Tỉnh Quảng Trị vừa đề nghị Bộ Tài chính bố trí khoảng 8.803 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương ngoài Kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030 mà Thủ tướng Chính phủ đã giao cho tỉnh Quảng Trị, để hỗ trợ trực tiếp cho Dự án cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo.
Những năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế, thương mại biên mậu của tỉnh Quảng Trị, Quốc lộ 9 - nơi có 2 cửa khẩu quốc tế giáp Lào là cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và cửa khẩu quốc tế La Lay - đã trở nên quá tải, ảnh hưởng đến việc vận chuyển hàng hóa trên tuyến Hành lang Kinh tế Đông - Tây (EWEC).
Theo thống kê, 6 tháng đầu năm 2025, lượng phương tiện lưu thông qua cửa khẩu quốc tế Lao Bảo tăng 19,78%; lượng hàng hóa xuất nhập khẩu tăng 32,83% so với cùng kỳ năm 2024. Trong khi đó, tại cửa khẩu quốc tế La Lay, số phương tiện vận tải xuất nhập khẩu tăng hơn 41%, trọng lượng hàng hóa tăng 40%.
Đứng trước nhu cầu bức thiết để phát triển thương mại biên giới thông qua EWEC, tỉnh Quảng Trị cùng với Chính phủ đã “ráo riết” hiện thực hóa cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo.
Dự án cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo có quy mô 4 làn xe hoàn thiện, tốc độ thiết kế 100 km/h, với chiều dài tuyến 56 km, đảm bảo phù hợp với quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 12/QĐ-TTg ngày 3/1/2025. Tổng mức đầu tư dự kiến của tuyến cao tốc là 13.939 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách nhà nước tham gia 68% (khoảng 9.749 tỷ đồng); vốn nhà đầu tư huy động 32% (khoảng 4.460 tỷ đồng), với thời gian thu phí hoàn vốn gần 21 năm.
Theo Bộ Tài chính, UBND tỉnh Quảng Trị là cơ quan nhà nước có thẩm quyền triển khai, chịu hoàn toàn trách nhiệm về giá trị sơ bộ tổng mức đầu tư của Dự án trước pháp luật và Thủ tướng Chính phủ. Bộ này đề nghị UBND tỉnh Quảng Trị nghiên cứu thật kỹ về tính cấp bách, sự cần thiết, mức độ sẵn sàng về nguồn lực đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo.
Theo UBND tỉnh Quảng Trị, trong giai đoạn 2021 - 2025, địa phương này đã được Trung ương hỗ trợ vốn để đầu tư một số tuyến, dự án giao thông trên địa bàn, nhưng chưa có dự án đặc biệt quan trọng, có giá trị tổng mức đầu tư lớn và yếu tố kỹ thuật cao như các dự án đường bộ cao tốc.
Sau khi cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo được Chính phủ bổ sung vào danh mục dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải vào hạ tuần tháng 8 năm nay, tỉnh Quảng Trị cùng các bộ, ngành liên quan đã tập trung tháo gỡ những “điểm nghẽn” để tuyến cao tốc này sớm được thực hiện.
Trong đó, gần đây nhất, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và UBND tỉnh Quảng Trị báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ đã được giao về việc thẩm định (kiểm toán) tổng mức đầu tư dự án dựa trên thiết kế phê duyệt, đồng thời đề xuất cụ thể mức vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương theo đúng ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ tại Văn bản số 4632/VPCP-KTTH ngày 26/5/2025. Đây là một động thái nhằm tháo gỡ những vướng mắc về vốn của dự án được xem là quan trọng, làm thay đổi diện mạo nền kinh tế của tỉnh Quảng Trị.
Theo tinh thần chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, ngày 26/8/2025, UBND tỉnh Quảng Trị đã có văn bản gửi Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng về việc hỗ trợ vốn Nhà nước tham gia dự án cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo. Cụ thể:
Về tổng mức đầu tư dự án: Tại Văn bản số 6832/BXD-KHTC ngày 16/7/2025, Bộ Xây dựng thống nhất phương pháp xác định tổng mức đầu tư dự án phù hợp theo quy định hiện hành, với suất vốn đầu tư khoảng 204 tỷ đồng/km, tương đồng với suất đầu tư các dự án có quy mô tương tự. UBND tỉnh Quảng Trị chịu trách nhiệm về giá trị sơ bộ tổng mức đầu tư dự án theo quy định của pháp luật và sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan tính toán tổng mức đầu tư tại bước lập Báo cáo nghiên cứu khả thi trên cơ sở số liệu khảo sát chi tiết, thời điểm tính toán và các quy định hiện hành, đảm bảo tính đúng, tính đủ, phù hợp pháp luật về xây dựng.
Về đề xuất phần vốn Nhà nước tham gia dự án: Bộ Xây dựng thống nhất đề xuất áp dụng tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia 68% (tương đương khoảng 9.749 tỷ đồng, gồm: ngân sách địa phương 676 tỷ đồng, ngân sách Trung ương hỗ trợ 8.803 tỷ đồng).
Về đề nghị bố trí vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ: Tại Văn bản số 11475/BTC-KTĐP ngày 29/7/2025, Bộ Tài chính đề nghị: “Trường hợp dự án được Thủ tướng Chính phủ cho phép bổ sung vào nhóm các dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải, đề nghị Bộ Xây dựng và UBND tỉnh Quảng Trị tổng hợp nhu cầu vốn của dự án, bao gồm vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ làm phần vốn Nhà nước tham gia dự án, gửi Bộ Tài chính để tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định việc bố trí vốn cho dự án".
Trên cơ sở ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng về tổng mức đầu tư dự án tại Văn bản số 6832/BXD-KHTC ngày 16/7/2025, UBND tỉnh Quảng Trị kính đề nghị Bộ Tài chính sớm xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc chấp thuận bố trí khoảng 8.803 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương ngoài Kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030 mà Thủ tướng Chính phủ đã giao cho tỉnh Quảng Trị, để hỗ trợ trực tiếp cho dự án, bảo đảm tiến độ sớm triển khai trước năm 2030 theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
