Nhằm tìm ra các giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao, sức chống chịu tốt để bổ sung vào cơ cấu giống của tỉnh, thời gian qua, Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Trị đã tăng cường phối hợp với các đơn vị sản xuất giống cây trồng tập trung khảo nghiệm một số giống lúa mới và bước đầu đã xác định được một số giống lúa phù hợp, có khả năng nhân rộng trong thời gian tới.
Vừa nâng những bông lúa trĩu hạt trên thửa ruộng của mình, ông Nguyễn Văn Phú ở tại Hợp tác xã (HTX) Đặng Xá, xã Vĩnh Lâm, huyện Vĩnh Linh vừa vui mừng cho biết, vụ đông xuân năm nay, được sự hỗ trợ về giống, kỹ thuật, ông quyết định chuyển toàn bộ diện tích trồng lúa gần 5 sào của mình sang trồng thử nghiệm giống lúa mới TBR97 do Công ty CP Tập đoàn ThaiBinh Seed nghiên cứu, chọn tạo. Giống lúa này có ưu điểm là chiều cao cây thấp, cứng cây, chống đổ ngã tốt; khả năng đẻ nhánh khỏe; trổ đều, trổ tập trung trong 3 - 4 ngày; chống chịu sâu bệnh tốt, chỉ nhiễm nhẹ sâu cuốn lá, đạo ôn, khô vằn.
“Mặc dù mới trồng vụ đầu tiên nhưng tôi khẳng định giống lúa TBR97 này rất phù hợp với điều kiện thời tiết và thổ nhưỡng tại địa phương. Trong khi những thửa ruộng bên cạnh bị đổ rạp do những đợt mưa lớn cuối vụ vừa qua thì thửa ruộng của tôi cây lúa vẫn khỏe, bông vàng ươm trĩu hạt. Theo đánh giá của phía công ty thì năng suất thu hoạch dự kiến là 3,1 tạ/sào nhưng với kinh nghiệm thực tế của tôi năng suất phải đạt từ 3,2 - 3,5 tạ/sào. Tôi sẽ tiếp tục sử dụng giống lúa chất lượng này trong những vụ tới”, ông Phú cho hay.
Giám đốc HTX Đặng Xá Hoàng Văn Lâm cho biết, mặc dù đây mới là vụ đầu tiên HTX đưa vào trồng thử nghiệm giống lúa thuần TBR97 với quy mô 1 ha nhưng qua theo dõi cho thấy, đây là giống lúa ngắn ngày, có năng suất cao, chất lượng gạo ngon, phù hợp với đồng đất địa phương. Theo ông Lâm, trong bối cảnh nhiều giống lúa truyền thống của người dân có biểu hiện thoái hóa nặng, dễ đổ ngã, dễ nhiễm sâu bệnh thì giống lúa TBR97 đã thể hiện ưu thế vượt trội như cây có dạng hình gọn, thích ứng rộng, chịu thâm canh, đẻ nhánh khỏe, trổ bông tập trung; thời gian sinh trưởng ngắn (105 ngày), tỉ lệ hạt chắc cao; năng suất trung bình 62 tạ/ha, nơi cao đạt đến 65 tạ/ha; đặc biệt, đây là giống lúa có khả năng chống chịu bệnh đạo ôn và rầy nâu khá tốt; cứng cây. “Là địa phương chịu nhiều ảnh hưởng do thiên tai, nhất là mưa lớn, giông lốc cuối vụ nên nhiều diện tích lúa bị đổ ngã nhưng giống lúa TBR97 vẫn đứng vững, bông lúa đều, hạt chắc. Cộng với tiềm năng năng suất, chất lượng cao, vụ tới chắc chắn HTX sẽ mở rộng quy mô sản xuất giống lúa này”, ông Lâm khẳng định.
Còn tại đồng ruộng của HTX Mai Đàn, xã Hải Lâm, huyện Hải Lăng, 35 ha lúa DCG66 vụ đông xuân vừa qua phát triển rất tốt. Trao đổi với chúng tôi, Phó Giám đốc HTX Mai Đàn Hồ Công Tưởng cho biết, đây là vụ thứ 4 HTX trồng khảo nghiệm giống lúa mới DCG66 của Công ty TNHH giống cây trồng Tiền Hải (Thái Bình) với quy mô 35 ha. Mặc dù gieo cấy trên chất đất trung bình, chua phèn nhưng giống lúa DCG66 vẫn phát triển tốt, đẻ nhánh khỏe; trổ đều, trổ tập trung, chiều dài bông lên đến 24 - 25 cm. Ngoài ra, so với giống lúa Khang Dân thì giống lúa DCG66 còn nổi trội ở khả năng chống đổ ngã tốt; chống chịu tốt với sâu bệnh và thời tiết; tỉ lệ hạt lép thấp, dưới 5%. Năng suất bình quân đạt 65 tạ/ ha, nơi cao lên đến 70 tạ/ha. Theo ông Tưởng, từ khi gieo sạ đến khi thu hoạch ruộng lúa DCG66 không bị bệnh gì nên nông dân không phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, giống lúa DCG66 còn có thị trường tiêu thụ dễ, được thương lái thu mua ngang giá với giống lúa Khang Dân.
