Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 04 ngày 10/5/2011 của Huyện ủy “Về xây dựng nông thôn mới (NTM) huyện Triệu Phong (Quảng Trị) giai đoạn 2011- 2015” và Kết luận số 02 ngày 28/4/2016 của Huyện ủy, khóa XIX về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 04 của Huyện ủy, khóa XVIII “Về xây dựng NTM huyện Triệu Phong”, đến nay đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Triệu Phong đang nỗ lực phấn đấu trở thành huyện NTM vào năm 2023.
Từ những yêu cầu cao trong xây dựng NTM theo tiêu chí mới...
Thực hiện xây dựng NTM đến năm 2021, huyện Triệu Phong đã có 14/17 xã đạt chuẩn NTM, không còn xã nào dưới 16 tiêu chí. Tuy nhiên, căn cứ Quyết định số 1738 ngày 4/7/2022 của UBND tỉnh ban hành Bộ tiêu chí xã NTM trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021- 2025, thì hiện nay huyện Triệu Phong chưa có xã nào đạt chuẩn NTM mà mới đạt từ 16 -18 tiêu chí, bình quân toàn huyện đạt 17,1 tiêu chí/xã. Nguyên nhân do Bộ tiêu chí mới có nhiều chỉ tiêu mới và mức đạt cao hơn so với giai đoạn trước, trong đó tập trung 3 tiêu chí ở các xã không đạt nhiều nhất là quy hoạch, trường học và môi trường.
Theo đó, đối với tiêu chí quy hoạch yêu cầu phải phù hợp với định hướng phát triển KT-XH giai đoạn 2021- 2025, trong khi đó quy hoạch các xã được phê duyệt từ năm 2013 đến nay không còn phù hợp. Tiêu chí trường học, do quy định mới về cơ sở vật chất theo hướng dẫn Thông tư số 13 ngày 26/5/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) nên một số trường học đã đạt chuẩn giai đoạn 2016 - 2020 nay không còn đạt chuẩn. Tiêu chí môi trường có nhiều chỉ tiêu mới so với bộ tiêu chí cũ, tuy nhiên có một chỉ tiêu nhiều xã không đạt đó là chưa có hệ thống cấp nước tập trung hoặc có xã có nước sạch từ công trình tập trung nhưng với tỉ lệ sử dụng rất thấp như xã Triệu Long đạt 1,1%, xã Triệu Trung 7,57%.
Về xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2022- 2025, UBND huyện Triệu Phong đã ban hành kế hoạch chỉ đạo, xây dựng 6 xã đạt chuẩn NTM nâng cao gồm: Triệu Đại, Triệu Trạch, Triệu Phước, Triệu Ái, Triệu Thuận, Triệu Sơn, trong đó UBND tỉnh chỉ đạo 3 xã: Triệu Trạch, Triệu Phước, Triệu Ái, UBND huyện chỉ đạo 3 xã: Triệu Đại, Triệu Thuận, Triệu Sơn.
Theo đó, năm 2022, UBND huyện chỉ đạo 2 xã Triệu Đại, Triệu Trạch xây dựng xã NTM nâng cao, trong đó xã Triệu Trạch được UBND tỉnh chọn là 1 trong 7 xã của tỉnh chỉ đạo xây dựng xã NTM nâng cao và được ưu tiên phân bổ nguồn lực từ ngân sách tỉnh để thực hiện. UBND tỉnh chọn xã Triệu Phước để chỉ đạo điểm vào năm 2023 và xã Triệu Ái vào năm 2024. Ngoài ra, UBND huyện chọn xã Triệu Thuận để chỉ đạo điểm năm 2024 và xã Triệu Sơn năm 2025. Tiếp tục chỉ đạo xã Triệu Trạch, Triệu Đại đạt xã NTM kiểu mẫu năm 2024 và năm 2025.
Về huyện NTM, chỉ tiêu 100% xã đạt chuẩn NTM chưa đạt; chỉ tiêu có ít nhất 10% số xã trên địa bàn đạt chuẩn NTM nâng cao chưa đạt, chỉ có thị trấn Ái Tử đạt chuẩn đô thị văn minh vào năm 2014, đạt chỉ tiêu 100%. Bộ tiêu chí huyện NTM ban hành giai đoạn 2021- 2025 theo Quyết định số 320 ngày 8/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ gồm 9 tiêu chí và 36 chỉ tiêu nhỏ, trong đó có nhiều tiêu chí và chỉ tiêu mới so với giai đoạn 2016- 2020. Theo Bộ tiêu chí mới, hiện nay huyện đạt 3/9 tiêu chí là thủy lợi và phòng chống thiên tai; điện; hệ thống chính trị, an ninh trật tự, hành chính công. Các tiêu chí chưa đạt bao gồm quy hoạch, giao thông, giáo dục, kinh tế, môi trường, chất lượng môi trường sống.
... Đến những quyết tâm lớn trong thực hiện
Để xây dựng huyện NTM giai đoạn từ nay đến năm 2025, UBND huyện Triệu Phong xác định mục tiêu xây dựng vùng nông thôn phát triển đồng bộ về kinh tế, văn hóa, xã hội, theo đó đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao, môi trường được đảm bảo, an ninh trật tự xã hội được giữ vững; phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ thích ứng với biến đổi khí hậu, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ, chuyển đổi số; phát triển mạnh du lịch, dịch vụ gắn với du lịch biển, du lịch sinh thái. Xây dựng hạ tầng nông thôn đồng bộ, hiện đại, đảm bảo định hướng phát triển lâu dài, kết nối. Xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh; giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp.
