“Khởi sắc” và “đổi thay” là những cụm từ được nhắc nhiều khi đề cập đến kết quả đạt được trong thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) thời gian qua. Để hoàn thiện hơn cho bức tranh NTM tại các làng quê, mô hình vườn mẫu chính là những điểm nhấn đặc biệt, góp phần đem lại cảnh quan tươi sáng cho mỗi vùng nông thôn, đồng thời giúp người dân tăng thu nhập, ổn định cuộc sống.
Đến thăm vườn mẫu của ông Nguyễn Quang Đằng, thôn Định Xá, xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ (Quảng Trị), chúng tôi rất ấn tượng bởi cách bố trí, sắp xếp các loại cây trồng, vừa tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp, đồng thời tạo nguồn thu nhập cao cho gia đình ngay tại vườn nhà. Trên diện tích 15.000 m2, ông Đằng đã cải tạo, phân lô để trồng các loại cây ăn quả mang lại giá trị kinh tế cao như dừa lùn Bến Tre, cam Nghệ An, ổi, bưởi da xanh, bưởi thanh trà, chuối mốc, chuối lùn, cau lùn…
Đa số các loại cây ăn quả đã cho thu hoạch, đem lại nguồn thu nhập từ 150-200 triệu đồng/ năm. Để bảo vệ khu vườn, ông Đằng đầu tư 85 trụ bê tông và lưới B40 làm rào chắn. Ông Đằng cho biết: “Sau gần 5 năm trồng và chăm sóc, đến nay, đa số các loại cây ăn quả đã cho thu hoạch, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình. Không chỉ cải thiện thu nhập, việc xây dựng vườn mẫu còn đem lại cho gia đình tôi một cảnh quan môi trường xanh tươi, góp phần làm đẹp thêm cho bộ mặt thôn xóm, làng quê”.
Xác định được tầm quan trọng của việc xây dựng khu vườn mẫu trong xây dựng NTM nên thời gian qua, thôn Thủy Ba Đông, xã Vĩnh Thủy, huyện Vĩnh Linh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện. Trưởng thôn Thủy Ba Đông Nguyễn Hồng Anh cho hay: “Ban Phát triển thôn Thủy Ba Đông đã tham mưu cho chi bộ thôn kịp thời ra nghị quyết về xây dựng vườn mẫu nhằm thay đổi tư duy sản xuất, cách thức canh tác, quy hoạch, sắp xếp lại vườn tược của các hộ dân trên địa bàn. Đồng thời định hướng cho người dân chọn các loại cây ăn quả có chất lượng, được thị trường ưa chuộng để trồng thay thế những loại cây truyền thống trước đây. Cùng với đó, thôn cũng đã phối hợp tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật trong khâu chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, áp dụng hệ thống tưới thông minh vào quá trình sản xuất. Sau 3 năm triển khai, phong trào xây dựng vườn mẫu đã góp phần làm đổi thay tư duy sản xuất cho người dân trên địa bàn. Từ 10 hộ tiên phong xây dựng vườn mẫu ban đầu, đến nay đã nhân rộng ra nhiều hộ khác trong thôn, tạo không khí thi đua sôi nổi trong phát triển kinh tế vườn tại địa phương. Những khu vườn mẫu hình thành đã làm thay đổi diện mạo của làng quê, làm cho thôn, xóm thêm sáng, xanh, sạch, đẹp hơn”.
Thời gian qua, xã Cam Thủy, huyện Cam Lộ cũng đẩy mạnh việc cải tạo vườn tạp, xây dựng vườn mẫu có giá trị kinh tế để giúp người dân nâng cao thu nhập. Để thực hiện có hiệu quả việc xây dựng vườn mẫu, cấp ủy đảng, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM xã đã chỉ đạo các ngành, tổ chức đoàn thể, Ban Phát triển thôn trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân thực hiện các nội dung liên quan đến bộ tiêu chí NTM kiểu mẫu của huyện Cam Lộ, đồng thời phối hợp tổ chức các lớp đào tạo nghề về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả. Bên cạnh đó, Đảng ủy xã đã chỉ đạo chi bộ các thôn ban hành nghị quyết chuyên đề về lãnh đạo xây dựng mô hình NTM kiểu mẫu, vườn mẫu; phân công Hội Nông dân xã chịu trách nhiệm khảo sát các hộ gia đình có diện tích vườn đạt tiêu chí nhằm định hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp; xây dựng kế hoạch hỗ trợ nguồn vốn như cung cấp cây giống, phân bón, hướng dẫn kỹ thuật trồng trọt, áp dụng KHKT vào sản xuất tập trung. Nhờ vậy, đến nay trên địa bàn xã Cam Thủy đã có 32 vườn đăng ký thực hiện vườn mẫu, trong đó có 9 vườn đạt bộ tiêu chí vườn mẫu theo quy định của huyện Cam Lộ. Nhiều loại cây trồng đem lại giá trị kinh tế cao như ổi, quýt PQ, bưởi da xanh đã được đưa vào trồng tập trung tại nhiều vườn của các thôn Tam Hiệp, Lâm Lang, Cam Vũ với diện tích trên 25 ha, thu hút 130 hộ dân tham gia. Hiện nay, đã có 13,5 ha cho thu hoạch với giá trị kinh tế đạt trên 250 triệu đồng/ha, giúp người dân nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.
Mô hình vườn mẫu hiện đang được nhiều địa phương trong tỉnh triển khai với các loại cây trồng đem lại giá trị kinh tế cao. Các hộ đã chủ động tìm tòi, lựa chọn các loại cây trồng, vật nuôi chủ lực, có lợi thế địa phương và đáp ứng theo nhu cầu của thị trường với sản phẩm phong phú, cho thu hoạch quanh năm. Hiệu quả kinh tế từ mô hình vườn mẫu đem lại đã góp phần nâng cao thu nhập cho các hộ gia đình. Cùng với đó, môi trường sống của mỗi gia đình, vườn hộ và cộng đồng được cải thiện, góp phần quan trọng tạo nên diện mạo mới khá rõ nét cho các vùng nông thôn. Bên cạnh đó, qua triển khai xây dựng vườn mẫu, trình độ của người dân ngày càng được nâng lên, ý thức, tập quán trong sản xuất của các hộ có sự thay đổi theo chiều hướng tích cực, mang tính cộng đồng cao.
Mặc dù còn gặp một số khó khăn trong quá trình triển khai xây dựng vườn mẫu nhưng bước đầu phong trào xây dựng vườn mẫu trên địa bàn tỉnh đã được các hộ dân tích cực hưởng ứng và mang lại nhiều kết quả khả quan.
Với sự đồng hành, hỗ trợ của các cấp, sự quyết tâm của người dân đã và đang góp phần tạo nên diện mạo mới cho các vùng nông thôn.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
