Từ tượng đài Chiến thắng Khe Sanh, theo đường Hồ Chí Minh về phía Bắc, chúng tôi vượt hơn 65 km đường đèo dốc trở lại thăm xã Hướng Lập, một trong 11 xã biên giới, đặc biệt khó khăn của huyện Hướng Hóa (Quảng Trị). Trong câu chuyện với cán bộ xã và nhiều hộ dân nơi đây, chúng tôi cảm nhận được sự đổi thay của một xã vùng cao biên giới.
Xã Hướng Lập có 414 hộ với 1.760 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc Vân Kiều, sinh sống ở 5 thôn. Điều kiện thời tiết, khí hậu vùng này khá thuận cho sự phát triển các loại cây trồng và vật nuôi. Những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, thông qua các chương trình dự án như: Chương trình 134, 135, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, chương trình giảm nghèo bền vững, dự án kinh tế - quốc phòng 337... nhờ vậy, cơ sở hạ tầng điện, đường, trường, trạm đã được xây dụng khang trang, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng- an ninh của địa phương.
Riêng năm 2020, thông qua nguồn vốn chương trình xây dựng nông thôn mới, xã đã đầu tư xây dựng đường vào khu sản xuất thôn Cu Bai với tổng mức đầu tư 1 tỉ đồng. Các tuyến đường vào thôn Cha Lỳ, thôn Cu Bai, đường vào khu sản xuất thôn Cựp, khu sản xuất Trạc Nòi, đường giao thông liên thôn Cu Bai đi Trạc Nòi... đã được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí 5,7 tỉ đồng. Thông qua nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, xã đã đầu tư nâng cấp hệ thống nước sinh hoạt thôn Cu Bai với tổng mức đầu tư 828 triệu đồng, trao 14 con bò lai sind cho 26 hộ nghèo; duy tu bảo dưỡng hệ thống thủy lợi thôn Cựp với số tiền 100 triệu đồng...
Bên cạnh đó, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, đơn vị trong huyện đã tích cực hỗ trợ, giúp đỡ tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi, xây dựng các mô hình trình diễn, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, tạo thuận lợi để người dân trên địa bàn vay vốn đầu tư phát triển kinh tế. Chính quyền, mặt trận và các tổ chức đoàn thể địa phương đã tích cực tuyên truyền, vận động dân bản thay đổi nếp nghĩ, cách làm, phát huy nội lực, đẩy mạnh chuyển đổi cây trồng, vật nuôi để phát triển kinh tế, vươn lên giảm nghèo, làm giàu.
Chúng tôi đã có dịp đến thăm Khu định cư tập trung thôn Tri, nơi sinh sống của 58 hộ dân đồng bào dân tộc Vân Kiều. Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà vừa được xây dựng kiên cố, khang trang, Bí thư Chi bộ thôn Tri Hồ Văn Khun và Trưởng thôn Hồ Văn Chí cho biết: Trước đây, bà con dân bản sinh sống bên kia sông Sê Păng Hiêng, giao thông đi lại khó khăn, nhất là vào mùa mưa lũ, thường hay bị cô lập bởi nước sông dâng cao, nên đời sống người dân còn nhiều khó khăn. Cuối năm 2015, Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 337 đã hỗ trợ đưa 34 hộ dân ở thôn Tri về sinh sống ở Khu định cư tập trung. Theo đó, các công trình hạ tầng đã được xây dựng như đường giao thông nối liền với đường Hồ Chí Minh vào đến tận thôn.
Những điểm qua suối được thay bằng tràn bê tông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và thông thương hàng hóa của dân bản. Các điểm trường tiểu học và mầm non được đầu tư xây dựng khang trang. Điện lưới quốc gia đã về tận thôn. Có điện, có đường, có trường học cho các cháu học sinh nên người dân rất phấn khởi, yên tâm làm ăn. Thông qua sản xuất ruộng nước, chăn nuôi trâu, bò, dê, các loại gia cầm, trồng và nhận khoán bảo vệ rừng mà đời sống của bà con dân bản ngày một khởi sắc. Nhiều hộ như các ông: Hồ Văn Tùng, Hồ Văn Doan, Hồ Văn Lương, Hồ Văn Khun đã có thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi năm.
Chủ tịch UBND xã Hướng Lập Hồ Thị Ven chia sẻ: “Các công trình thủy lợi được xây dựng và sửa chữa đã tạo điều kiện đưa nước về tận ruộng, nhờ đó các chương trình khuyến nông của tỉnh, huyện được triển khai đến tận xã. Người dân được tập huấn, hướng dẫn và biết cách áp dụng kỹ thuật sản xuất mới; từng bước xóa bỏ hình thức sản xuất lạc hậu, mạnh dạn đưa giống lúa mới vào thay thế giống lúa địa phương nên đã đem lại năng suất và chất lượng cao. Mặt khác thông qua các mô hình giảm nghèo đã giúp người dân biết lựa chọn cây trồng, con nuôi có giá trị, hiệu quả kinh tế cao và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, phát triển kinh tế. Nhờ vậy, đời sống của người dân ngày một cải thiện”. Đến nay, toàn xã đã gieo cấy 70 ha lúa nước, 92 ha lúa rẫy, 40 ha sắn, 42,5 ha ngô, rau, đậu các loại, trồng 625 ha cây bời lời. Tổng đàn gia súc 1.051 con, 4.115 con gia cầm các loại, nhận giao khoán bảo vệ 4.722,4 ha rừng, trồng mới 339 ha rừng theo Dự án BCC, rừng vành đai biên giới, tỉ lệ che phủ rừng của xã đạt 77,53%.
Cùng với những đổi thay về kinh tế, văn hóa - xã hội đều có những chuyển biến tích cực. Số lượng và chất lượng các bậc học hằng năm đều tăng, cơ sở vật chất trường lớp các bậc học từ trung tâm cho đến các điểm trường: Cuôi, Tri, Cha Lỳ, Cựp, Sê Pu, Cu Bai, Tà Păng đều được đầu tư xây dựng kiên cố khang trang, các trang thiết bị phục vụ cho dạy và học được tăng cường. Trạm y tế của xã đã phối hợp với quân y Đồn Biên phòng Hướng Lập triển khai hiệu quả các chương trình y tế, thực hiện tốt công tác khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. Phong trào xây dựng bản làng văn hóa, gia đình văn hóa, phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống mới ở khu dân cư đã được đông đảo Nhân dân tích cực hưởng ứng tham gia, mang lại hiệu quả thiết thực. Cùng với đó, công tác quốc phòng- an ninh được tăng cường, giữ vững chủ quyền an ninh biên giới quốc gia, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Chứng kiến những đổi thay trên vùng đất một thời gian khó, nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào dân tộc Vân Kiều, chúng tôi càng trân trọng những thành quả mà Đảng bộ và Nhân dân Hướng Lập đã nỗ lực vươn lên, từng bước khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của quê hương, làm cho đời sống và cảnh quan bộ mặt nông thôn ngày một đổi thay, góp phần cùng các địa phương trong huyện xây dựng Hướng Hóa ngày một giàu đẹp, văn minh.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
