Nhiều xã miền núi trên địa bàn tỉnh thời gian qua phải đối mặt với tình trạng thiếu nguồn nước sinh hoạt nghiêm trọng, trong đó có các xã thuộc vùng Lìa, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị). Để giải quyết thực trạng này, huyện Hướng Hóa đang khẩn trương tìm nguồn nước sinh hoạt cho người dân các xã vùng Lìa.
Phó Chủ tịch UBND xã A Dơi Hoàng Khánh Hòa cho biết, lâu nay thực trạng người dân thiếu nước sinh hoạt luôn là vấn đề nan giải không chỉ riêng xã A Dơi (huyện Hướng Hóa). Xã A Dơi có 780 hộ dân nhưng chỉ có 2 công trình nước tự chảy. Trong đó, một công trình nước tự chảy cung cấp nguồn nước sinh hoạt cho bản Xa Doan, Prin Thành, Proi Xy hiện đã xuống cấp, nguồn nước không ổn định và chỉ phục vụ cho việc tắm, giặt; về mùa mưa nước đục không thể sử dụng được. Công trình nước tự chảy còn lại tại bản Prin Thành có quy mô nhỏ nên không thể cung cấp đủ nước cho người dân xã A Dơi sử dụng.
Về mùa hè, các khe suối phía thượng nguồn khô cạn, nguồn nước về công trình nước tự chảy nhỏ giọt nên người dân thường xuyên phải đối mặt với tình trạng thiếu nước sinh hoạt. Để giải quyết nguồn nước sinh hoạt cho người dân trên địa bàn xã, thời gian qua xã A Dơi đã hỗ trợ 10 giếng khoan cho người dân các bản Prin Thành, Đồng Tâm, A Dơi Đớ, A Dơi Cô, Proi Xy… nhưng nguồn nước giếng khoan cũng bị nhiễm phèn, vôi nặng nên chỉ sử dụng cho việc tắm, giặt.
Thực tế, các công trình cấp nước ở các xã vùng Lìa như xã A Dơi có quy mô nhỏ, manh mún, phần lớn là công trình nước tự chảy; nhiều công trình cấp nước hiện đã hư hỏng, xuống cấp do qua thời gian dài sử dụng, bị bồi lắng do thiên tai nên khó đáp ứng được nhu cầu nước sinh hoạt cho người dân.
“Ở các bản làng của xã A Dơi hiện tại hộ dân nào có điều kiện thì bỏ tiền mua nước đóng bình để dùng nấu ăn, uống, còn đa phần các hộ dân do khó khăn về kinh tế nên phải dùng nước ao hồ, khe suối không đảm bảo vệ sinh, có nguy cơ mắc một số bệnh về đường tiêu hóa rất cao. Về lâu dài, người dân các xã vùng Lìa nói chung và xã A Dơi nói riêng luôn mong nhà nước, các ngành cấp trên quan tâm hỗ trợ kinh phí sửa chữa, nâng cấp hoặc xây dựng thêm công trình nước sinh hoạt để đáp ứng đủ nhu cầu nguồn nước sinh hoạt đảm bảo hợp vệ sinh cho người dân”.
Trao đổi về vấn đề người dân thiếu nước sinh hoạt, Chủ tịch UBND xã Ba Tầng Hồ Văn Băng cho biết, xã Ba Tầng là một trong những xã thuộc vùng đặc biệt khó khăn của huyện Hướng Hóa. Trong những năm qua, huyện Hướng Hóa đã đầu tư xây dựng 3 công trình nước tự chảy phục vụ nguồn nước sinh hoạt cho người dân các bản Hùn, Loa, Trùm, Ba Tầng, Ba Lòng, Vầng, Măng Sông. Tuy nhiên, 3 công trình nước tự chảy này đã bị hư hỏng nặng do ảnh hưởng của mưa lũ đến nay không sử dụng được.
Trước đây, các công trình nước tự chảy chưa bị hư hỏng, xã Ba Tầng đã thành lập tổ tự quản bảo vệ công trình nước sạch; vận động người dân tham gia đóng góp công sức sửa chữa các bể chứa nước có sẵn được các chương trình, dự án đầu tư trước đây để dẫn nước về sử dụng.
