10 nhân vật giúp 'định hình khoa học' năm 2022

Thanh Mai |

Tạp chí khoa học Nature bình chọn 10 tên tuổi gây chú ý năm 2022 vời những cống hiến trong nghiên cứu khoa học.

Tiến sĩ Jane Rigby làm việc tại Trung tâm Chuyến bay không gian Goddard của NASA ở Maryland (Mỹ). Bà gia nhập nhóm nghiên cứu Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) vào năm 2010, chịu trách nhiệm nghiên cứu ánh sáng các dòng ánh sáng lạ từ vũ trụ xuất hiện trong các quan sát của kính thiên văn. Tiến sĩ Jane Rigby đóng một vai trò quan trọng trong việc phóng thành công JWST vào không gian năm 2021.
Tiến sĩ Jane Rigby làm việc tại Trung tâm Chuyến bay không gian Goddard của NASA ở Maryland (Mỹ). Bà gia nhập nhóm nghiên cứu Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) vào năm 2010, chịu trách nhiệm nghiên cứu ánh sáng các dòng ánh sáng lạ từ vũ trụ xuất hiện trong các quan sát của kính thiên văn. Tiến sĩ Jane Rigby đóng một vai trò quan trọng trong việc phóng thành công JWST vào không gian năm 2021.
Tiến sĩ, nhà miễn dịch học Yunlong Richard Cao bắt đầu công việc nghiên cứu tại Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) vào cuối năm 2019. Yunlong Richard Cao phát triển một kỹ thuật khoa học mới để nghiên cứu và xác định được các kháng thể có khả năng chống lại các đột biến cao nhất của SARS-CoV-2. Đồng thời, ông cũng phát hiện cách vi rút phản ứng với các kháng thể này như thế nào và dự đoán được nhiều đột biến xuất hiện trong các biến thể SARS-CoV-2. Những khám phá của Yunlong Richard Cao đóng góp rất lớn vào cuộc chiến chống đại dịch trên toàn cầu và mở ra những hướng mới trong nghiên cứu điều chế vắc xin phòng COVID-19.
Tiến sĩ, nhà miễn dịch học Yunlong Richard Cao bắt đầu công việc nghiên cứu tại Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) vào cuối năm 2019. Yunlong Richard Cao phát triển một kỹ thuật khoa học mới để nghiên cứu và xác định được các kháng thể có khả năng chống lại các đột biến cao nhất của SARS-CoV-2. Đồng thời, ông cũng phát hiện cách vi rút phản ứng với các kháng thể này như thế nào và dự đoán được nhiều đột biến xuất hiện trong các biến thể SARS-CoV-2. Những khám phá của Yunlong Richard Cao đóng góp rất lớn vào cuộc chiến chống đại dịch trên toàn cầu và mở ra những hướng mới trong nghiên cứu điều chế vắc xin phòng COVID-19.
Tiến sĩ Saleemul Huq làm việc tại Trung tâm Quốc tế về biến đổi khí hậu và phát triển ở Bangladesh. Tại Hội nghị thượng đỉnh COP27 vào tháng 11 năm nay, Saleemul Huq thành công trong việc yêu cầu các quốc gia tham dự đồng ý với quỹ “tổn thất và thiệt hại“: chi trả hàng tỉ USD cho các quốc gia dễ bị tổn thương do thời tiết khắc nghiệt và mực nước biển dâng cao và biến đổi khí hậu gây nên.
Tiến sĩ Saleemul Huq làm việc tại Trung tâm Quốc tế về biến đổi khí hậu và phát triển ở Bangladesh. Tại Hội nghị thượng đỉnh COP27 vào tháng 11 năm nay, Saleemul Huq thành công trong việc yêu cầu các quốc gia tham dự đồng ý với quỹ “tổn thất và thiệt hại“: chi trả hàng tỉ USD cho các quốc gia dễ bị tổn thương do thời tiết khắc nghiệt và mực nước biển dâng cao và biến đổi khí hậu gây nên.
Tiến sĩ khoa học Svitlana Krakovska là người đứng đầu phái đoàn Ukraine của Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC). Bà đã liên kết việc Nga tấn công Ukraine với biến đổi khí hậu, vì cuộc chiến làm nổi bật sự phụ thuộc của loài người vào nhiên liệu hóa thạch.
Tiến sĩ khoa học Svitlana Krakovska là người đứng đầu phái đoàn Ukraine của Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC). Bà đã liên kết việc Nga tấn công Ukraine với biến đổi khí hậu, vì cuộc chiến làm nổi bật sự phụ thuộc của loài người vào nhiên liệu hóa thạch.
Tiến sĩ y khoa người Nigeria Dimie Ogoina (hiện công tác tại Đại học Niger Delta ở Amassoma, Nigeria) là người đầu tiên chẩn đoán bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ (hiện được gọi là mpox), trong đợt bùng phát năm 2017. Năm 2019, Dimie Ogoina lập luận rằng nó có thể lây lan qua quan hệ tình dục. Phát hiện này đã giúp nâng cao nhận thức về bệnh mpox và mức độ nghiêm trọng của nó ở các quốc gia có thu nhập cao, đồng thời thúc đẩy các chiến dịch tiêm chủng.
Tiến sĩ y khoa người Nigeria Dimie Ogoina (hiện công tác tại Đại học Niger Delta ở Amassoma, Nigeria) là người đầu tiên chẩn đoán bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ (hiện được gọi là mpox), trong đợt bùng phát năm 2017. Năm 2019, Dimie Ogoina lập luận rằng nó có thể lây lan qua quan hệ tình dục. Phát hiện này đã giúp nâng cao nhận thức về bệnh mpox và mức độ nghiêm trọng của nó ở các quốc gia có thu nhập cao, đồng thời thúc đẩy các chiến dịch tiêm chủng.
Lisa McCorkell là một chuyên gia về chính sách và sức khỏe cộng đồng người Mỹ. Cuối năm 2020, cô thành lập Tổ chức Hợp tác nghiên cứu do bệnh nhân lãnh đạo cùng với bốn bệnh nhân/nhà nghiên cứu mắc COVID-19 kéo dài khác. McCorkell đã làm chứng trước Quốc hội Hoa Kỳ về nhu cầu của bệnh nhân, liên lạc với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ và ghi lại hơn 200 triệu chứng về COVID-19 kéo dài.
Lisa McCorkell là một chuyên gia về chính sách và sức khỏe cộng đồng người Mỹ. Cuối năm 2020, cô thành lập Tổ chức Hợp tác nghiên cứu do bệnh nhân lãnh đạo cùng với bốn bệnh nhân/nhà nghiên cứu mắc COVID-19 kéo dài khác. McCorkell đã làm chứng trước Quốc hội Hoa Kỳ về nhu cầu của bệnh nhân, liên lạc với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ và ghi lại hơn 200 triệu chứng về COVID-19 kéo dài.

