trên địa bàn kết nối hệ thống dẫn thủy cổ với các di tích: Cây đa giếng Đìa, Đồi 82, Binh đoàn 559, Bình độ 41, Chợ Yên Nha, Cồn Tiên...các vườn cây ăn quả để phục vụ khai thác loại hình du lịch homestay.
Chủ tịch UBND huyện Gio Linh Võ Đắc Hóa cho biết, địa phương luôn chú trọng phát huy và khai thác giá trị của hệ thống dẫn thủy cổ Gio An phục vụ du lịch cộng đồng. Đặc biệt mới đây, UBND tỉnh vừa phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích hệ thống di tích này với 14 giếng cổ. Trên cơ sở xác định đặc trưng và những giá trị độc đạo của hệ thống dẫn thủy cổ, phạm vi lập quy hoạch di tích được tỉnh xác định khoảng hơn 5.755 ha.
Ngoài khu vực diện tích của 14 giếng cổ là 3,74 ha thì phần diện tích còn lại là vùng ảnh hưởng tới sự hình thành, phát triển hệ thống giếng cổ, diện tích vùng đệm bảo vệ mạch ngầm, ranh giới của di tích trên cơ sở đất hiện có và nhu cầu bảo tồn, phát huy giá trị di tích; khu vực hỗ trợ phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch cộng đồng, khu mở rộng khoanh vùng bảo vệ di tích; phát huy giá trị di tích trong hệ sinh thái phục vụ khai thác phát triển dịch vụ du lịch.
Mục tiêu nhằm kết nối các công trình trong hệ thống dẫn thủy cổ Gio An để xây dựng, góp phần làm phong phú các sản phẩm du lịch, vừa tạo điều kiện cho hoạt động bảo tồn vừa nâng cao đời sống cho người dân trong vùng di sản thông qua mô hình du lịch homestay.
Quy hoạch nhằm tạo điều kiện phát triển hệ thống cơ sở vật chất, kỹ thuật và dịch vụ đáp ứng yêu cầu của các hoạt động tham quan, nghỉ ngơi, giải trí của khách du lịch. Trong đó sẽ xây dựng các homestay đón khách du lịch theo mô hình các tuyến tái hiện cấu trúc khuôn viên nhà người Chămpa cùng cộng đồng người Việt để tạo ra sự thích thú cho du khách khi đến thăm các điểm du lịch độc đáo này.
Phân tích về tiềm năng du lịch cộng đồng của xã Gio An, ông Võ Đắc Hóa cho biết, ngoài hệ thống dẫn thủy cổ và các di tích độc đáo khác, huyện đang kêu gọi xã hội hóa khôi phục đền thờ Chúa Nguyễn Hoàng tại thôn An Nha. Hy vọng sau khi tôn tạo hoàn thành đền thờ Chúa Nguyễn Hoàng sẽ trở thành điểm nhấn rất quan trọng của du lịch cộng đồng xã Gio An.
Huyện Gio Linh xem Gio An là một trong những điểm nhấn về chiến lược phát triển du lịch- dịch vụ địa phương. Bên cạnh giá trị về tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, sự độc đáo, hấp dẫn của ẩm thực của Gio An được huyện xác định là một trong những yếu tố quan trọng tạo động lực thúc đẩy du lịch cộng đồng, thu hút du khách, đặc biệt là du khách đến nghỉ dưỡng tại các homestay trên địa bàn.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)