Nằm giữa muôn trùng sóng vỗ, Khu Bảo Tồn Biển Đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị) được ví như một “viên ngọc xanh”, không chỉ bảo vệ môi trường mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Để “viên ngọc xanh” phát huy giá trị, có những con người đầy tâm huyết đã và đang ngày đêm lắng đọng tuần tra, kiểm tra, sẵn sàng nhận về mình vất vả, nguy hiểm.
Sóng, cá gió giữ khu vực bảo tồn
Đầu tháng 6/2024, trong lúc làm nhiệm vụ, cán bộ, nhân viên Ban Quản lý Khu Bảo tồn biển đảo Côn Đảo Cỏ và thành viên đoàn tuần tra, kiểm tra liên ngành phát hiện tàu cá Quảng Ngãi mang số hiệu QNg-96556-TS neo đậu trong phạm vi bảo tồn khu vực.
Thời điểm đoàn tiến hành kiểm tra, 4 thuyền viên của tàu đang lặn biển. Không dừng lại ở đó, đoàn còn lại phát hiện tàu cá này khai thác thủy sản không đúng nghề được ghi trong giấy phép. Trước tình hình đó, đoàn tuần tra, kiểm tra liên ngành đã di lý tàu cá về âu cảng Cồn Cỏ để thực hiện các bước xử lý theo quy định. Chánh thanh tra Sở Nông nghiệp và PTNT đã ra quyết định xử phạt chủ tàu 20 triệu đồng.
Trước đó, vào đầu tháng 5/2024, tập đoàn tuần tra, kiểm tra liên ngành phát hiện một tàu cá không có số hiệu đang neo đậu tại phân khu bảo vệ béo thuộc Khu Bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ. Qua kiểm tra, năng lượng phát hiện năng lượng trên tàu có một bộ điện tự động và 100 m dây điện, ống nhựa kết nối với nhau.
Ngoài ra, tàu cá này còn có nhiều lỗi vi phạm khác như không đăng ký hoạt động theo quy định; thuyền trưởng Quảng Ngãi và máy trưởng không có bằng cấp, chứng chỉ hành nghề; không có số danh thuyền thành viên tàu cá theo quy định... Căn cứ lỗi vi phạm, tàu cá kể trên đã bị xử lý chính trị với tổng số tiền 35 triệu đồng. Đoàn tuần tra, kiểm tra liên ngành cũng tích thu tang vật.
Nhắc đến những vụ việc kể trên, Giám đốc Ban Quản lý Khu Bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ Nguyễn Văn Hòa cho biết, đây chỉ là hai trong số nhiều vụ việc mà cán bộ, viên chức của ban cùng các lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý trong thời gian qua. Theo ông Hòa, Khu Bảo Tồn Biển, Đảo Cồn Cỏ được thành lập vào tháng 10/2009. Đây là 1 trong 4 khu bảo tồn biển đầu tiên được thành lập tại Việt Nam. Toàn khu bảo tồn có diện tích 4.532 ha. Trong đó, khu bảo vệ nghiêm ngặt có diện tích 534 ha. “Khu Bảo Tồn Biển Đảo Cồn Cỏ là nơi sinh sống, trú ngụ, sinh vật của nhiều loại thủy sản quý hiếm và san hô. Biết rằng, một số đối tượng luôn tìm cách xâm nhập, khai thác thủy sản ở khu vực này. Vì thế, các cán bộ trong ban và thành viên đoàn tuần tra, kiểm tra liên ngành không cho phép mình chủ quan, lơ là”, ông Hòa nói.
Để làm được điều đó, thời gian qua, trung bình mỗi tuần, nhân viên, cán bộ của ban đều dành 1 - 2 ngày cho hoạt động tuần tra nội bộ. Không dừng lại ở đó, mỗi tháng, họ còn 4 - 6 ngày tham gia tuần tra, kiểm tra liên ngành với các đơn vị, thực hiện lượng chức năng. Mỗi chuyến đi tuần là một thử thách. Thế nhưng, cán bộ, nhân viên Ban Quản lý Khu Bảo tồn biển, đảo Cồn Cỏ không nề hà, luôn nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cùng với khả năng thực hiện chức năng, họ đã phát hiện ra, xử lý nhiều trường hợp vi phạm.