Tiến sĩ, nhà nhân khẩu học tại Đại học California (Mỹ) Diana Greene Foster đã tìm cách chứng minh tác động của lệnh cấm phá thai thông qua nghiên cứu tác động của việc từ chối phá thai của một phụ nữ đối với sức khỏe tinh thần, thể chất và kinh tế của họ trong 5 năm sau đó. Nghiên cứu của bà cho kết quả rằng phụ nữ có nhiều khả năng phải sống trong nghèo đói, nuôi con một mình và gặp các biến chứng khi sinh do bị từ chối phá thai. Diana Greene Foster tìm cách trình bày trước những cơ quan có thẩm quyền, mong muốn kết quả sẽ tác động đến quyết định có nên hủy bỏ các hạn chế và lệnh cấm phá thai ở các bang.
Tiến sĩ, nhà nhân khẩu học tại Đại học California (Mỹ) Diana Greene Foster đã tìm cách chứng minh tác động của lệnh cấm phá thai thông qua nghiên cứu tác động của việc từ chối phá thai của một phụ nữ đối với sức khỏe tinh thần, thể chất và kinh tế của họ trong 5 năm sau đó. Nghiên cứu của bà cho kết quả rằng phụ nữ có nhiều khả năng phải sống trong nghèo đói, nuôi con một mình và gặp các biến chứng khi sinh do bị từ chối phá thai. Diana Greene Foster tìm cách trình bày trước những cơ quan có thẩm quyền, mong muốn kết quả sẽ tác động đến quyết định có nên hủy bỏ các hạn chế và lệnh cấm phá thai ở các bang.
Tổng thư ký của Liên Hiệp Quốc António Guterres đã đưa ra những ý kiến mạnh mẽ liên quan đến cuộc khủng hoảng khí hậu trong suốt năm nay. Ông nhận xét rằng “Trái đất vẫn đang trong giai đoạn nguy cấp“, “cần giảm mạnh lượng khí thải ngay lúc này và đây là vấn đề mà COP không giải quyết được“. Những tuyên bố táo bạo đã trở thành thương hiệu trong nhiệm kỳ của ông.
Tổng thư ký của Liên Hiệp Quốc António Guterres đã đưa ra những ý kiến mạnh mẽ liên quan đến cuộc khủng hoảng khí hậu trong suốt năm nay. Ông nhận xét rằng “Trái đất vẫn đang trong giai đoạn nguy cấp“, “cần giảm mạnh lượng khí thải ngay lúc này và đây là vấn đề mà COP không giải quyết được“. Những tuyên bố táo bạo đã trở thành thương hiệu trong nhiệm kỳ của ông.
Tiến sĩ y khoa Muhammad Mohiuddin đã làm nên lịch sử vào ngày 8-1 khi ông cùng với nhóm cộng sự cấy ghép thành công tim heo cho người. Người được phẫu thuật là bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối 57 tuổi, đã trải qua quy trình thử nghiệm kéo dài 9 giờ tại Trung tâm Y tế Đại học Maryland (Mỹ).
Tiến sĩ y khoa Muhammad Mohiuddin đã làm nên lịch sử vào ngày 8-1 khi ông cùng với nhóm cộng sự cấy ghép thành công tim heo cho người. Người được phẫu thuật là bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối 57 tuổi, đã trải qua quy trình thử nghiệm kéo dài 9 giờ tại Trung tâm Y tế Đại học Maryland (Mỹ).
Cố vấn chính sách, nhà xã hội học Alondra Nelson giữ vai trò phó giám đốc khoa học và xã hội tại Văn phòng Chính sách khoa học và công nghệ Hoa Kỳ (OSTP) từ tháng 2 đến tháng 10-2022. Trong năm 2022, Alondra Nelson nghiên cứu dự luật về quyền trí tuệ nhân tạo, nêu bật chi tiết những quyền con người nào cần được bảo vệ khi xây dựng và triển khai các công nghệ trí tuệ nhân tạo, bao gồm quyền riêng tư, bình đẳng chủng tộc và xã hội. Bà cũng kêu gọi các cơ quan chính phủ đảm bảo công chúng có thể tiếp cận đầy đủ nghiên cứu ngay khi nó được công bố.
Cố vấn chính sách, nhà xã hội học Alondra Nelson giữ vai trò phó giám đốc khoa học và xã hội tại Văn phòng Chính sách khoa học và công nghệ Hoa Kỳ (OSTP) từ tháng 2 đến tháng 10-2022. Trong năm 2022, Alondra Nelson nghiên cứu dự luật về quyền trí tuệ nhân tạo, nêu bật chi tiết những quyền con người nào cần được bảo vệ khi xây dựng và triển khai các công nghệ trí tuệ nhân tạo, bao gồm quyền riêng tư, bình đẳng chủng tộc và xã hội. Bà cũng kêu gọi các cơ quan chính phủ đảm bảo công chúng có thể tiếp cận đầy đủ nghiên cứu ngay khi nó được công bố.

