Từ lợi ích của việc xây dựng vườn mẫu, đặc biệt góp phần làm đẹp cảnh quan nông thôn và tận dụng quỹ đất, nâng cao hiệu quả kinh tế vườn trong mỗi gia đình, thời gian qua, phong trào xây dựng vườn mẫu nông thôn mới được các địa phương ở huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) triển khai tích cực, từ đó ngày càng có nhiều vườn mẫu đạt chuẩn.
Gia đình chị Hoàng Thị Phương Hoa, ở thôn Quảng Xá, xã Vĩnh Lâm bắt đầu xây dựng vườn mẫu gần 5 năm nay. Trước đây cũng trên diện tích vườn hơn 700 m2 , hộ chị Hoa vẫn trồng trọt, chăn nuôi nhưng chưa đầu tư bài bản và tập trung vào loại cây trồng, vật nuôi chính nào. Nông sản làm ra chủ yếu phục vụ nhu cầu hằng ngày trong gia đình.
Sau này hưởng ứng phong trào xây dựng vườn mẫu nông thôn mới, hộ chị Hoa bắt đầu cải tạo, bố trí lại khu vườn rồi dần tìm hiểu, đưa vào chuyên canh các loại cây ăn quả và chăn nuôi theo hướng hữu cơ.
Vườn của hộ chị Hoa hiện có không gian hợp lý, đẹp mắt, được chia làm 3 phân khu gồm: đường vào nhà và trước mặt nhà trồng, trưng bày nhiều loại cây cảnh, cây bóng mát; 2 bên nhà là vườn cây ăn quả; phía sau nhà làm khu vực chuồng trại chăn nuôi đảm bảo hợp vệ sinh.
Chị Hoa chia sẻ: “Từ khi xây dựng vườn mẫu, gia đình tôi quy hoạch lại vườn gọn gàng, sạch sẽ, lắp hệ thống điện, nước tưới. Nhờ đó, việc sản xuất trong vườn cũng đạt hiệu quả hơn. Mấy năm qua, vườn đã có các sản phẩm bán ra theo mùa vụ, như: bưởi da xanh, nhãn, ổi, trứng gà, gà thịt... Tận dụng vườn nhà nhưng một năm gia đình có thêm nguồn thu nhập 50 triệu đồng, quan trọng nữa là không gian sống thoáng đãng, sạch đẹp hơn”.
Để phát triển các vườn mẫu nông thôn mới, mỗi địa phương ở huyện Vĩnh Linh phát động phong trào thi đua sâu rộng, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, Nhân dân tự giác tham gia cải tạo, nâng cao hiệu quả kinh tế vườn.
Cùng với đó, chỉ đạo mỗi cơ sở hội khảo sát lựa chọn ít nhất 1 hộ nông dân có quyết tâm cao trong xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới để lập danh sách đề xuất UBND huyện tập huấn, hướng dẫn quy trình thực hiện. Các hộ căn cứ điều kiện thực tế vườn và định hướng xây dựng rồi từng bước thực hiện hoàn thiện hạng mục quy hoạch.
Theo đó vườn mẫu nông thôn mới sẽ được xét trên 5 tiêu chí với 9 chỉ tiêu, gồm: quy hoạch và thực hiện quy hoạch; ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật; sản phẩm từ vườn; môi trường cảnh quan; thu nhập. Quá trình người dân hưởng ứng, triển khai xây dựng vườn mẫu, huyện Vĩnh Linh chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương thường xuyên kiểm tra, kịp thời trợ giúp một phần nguồn giống và kinh phí để mỗi hộ đầu tư vườn theo hướng quy mô.
Trên cơ sở hồ sơ do UBND các xã trình, Hội đồng thẩm định vườn mẫu huyện Vĩnh Linh tổ chức thẩm định thực tế mức độ đạt chuẩn từng tiêu chí vườn mẫu theo Quyết định số 2054/QĐ - UBND ngày 8/8/2022 của UBND tỉnh Quảng Trị về việc ban hành bộ tiêu chí xây dựng vườn mẫu nông thôn mới trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022 - 2025. Đối với những vườn mẫu đạt chuẩn sẽ có các mức khen thưởng từ huyện đến thôn. Qua đó tạo thêm động lực, tiếp tục khuyến khích người dân phát triển các khu vườn mẫu.
Nhờ vậy, tại huyện Vĩnh Linh, nhiều hộ đã hình thành các vườn với khuôn viên có diện tích từ 1.000m2 trở lên, bảo đảm hài hòa giữa cảnh quan, môi trường và bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế. Đến nay toàn huyện Vĩnh Linh đã có 59 thôn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 70 vườn hộ gia đình được công nhận đạt tiêu chuẩn vườn mẫu theo Bộ tiêu chí xây dựng vườn mẫu nông thôn mới giai đoạn 2022 - 2025, thuộc các xã: Kim Thạch, Hiền Thành, Trung Nam, Vĩnh Hòa, Vĩnh Giang, Vĩnh Chấp, Vĩnh Long, Vĩnh Tú, Vĩnh Thái, Vĩnh Lâm, Vĩnh Thủy, Vĩnh Sơn.
Nói về định hướng phát triển vườn mẫu tại huyện Vĩnh Linh trong thời gian tới, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Vĩnh Linh Diệp Hồng Cương cho biết thêm: “Tiếp tục thực hiện các nội dung trong chương trình xây dựng nông thôn mới, các cấp, ngành, địa phương huyện Vĩnh Linh sẽ tích cực vận động các hộ có vườn đã đạt chuẩn duy trì tốt và phát triển vườn hơn nữa. Từ đó làm tiêu chuẩn để các hộ xung quanh học tập, nhân rộng. Phấn đấu 1 thôn không chỉ có 1 vườn mẫu mà có 2 - 3 và nhiều hơn số lượng vườn mẫu theo quy định chung”.
Xây dựng, duy trì và nhân rộng những mô hình vườn mẫu đang phát huy hiệu quả tích cực tại các vùng nông thôn ở huyện Vĩnh Linh. Đặc biệt là việc phát triển kinh tế vườn gắn với bảo vệ môi trường trong mỗi hộ gia đình. Qua đó góp phần gìn giữ cảnh quan, không gian sống của những làng quê nông thôn mới.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