Phó Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Dương Viết Hải đánh giá rất cao khả năng thích ứng cũng như tiềm năng năng suất của giống lúa DCG66. Theo ông Hải, mặc dù có chất lượng gạo bình thường, chủ yếu để sản xuất bún, bánh nhưng giống lúa Khang Dân được nông dân huyện Hải Lăng ưa chuộng với hơn 40% diện tích gieo trồng. Nguyên nhân là do đây là giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn, dễ tiêu thụ. Chỉ cần gặt xong, đưa vào phơi sấy khoảng một buổi là đã có thương lái đến thu mua tận nơi. Tuy nhiên, do đưa vào sử dụng đã trên 20 năm nên giống lúa Khang Dân hiện nay đã bị thoái hóa, dễ nhiễm các loại sâu bệnh, dễ đổ ngã…
Trong khi với giống lúa DCG66, ngoài các chỉ tiêu như chiều cao cây, thời gian sinh trưởng tương đương thì còn vượt trội ở khả năng chống chịu sâu bệnh, chống đổ ngã tốt, năng suất bình quân đạt từ 60 - 70 tạ/ha, phù hợp để sản xuất trong cả 2 vụ đông xuân và hè thu. Đặc biệt, giống lúa DCG66 còn được thị trường ưa chuộng, không chỉ các thương lái trong tỉnh mà các doanh nghiệp chế biến gạo ở các tỉnh khác cũng tìm đến đặt hàng. “Qua khảo sát, đánh giá thực tế tại đồng ruộng, không chỉ cho năng suất cao, kháng được nhiều loại sâu bệnh nguy hiểm, giống lúa mới DCG66 còn chống chịu tốt với tình trạng đất bị nhiễm phèn. Đặc biệt, giống lúa nay rất được thị trường ưa chuộng. Do vậy, UBND huyện sẽ chỉ đạo các cơ quan chuyên môn có phương án đưa giống lúa này vào cơ cấu giống lúa của huyện nhằm thay thế giống Khang Dân đã bị thoái hóa”, ông Hải cho hay.
Theo ông Trần Thanh Hiền, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, trong sản xuất nông nghiệp, giống là yếu tố then chốt để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế. Vụ đông xuân vừa qua, Sở Nông nghiệp và PTNT đã phối hợp với 6 doanh nghiệp sản xuất giống cây trồng trong và ngoài tỉnh triển khai khảo nghiệm trên diện rộng 10 giống lúa mới nhằm lựa chọn các giống lúa phù hợp để bổ sung vào cơ cấu giống lúa của tỉnh. Qua theo dõi, các giống lúa đã cho thấy nhiều ưu điểm nổi trội, có tiềm năng năng suất cao, thích hợp để sản xuất trong cả vụ đông xuân và hè thu như các giống lúa Dự Hương 8, VNR20, ĐB6 của Công ty CP Tập đoàn giống cây trồng Việt Nam với tổng diện tích gần 500 ha, năng suất ước đạt trên 65 tạ/ha; giống lúa TBR97 của Công ty CP Tập đoàn ThaiBinh Seed với diện tích trên 70 ha, năng suất bình quân 62 - 65 tạ/ha; giống lúa DCG66 của Công ty TNHH giống cây trồng Tiền Hải với diện tích 35 ha, năng suất đạt 65 - 70 tạ/ ha… Ông Hiền cho biết, toàn tỉnh hiện có hơn 25.000 ha diện tích sản xuất lúa 2 vụ.
Tuy nhiên, những năm gần đây, một số giống lúa đã có dấu hiệu thoái hóa, mẫn cảm với sâu bệnh hại. Đồng thời, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu nên các giống lúa dài ngày cũng không còn phù hợp. Do vậy, việc khảo nghiệm để tìm ra các giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao, chống chịu tốt với sâu bệnh, có thời gian sinh trưởng ngắn và cực ngắn… là việc làm cần thiết để các giống lúa mới khi đưa vào sản xuất đại trà có tính ổn định, đạt kết quả lâu dài và được thị trường ưa chuộng. “Đối với mỗi giống lúa, để được đưa vào cơ cấu bộ giống lúa của tỉnh cần phải trồng khảo nghiệm trong ít nhất là 3 vụ liên tiếp.
Do vậy, trong những vụ tới, Sở Nông nghiệp và PTNT sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị sản xuất giống trồng khảo nghiệm các giống lúa mới này tại nhiều địa phương, trên nhiều chất đất khác nhau để có cơ sở đánh giá một cách cụ thể và khách quan hơn. Nếu đảm bảo yêu cầu thực tế sản xuất, Sở Nông nghiệp và PTNT sẽ xem xét bổ sung vào cơ cấu bộ giống của tỉnh”, ông Hiền khẳng định.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