(Nguồn: Phụ nữ mới)

Vĩnh Linh: 23 đề tài tham gia cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật năm học 2022 - 2023

Nguyễn Trang |

Ngày 15/12, huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) tổ chức khai mạc cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật dành cho học sinh THCS năm học 2022 - 2023 với sự tham gia của 23 đề tài đến từ 14 đơn vị trường học THCS trên địa bàn.

Ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất giống cây lâm nghiệp

Trần Anh Minh |

Năm 2022, hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế được chọn đầu tư thực hiện vườn ươm cây giống lâm nghiệp từ dự án sản xuất thử nghiệm cấp bộ “Hoàn thiện công nghệ và thiết bị cho nhà giâm hom cây lâm nghiệp quy mô bán công nghiệp tại khu vực có điều kiện khí hậu khắc nghiệt”. Đây là cơ hội để Quảng Trị nâng cao chất lượng giống cây lâm nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng rừng trồng gỗ lớn.

Chân dung nữ TS Việt duy nhất trong top nhà khoa học có tầm ảnh hưởng nhất thế giới năm 2022

Diệu Hương |

TS Lê Thái Hà là nhà khoa học nữ duy nhất của Việt Nam trong danh sách "100.000 nhà khoa học có tầm ảnh hưởng" nhất thế giới năm 2022.

35 người Việt lọt vào danh sách "100.000 nhà khoa học có tầm ảnh hưởng" nhất thế giới 2022

Thanh Mai |

Trong danh sách có TS Lê Thái Hà (34 tuổi), trường Đại học Fulbright Việt Nam là nhà khoa học nữ duy nhất, cô xếp hạng 49.666.