Mới đây, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Quảng Trị đã mở phiên tòa xét xử về các tội: Mua bán trái phép hóa đơn và Trốn thuế đối với nhiều bị cáo là giám đốc, kế toán các công ty trách nhiệm hữu hạn trên địa bàn. Trước đó, qua điều tra, Cơ quan Công an Quảng Trị đã lật tẩy hành vi của ông Võ Ngọc Biên (sinh năm 1962), Giám đốc.
Công ty Cổ phần Tân Tiến vì có hành vi cung cấp hóa đơn trái phép cho nhiều doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tại các tỉnh: Quảng Trị Thừa Thiên Huế trong thời gian dài. Từ việc mua hóa đơn trái phép này, một số doanh nghiệp đã dùng hóa đơn để trốn thuế, gây thất thu ngân sách cho Nhà nước. Công ty Cổ phần Tân Tiến có trụ sở tại Phường 1, TP. Đông Hà, hoạt động trong lĩnh vực xây dựng do ông Võ Ngọc Biên làm giám đốc. Công ty có 4 cổ đông nhưng toàn bộ đều do giám đốc điều hành, quyết định, các cổ đông còn lại chỉ đứng tên, không góp cổ phần, không tham gia vào hoạt động. Từ năm 2007 đến năm 2014, công ty này sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) do cơ quan thuế cấp. Công ty không có nhân viên kế toán, không lập hệ thống sổ sách kế toán, việc kê khai và nộp tờ khai thuế GTGT, báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn, lập báo cáo tài chính đều nhờ kế toán công ty khác thực hiện dựa trên số liệu do giám đốc cung cấp, không có chứng từ gốc kèm theo.
Tháng 1/2014, Chi cục Thuế huyện Cam Lộ đóng mã số thuế do kiểm tra thực tế thấy công ty này không còn hoạt động. Đến năm 2017, giám đốc có tờ trình xin mở lại số thuế và được khôi phục hoạt động vào tháng 8/2017. Từ năm 2016 đến 2018, Công ty Cổ phần Tân Tiến đã đặt in 10 cuốn hóa đơn GTGT ở 2 cơ sở in nhưng trước khi đặt in lại không gửi đến Chi cục Thuế huyện Cam Lộ để đề nghị sử dụng, không gửi thông báo phát hành hóa đơn theo quy định. Khi các đơn vị, doanh nghiệp có nhu cầu mua hóa đơn, giám đốc công ty này thỏa thuận bán và lấy với giá từ 10- 12% trên hàng hóa dịch vụ bán ra được ghi khống trên hóa đơn. Trong số hóa đơn đã đặt in, giám đốc thực hiện hành vi bán trái phép tổng cộng 190 hóa đơn cho nhiều tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân để thu lợi hơn 712 triệu đồng. Trong số đó, nhiều “khách hàng” mua với số lượng trên 10 tờ và có hai doanh nghiệp mua hóa đơn đã làm thất thu thuế với số tiền gần 300 triệu đồng.
Các doanh nghiệp sau đó đã khắc phục hậu quả bằng hình thức tự giác kê khai điều chỉnh giảm thuế GTGT đầu vào và nộp ngân sách nhà nước số tiền thuế do vi phạm, đồng thời chịu hình phạt tù và phạt tiền tương ứng với hành vi phạm tội. Tuy nhiên, khi theo dõi phiên tòa, điều dễ nhận thấy là một số bị cáo chưa ý thức được hành vi phạm tội của mình, cho rằng việc mua bán hóa đơn diễn ra nhan nhãn ngoài xã hội và nhiều doanh nghiệp tư nhân đều làm như vậy. Vì thế, việc họ đã làm cũng là “chuyện thường ngày” ở các doanh nghiệp. Hơn nữa, do trước đó ở địa bàn tỉnh Quảng Trị chưa từng có vụ việc nào tương tự bị đưa ra xét xử nên ít nhiều các bị cáo có tâm lý chủ quan. Chỉ đến khi nghe phán quyết của tòa, nhiều người trong số bị cáo mới thực sự lo lắng khi thấy mức tiền phạt khá nghiêm khắc. Trong vụ án này, ngoài giám đốc Công ty Cổ phần Tân Tiến phải chịu mức án 15 tháng tù về tội “Mua bán trái phép hóa đơn”, các bị cáo còn lại đều chịu hình phạt tiền từ 10 triệu-285 triệu đồng cho các hành vi mua trái phép hóa đơn và trốn thuế, dó hội đồng xét xử đã áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ.