Theo đó, UBND huyện Triệu Phong đưa ra kế hoạch từng năm để thực hiện. Năm 2022, có 3 xã Triệu Vân, Triệu An, Triệu Lăng đạt chuẩn NTM theo Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2021-2025. Có 2 xã đạt chuẩn xã NTM nâng cao là Triệu Đại, Triệu Trạch. Có 2 thôn kiểu mẫu được công nhận. Có 2 khu vườn mẫu được công nhận. Năm 2023, 100% xã đạt chuẩn NTM. Có thêm 1 xã đạt NTM nâng cao là Triệu Phước. Có thêm 6 thôn đạt thôn NTM kiểu mẫu được công nhận. Có thêm 6 khu vườn mẫu được công nhận.
Đối với giai đoạn 2024- 2025, có thêm 3 xã đạt NTM nâng cao là Triệu Thuận, Triệu Ái (năm 2024), Triệu Sơn (năm 2025). Có thêm 9 thôn đạt thôn NTM kiểu mẫu được công nhận. Có thêm 9 khu vườn mẫu được công nhận. Có 2 xã đạt NTM kiểu mẫu là Triệu Đại, Triệu Trạch. Thu nhập bình quân đầu người năm 2025 đạt 80 triệu đồng, tỉ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 90%, tỉ lệ hộ nghèo hằng năm giảm.
100% xã có công trình nước sạch tập trung, trong đó tỉ lệ hộ được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung mỗi xã đạt trên 20%. 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm tuân thủ quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm. Tỉ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom và xử lý đạt trên 75%, trong đó tỉ lệ bao gói thuốc bảo vệ thực vật và chất thải rắn y tế được thu gom và xử lý theo quy định đạt 100%.
Mong muốn được hỗ trợ từ nhiều phía
Để đạt được mục tiêu đề ra, UBND huyện Triệu Phong đề nghị UBND tỉnh, các sở, ngành liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ được phân công phụ trách, hướng dẫn, giúp đỡ địa phương đánh giá thực trạng các tiêu chí huyện NTM và xây dựng kế hoạch thực hiện cụ thể để đạt chuẩn theo quy định.
Đối với nguồn vốn, tổng nhu cầu xây dựng NTM là 320.473,5 triệu đồng, trong đó nguồn vốn đã được xác định 189.473,5 triệu đồng, ngân sách trung ương 97.530,2 triệu đồng, ngân sách tỉnh 35.049 triệu đồng, ngân sách huyện đối ứng 16.930 triệu đồng, lồng ghép vốn khác (chủ yếu HTX) 1.364 triệu đồng, nguồn đối ứng của Nhân dân 38.600,3 triệu đồng. Nguồn vốn chưa xác định đề xuất UBND tỉnh, các sở, ngành liên quan kêu gọi hỗ trợ đầu tư một số tuyến đường huyện trên địa bàn từ các chương trình, dự án khác 131.000 triệu đồng.
Để kịp về đích huyện NTM trong năm 2023, UBND huyện Triệu Phong đề nghị UBND tỉnh quan tâm bố trí nguồn vốn tập trung năm 2022- 2023. Ngoài ra, một số công trình nằm trong kế hoạch nguồn vốn trung hạn theo Quyết định số 2310 ngày 31/8/2021 của UBND tỉnh như nâng cấp đường ĐH43, nâng cấp bãi rác trung tâm huyện Triệu Phong và một số công trình trường học, do đó UBND tỉnh cần ưu tiên phân bổ nguồn vốn sớm để huyện thực hiện.
Về lĩnh vực giao thông vận tải, đối với các tuyến đường chưa bố trí được nguồn vốn, UBND tỉnh kêu gọi các chương trình, dự án khác để hỗ trợ thêm cho địa phương.
Đối với lĩnh vực GD&ĐT, đề nghị Sở GD&ĐT hướng dẫn các trường THPT trên địa bàn huyện đánh giá hiện trạng và thẩm định nhu cầu đầu tư đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 trở lên, ít nhất có 3/4 trường đạt chuẩn đảm bảo tỉ lệ theo quy định. Quan tâm hỗ trợ từ nguồn sự nghiệp giáo dục cho các trường THPT trên địa bàn đạt chuẩn tối thiểu theo quy định. Ngoài các trường THPT, hiện nay nhiều trường học các cấp trên địa bàn huyện chưa đảm bảo cơ sở vật chất theo quy định nên Sở GD&ĐT cần hỗ trợ cho địa phương đảm bảo 100% trường học đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất tối thiểu theo quy định.
Đối với lĩnh vực môi trường và chất lượng môi trường sống, hiện nay nhiều xã chưa có hệ thống cấp nước sạch tập trung, Sở Nông nghiệp và PTNT quan tâm kêu gọi nhà đầu tư hỗ trợ xây dựng cho một số xã trên địa bàn, trước mắt là 4 xã: Triệu Trạch, Triệu An, Triệu Lăng, Triệu Vân để kịp về đích NTM trong năm 2022, xây dựng 1 công trình nước thải sinh hoạt tập trung tại thị trấn Ái Tử...
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
