Từ đầu năm đến nay, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Công an tỉnh Quảng Trị đã phát hiện 17 vụ với 1 tổ chức, 16 cá nhân có hành vi khai thác cát, sỏi trái phép trên tuyến sông Thạch Hãn với hơn 72 m3 cát đã khai thác; tiến hành lập biên bản, phạt tiền hơn 220 triệu đồng.
Mặc dù lực lượng công an nỗ lực trong công tác đấu tranh với hoạt động tội phạm này, tuy nhiên tình hình khai thác cát sỏi trái phép trên địa bàn vẫn có những diễn biến phức tạp.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có 13 điểm mỏ cát, sỏi được quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng giai đoạn 2021-2030; 15 mỏ khai thác cát, sỏi được UBND tỉnh cấp phép đang hoạt động; hơn 200 cá nhân và 70 phương tiện thủy nội địa liên quan đến hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi. Ngoài ra, một bộ phận người dân sinh sống ven sông sử dụng các loại thuyền nhỏ để vận chuyển cát, sỏi được khai thác trái phép bằng phương pháp thủ công…
Theo ghi nhận của các cơ quan chức năng, thời gian qua, hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép tập trung chủ yếu diễn ra trên sông Thạch Hãn. Đây là con sông lớn nhất tỉnh Quảng Trị nối từ huyện Đakrông ở thượng nguồn về đến hạ nguồn đổ ra biển Cửa Việt tại huyện Gio Linh…nên hoạt động khai thác cát, sỏi (bao gồm cả hoạt động khai thác được cấp phép và trái phép) chủ yếu diễn ra trên tuyến sông này. Vấn nạn này không những làm cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên mà còn là nguyên nhân gây ra tình trạng xói mòn, sạt lở bờ sông.
Hệ lụy của việc khai thác cát sạn trái phép tràn lan đã rõ nhưng do lợi nhuận từ việc khai thác cát, sỏi khá cao; nhu cầu sử dụng cát trong xây dựng ở trong tỉnh cao hơn so với trữ lượng khai thác thực tế được cấp phép. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về khai thác tài nguyên khoáng sản trong Nhân dân chưa sâu rộng; công tác phối hợp giữa các cấp, ngành chưa hiệu quả nên nhiều đơn vị, cá nhân đã lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý để khai thác vượt ranh giới mỏ được giao, vượt quá giới hạn, độ sâu cho phép, xâm phạm vào khu vực cấm, khu vực chưa cấp phép gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và lao động sản xuất của người dân…
Thượng tá Trần Phú Hải, Phó trưởng Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Công an Quảng Trị cho biết: Các đối tượng thực hiện hoạt động khai thác cát sỏi trái phép vào ban đêm, thông thạo địa hình, có kỹ năng sông nước nên tìm mọi cách để đối phó với lực lượng chức năng. Chúng sử dụng phương thức, thủ đoạn mới là bơm trực tiếp cát sỏi lên xe để vận chuyển đi nơi khác tiêu thụ mà không tập kết tại bãi…gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng trong công tác phát hiện, bắt giữ.
Để tăng cường công tác quản lý đối với các hoạt động kinh doanh, khai thác tài nguyên cát, sỏi và đấu tranh ngăn chặn hành vi khai thác trái phép, Công an tỉnh Quảng Trị đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành chức năng tăng cường công tác đấu tranh với hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi trên địa bàn tỉnh. Phối hợp rà soát, xây dựng kế hoạch phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát sỏi trái phép trên sông. Chủ động nắm tình hình hoạt động của các đối tượng hình sự, băng nhóm bảo kê hoạt động tại các mỏ, bến bãi, các điểm tập kết, khai thác, kinh doanh cát, sỏi trái phép...
Công an tỉnh chỉ đạo lực lượng công an xã chủ động tham mưu các cấp, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân, xây dựng các mô hình phòng chống tội phạm trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; vận động người dân cung cấp thông tin và hỗ trợ lực lượng công an khi phát hiện có hoạt động khai thác cát sỏi trái phép trên sông.
Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Công an Quảng Trị đã tập trung lực lượng, phương tiện tổ chức tuần tra, kiểm soát trên các tuyến, địa bàn, khu vực trọng điểm có các hoạt động khai thác, tập kết, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi trái phép. Tăng cường công tác kiểm tra, yêu cầu các đơn vị khai thác cát, sỏi chấp hành nghiêm chỉnh trong việc thực hiện các quy định về thả phao, cắm mốc giới khu vực khai thác, nạo vét, phương tiện đã đăng ký.
Đặc biệt, kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hoạt động khai thác, tập kết, kinh doanh cát trái phép trên các tuyến sông; các tổ chức, cá nhân được cấp phép kinh doanh khai thác cát nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật, thực hiện không đúng các nội dung được cấp phép; số đối tượng hình sự tổ chức hoạt động khai thác cát trái phép có dấu hiệu can thiệp, bảo kê hoạt động khai thác cát của các tổ chức, cá nhân.
Thượng tá Trần Phú Hải cho biết thêm: Để hạn chế hoạt động khai thác cát sỏi trái phép, bên cạnh sự vào cuộc tích cực của lực lượng công an, chính quyền cơ sở cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục để nâng cao ý thức cho người dân, tạo sinh kế bền vững cho người dân ven sông… Từ sự vào cuộc tích cực của các lực lượng chức năng, hy vọng tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn tỉnh Quảng Trị sẽ được kiểm soát hiệu quả nhằm đảm bảo an ninh trật tự trên lĩnh vực kinh doanh, khai thác cát, sỏi, chống thất thoát nguồn tài nguyên khoáng sản.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