Vượt quá khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ
Mỗi khi có thành viên mới tổ chức dù có nhận công tác, lãnh đạo Ban Quản lý Khu Bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ đều không ngần ngại chia sẻ về những khó khăn, thử thách của công việc mà mình đang làm. Hơn ai hết, lãnh đạo ban hiểu, nếu không chuẩn bị tinh thần từ trước thì viên chức khó hoàn thành nhiệm vụ tốt. By, công việc của họ có những đặc thù riêng, không phải ai cũng đảm bảo nổi. Đặc biệt, công việc tuần tra, kiểm tra, xử lý các trường hợp phạm vi phạm tiềm ẩn nguy hiểm.
Theo luật định, các vụ tấn công xâm phạm Khu Bảo tồn tồn tại biển đảo Cồn Cỏ thường bị xử lý nghiêm khắc. Nếu vi phạm phân tích khu bảo vệ nghiêm ngặt ở khu bảo tồn tồn tại, tổ chức, cá nhân có thể xử lý vi phạm hành chính với số tiền lên tới 200 triệu đồng. Đó là lý do dẫn đến nhiều trường hợp vi phạm không hợp lý, tìm cách rút chạy, thậm chí chống đối. Nếu không nêu cao tinh thần cảnh giác, tích cực phân phối năng lực chức năng để làm nhiệm vụ, cán bộ, viên chức Ban Quản lý Khu Bảo tồn tồn tại biển đảo Cồn Cỏ khó hoàn thành nhiệm vụ.
Thực tế, nhiệm vụ giữa thế giới đại dương luôn có nhiều thử thách. Với width size, chia làm 3 phân vùng và 2 vùng đệm, tuần hoàn, kiểm soát khu vực bảo tồn khá nhiều thời gian, công suất. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng vậy, mắt của nhân viên, khu vực làm việc luôn bảo đảm cũng có thể bao quát tất cả. Trong khi đó, các đối tượng vi phạm luôn lợi dụng mọi kẽ hở để xâm phạm Khu Bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ. Một số đối tượng ban ngày neo đậu xa khu vực bảo tồn, tối đa là lại bắt đầu tiếp cận, thực hiện hành vi săn mồi bắt, khai thác... Khi kích hoạt khả năng phát hiện, có trường hợp hợp lý để tìm cách chạy trốn.
Theo ông Nguyễn Văn Hòa, Giám đốc Ban Quản lý Khu Bảo tồn tồn tại biển đảo Cồn Cỏ, sở hữu các đối tượng vi phạm ngang nhiên bỏ chạy là do họ biết được điểm yếu trong thực tiễn công tác tuần tra, kiểm soát. Hiện nay, Ban Quản lý Khu Bảo tồn tồn tại biển Cồn Cỏ chỉ có 1 tàu tuần được tài trợ từ năm 2011. Tàu này có công suất 115 CV, chỉ dài 12,5 m, làm bằng nhựa. Qua nhiều năm sử dụng, con tàu đã xuống cấp. Vì vậy, việc vượt sóng, vượt gió, truy đuổi những con tàu có kích thước, công suất lớn giữa đêm khuya rất khó. “Hiện trạng chỉ được giải quyết nếu chúng tôi có tàu công vụ thủy sản bằng vỏ thép, phục vụ công tác tuần tra, kiểm soát”, ông Hòa nói.
Không phương tiện thuận tiện hiện nay, Ban Quản lý Khu Bảo tồn tồn tại biển đảo Cồn Cỏ còn khó khăn về nơi làm việc, sinh hoạt cho cán bộ, viên chức tại đảo Cồn Cỏ; thực trạng thiếu nhân lực; chưa có nguồn thu để hợp nhất đồng lao động... Đây cũng là điều chính mà có thể hoàn thành, chức năng của lệnh cấm luôn quay trở lại. Ai cũng mong muốn những khó khăn sớm được giải quyết, giải quyết để họ có thể làm tốt hơn nhiệm vụ bảo vệ “viên ngọc xanh” giữa trùng khơi.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
