Trong vụ Đông Xuân năm nay, cùng với các giống lúa thông thường khác, bà con người Vân Kiều tại huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) đang tất bật thu hoạch lúa nếp than. Đây là loại lúa nếp quý, mang đậm nét đặc trưng vùng đất miền tây Quảng Trị.
Giống lúa nếp than là giống lúa bản địa, chỉ phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở vùng rừng núi. Cây lúa được gieo trồng ở nương rẫy và một số thửa ruộng bậc thang, sống chủ yếu dựa vào tự nhiên.
Từ khi gieo trồng đến khi thu hoạch, giống lúa nếp than cần khoảng 130 ngày, ngắn hơn so với các giống lúa thông thường khác. Hạt gạo nếp màu tím sẫm, thơm ngon.
Năm nay, nhờ thời tiết thuận lợi nên năng suất lúa nếp than đạt từ 3 - 4 tạ/sào. Đây là loại nếp giàu chất dinh dưỡng nên giá trị sản phẩm mang lại khá lớn, hiện giá gạo nếp than giao động từ 50 - 60 nghìn đồng/kg.
Theo quan niệm của người Vân Kiều, nếp than được xem là “hạt ngọc của trời”. Ngoài giá trị kinh tế mang lại từ loại nếp, giống lúa này chỉ sống... nhờ trời mà ít (hoặc không) phân bón.