Hiện tại, xã Ba Tầng có 830 hộ dân thì có khoảng 40 giếng khoan nên không đáp ứng được nguồn nước sinh hoạt cho người dân trên địa bàn xã. Bây giờ, mong muốn lớn nhất của người dân xã Ba Tầng là các chương trình, dự án quan tâm hỗ trợ đầu tư sửa chữa cũng như xây dựng thêm các công trình nước tự chảy; hỗ trợ người dân giếng khoan (bình quân khoảng 10 hộ/giếng khoan) để đáp ứng nguồn nước sinh hoạt trước mắt.
Theo số liệu thống kê của các ngành chức năng thì huyện Hướng Hóa có số hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh là 9.845/15.670 hộ dân (chiếm 62,83%) và nước sạch đạt quy chuẩn là 5.601/15.670 hộ dân (chiếm 35,74%). Còn khoảng 5.825 hộ dân chưa có nước hợp vệ sinh để sử dụng (chiếm 37,17%); khoảng 10.069 hộ dân chưa có nước sạch đạt QCVN để sử dụng (chiếm 64,26%)...
Phó Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa Lê Quang Thuận cho biết, thời gian qua huyện Hướng Hóa đã huy động mọi nguồn lực để đầu tư kinh phí khắc phục, sửa chữa những công trình cấp nước tập trung, công trình cấp nước nhỏ lẻ bị hư hỏng để kịp thời cung cấp nước cho người dân sử dụng; tổ chức kiểm tra, khôi phục hiện trạng các đoạn ống bị gãy để dẫn nước sinh hoạt về thôn, bản tránh lãng phí trong đầu tư, đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt của người dân; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức, trách nhiệm cùng với chính quyền cơ sở bảo vệ hệ thống đường ống cấp nước sinh hoạt tại địa bàn…
Về lâu dài, huyện Hướng Hóa sẽ chú trọng việc hỗ trợ người dân giếng khoan, giếng đào ở những vùng dân cư thưa thớt, nơi có điều kiện địa chất thủy văn thuận lợi; khắc phục, nâng cấp, sửa chữa các công trình cấp nước tập trung hiện có tại những khu vực có đông dân cư, nơi có điều kiện thuận lợi về nguồn nước.
Mới đây, UBND tỉnh đã có quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng tiểu dự án xây dựng hệ thống cấp nước sạch cho xã Lìa và xã Xy, huyện Hướng Hóa, thuộc hợp phần 2 dự án xây dựng cơ sở hạ tầng thích ứng với biến đổi khí hậu cho đồng bào dân tộc thiểu số. Với tổng mức đầu tư trên 53 tỉ đồng, dự án sẽ xây dựng hệ thống cấp nước sạch xã Lìa và xã Xy có công suất 1.800 m3 /ngày.
Các hạng mục đầu tư gồm trạm bơm nước thô kiểu pongtoon (dạng cầu phao nổi) gồm 2 máy bơm với công suất mỗi máy bơm 44kW, lưu lượng thiết kế trạm bơm 102 m3 /giờ; nhà máy xử lý nước gồm cụm xử lý nước, bể chứa nước sạch, nhà hóa chất, bể lắng bùn, nhà quản lý, nhà bảo vệ, nhà để xe, cổng, hàng rào, sân vườn, hệ thống cấp thoát nước; hệ thống đường ống cấp nước sạch về 2 xã, hệ thống điện cấp cho trạm bơm, nhà máy xử lý nước và điện chiếu sáng.
Thời gian thực hiện năm 2021 - 2024. Bên cạnh đó, huyện Hướng Hóa cũng sẽ chú trọng việc xây dựng cơ chế quản lý, vận hành sử dụng hiệu quả các công trình cấp nước ở vùng sâu, vùng xa; ưu tiên bố trí vốn để tăng cường công tác quản lý vận hành sau đầu tư các công trình cấp nước tập trung để sử dụng có hiệu quả, tránh lãng phí; nâng cao nhận thức của người dân hưởng lợi trong việc thu hút nguồn lực đầu tư, góp kinh phí, tham gia quản lý sử dụng công trình; tăng cường kiểm tra, giám sát việc cấp nước an toàn và chất lượng nhằm phát hiện, đánh giá và có biện pháp ngăn ngừa, khắc phục kịp thời các nguy cơ rủi ro ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước sinh hoạt của người dân.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