Thời gian qua, việc mua bán trái phép hóa đơn diễn ra trên nhiều tỉnh thành, địa phương trong cả nước nhưng ở Quảng Trị, đây là lần đầu tiên TAND tỉnh đưa ra xét xử loại án này. Như chúng ta đã biết, thuế là khoản thu bắt buộc mang tính cưỡng chế bằng sức mạnh của Nhà nước mà các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ phải nộp vào ngân sách nhà nước khi có đủ những điều kiện nhất định. Tuy nhiên, những năm qua, tình trạng nhiều doanh nghiệp chỉ quan tâm đến việc phát triển sản xuất kinh doanh nhằm mục đích sinh lợi mà cố tình “quên” việc thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đối với Nhà nước diễn ra khá phổ biến. Mua bán hóa đơn trái phép chính là một trong những hành vi giúp doanh nghiệp trốn thuế, diễn ra nhiều nhất là vào dịp cuối năm, khi nhu cầu quyết toán thuế lên đến đỉnh điểm. Theo các chuyên gia về tội phạm, một trong những nguyên nhân khiến tội phạm trên lĩnh vực này gia tăng nhanh thời gian qua là do việc mua bán hóa đơn GTGT dễ trục lợi nên các đối tượng “nhắm mắt làm liều”. Mặt khác, Luật Doanh nghiệp mới thông thoáng hơn, nên dễ dàng thành lập doanh nghiệp. Tình trạng lợi dụng thành lập “doanh nghiệp ma” để mua bán hóa đơn, một số doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, phá sản dẫn đến mua bán hóa đơn để trục lợi, vi phạm pháp luật... thời gian tới vẫn tiếp tục có những diễn biến phức tạp, đòi hỏi phải tập trung đấu tranh, xử lý nghiêm. Nhìn rộng ra các địa phương khác trong cả nước, hoạt động mua bán hóa đơn trái phép thường diễn ra với quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi và số lượng ngày một nhiều. Điều đó cho thấy pháp luật về quản lý thuế còn nhiều lỗ hổng, dẫn đến các đối tượng lợi dụng kẽ hở để làm ăn bất chính.
Để đấu tranh hiệu quả với loại tội phạm này, các cơ quan quản lý cần làm tốt hơn nữa việc kiểm soát hoạt động thành lập doanh nghiệp. Đồng thời duy trì công tác hậu kiểm, giám sát chặt chẽ nhằm hạn chế thấp nhất sự tồn tại của các doanh nghiệp “ma”. Mỗi người dân cần nâng cao kiến thức pháp luật, không nhận lời chịu trách nhiệm đứng tên cho bất cứ doanh nghiệp nào khi chưa nắm rõ về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó. Đổi mới hình thức thu thuế cũng là một trong những giải pháp hiệu quả chống gian lận thuế, vì thế cơ quan thuế cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý nhằm tăng tính minh bạch và tạo thuận lợi cho người nộp thuế. Bên cạnh đó, cần tăng cường điều tra và xử lý nghiêm các doanh nghiệp trốn thuế, mua bán hóa đơn trái phép để tránh thất thu ngân sách nhà nước.
Qua vụ án trên, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cần rút ra bài học kinh nghiệm để vừa vận hành doanh nghiệp hiệu quả, vừa đảm bảo các nghĩa vụ đối với Nhà nước theo quy định của pháp luật.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
