Những năm gần đây, thiên tai diễn ra ngày càng khốc liệt, dữ dội hơn. Mùa mưa bão năm nay miền Trung hứng chịu nhiều thiệt hại.
Như mưa lũ vừa xảy ra ở TP. Đà Nẵng, người ta nói rằng hàng trăm năm mới có một trận mưa như thế, gây thiệt hại lớn về tài sản, đã có người chết ngay trên đường phố, nơi từ trước đến nay chưa từng biết lũ là gì. Trước đó, cơn lũ kinh hoàng đã quét qua thị trấn Mường Xén và xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An vùi lấp, cuốn trôi nhiều tài sản, nhà cửa của dân. Hay như khi bão số 4 (Noru) chưa vào đất liền nhưng một cơn lốc xoáy đã ập vào thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị làm sập, tốc mái hàng trăm nhà dân, quầy hàng, ki ốt tại chợ thị trấn, thiệt hại rất lớn về tài sản của Nhân dân… Có thể nói thiên tai diễn ra trên diện rộng, từ miền núi, đồng bằng đến đô thị, đòi hỏi các ngành chức năng, mỗi địa phương phải đề cao cảnh giác, chủ động thích nghi và ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH) ngày càng bất thường.
Trong những năm qua, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung xây dựng năng lực dự báo, cảnh báo, chủ động phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, thích ứng với BĐKH. Đó là việc phát triển năng lực nghiên cứu để phục vụ dự báo, cảnh báo và phân vùng rủi ro thiên tai; phát triển hệ thống theo dõi, giám sát thiên tai, hiện đại hóa hệ thống quan trắc, dự báo khí tượng thủy văn; xây dựng hệ thống giám sát, kịch bản BĐKH, nước biển dâng; lập bản đồ cảnh báo thiên tai chi tiết đến từng vùng, miền, địa phương.
Tổ chức thực hiện Kế hoạch quốc gia thích ứng với BĐKH giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; phát triển và nhân rộng các mô hình thích ứng với BĐKH dựa trên hệ sinh thái, dựa vào cộng đồng và dựa vào tự nhiên. Tập trung bảo vệ rừng đầu nguồn, bảo vệ nguồn nước, các hệ sinh thái ven biển; trồng rừng ngập mặn, bảo vệ nguồn lợi thủy hải sản. Xây dựng các khu bảo tồn biển đảo; bảo vệ và phát triển bền vững hệ sinh thái rừng. Hạn chế khai thác nước dưới mặt đất nhằm giảm sụt lún, nhiễm mặn ở các vùng ven biển.
Các hoạt động bảo vệ môi trường ở các khu đô thị, khu công nghiệp và làng nghề cũng được quan tâm. Nhà nước khuyến khích, thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao công nghệ xanh, thân thiện với môi trường; thiết lập hệ thống quốc gia về giám sát, báo cáo, thẩm định cho các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính. Thực hiện các nhiệm vụ trong Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận Paris về BĐKH, kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH quốc gia và các kế hoạch có liên quan…
Theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai và BĐKH, trung bình mỗi năm phải chịu từ 6 - 7 cơn bão. Những ảnh hưởng do hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở đất, hay thiếu nguồn nước sạch sinh hoạt tại nhiều địa phương, vùng miền đang xảy ra với tần suất ngày càng nhiều hơn gây trở ngại đời sống sinh hoạt của Nhân dân và sự phát triển của đất nước. Đặc biệt, những năm gần đây thiên tai bất thường, cực đoan và khó dự đoán đã xảy ra.
Để thích ứng với BĐKH, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương cùng vào cuộc với quyết tâm cao nhất để thực hiện lộ trình chuyển đổi từ mô hình phát triển sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch, lãng phí tài nguyên hiện nay sang phát triển ít phát thải có sức chống chịu cao, bởi lẽ trong mấy chục năm qua, quá trình công nghiệp hóa đã làm gia tăng lượng khí thải nhà kính vào bầu khí quyển. Hệ quả là khí hậu bị biến đổi, nhiệt độ bề mặt Trái đất tăng lên, nước biển dâng, kéo theo các sự kiện thời tiết cực đoan. Dưới tác động của thời tiết khắc nghiệt, BĐKH đã trở thành những tác nhân hàng đầu gây ra sự thiếu hụt về lương thực, làm mất cân bằng hệ sinh thái, suy giảm đa dạng sinh học, cạn kiệt tài nguyên.
Trong thời gian tới, các cấp ủy đảng, chính quyền cần tiếp tục triển khai thực hiện hệ thống các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH; thực hiện có hiệu quả công cụ kinh tế trong bảo vệ môi trường, đổi mới căn bản về nhận thức và tư duy trong hoạch định chính sách phát triển theo hướng kinh tế dựa vào hệ sinh thái, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.
Trong đó cần hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch là nguồn gây hiệu ứng nhà kính lớn. Ngăn chặn nạn phá rừng, tích cực trồng và chăm sóc rừng. Chủ động thích ứng với thiên tai gắn với sinh kế bền vững, giảm ảnh hưởng BĐKH đến sản xuất nông nghiệp. Chuyển đổi sang các mô hình sản xuất, sử dụng các giống cây trồng vật nuôi có khả năng chịu mặn cao, các giống ngắn ngày tránh lũ, xây dựng các mô hình nhà tránh lũ, tham gia bảo hiểm sản xuất nông nghiệp, ngư nghiệp…
Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh triển khai và áp dụng mô hình công nghệ sản xuất sạch hơn vào quy trình sản xuất để thích nghi và ứng phó hiệu quả với BĐKH đang diễn ra hằng ngày, hằng giờ trên Trái đất. Tất cả đều hướng đến thông điệp mọi người hãy chung tay hành động bảo vệ môi trường, vì tương lai phát triển bền vững.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
