Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, nhiều cảng cá đã ngưng hoạt động, đồng nghĩa với đó là chuỗi sản xuất của ngư dân đã bị đứt gãy, tàu cá phải neo bờ. Trước thực tế này, nhiều giải pháp cấp bách được các địa phương và ngành chức năng đưa ra, trong đó trước mắt là điều chỉnh lộ trình cập bến cho tàu cá từ những cảng cá nằm trong vùng nguy cơ cao sang những cảng cá nằm trong vùng an toàn.
Ngăn nguy cơ dịch COVID-19 từ biên giới biển
Tỉnh Nam Định có 72 km bờ biển, với cảng cá Ninh Cơ (thị trấn Thịnh Long, huyện Hải Hậu) và nhiều bến cá, khu neo đậu tàu thuyền dọc theo bờ biển, hằng ngày tiếp nhận nhiều tàu cá, tàu hàng trọng tải lớn từ các nơi về neo đậu, bốc xếp hàng hóa. Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nam Định đã thành lập 4 chốt kiểm soát để ngăn nguy cơ dịch bệnh xâm nhập từ biên giới biển của tỉnh.
Cảng cá Ninh Cơ hằng ngày tiếp nhận hàng trăm tàu, thuyền cập cảng; trong đó nhiều tàu công suất lớn, mỗi tàu với hàng chục thuyền viên, sau khi đánh bắt ngoài biển sẽ cập cảng để bán hải sản. Xác định các thuyền viên trên tàu từ các tỉnh, thành phố về địa bàn tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh, các chốt kiểm soát trực 24/24 giờ, yêu cầu mọi người phải khai báo y tế, test nhanh COVID-19 đối với tất cả các thành viên trên tàu, thuyền trước khi cập cảng.
Đại úy nguyễn Quốc Việt, cán bộ quân y, Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Hải Thịnh cho biết, công việc của các cán bộ, chiến sĩ quân y trong đồn là mỗi khi có tàu cập cảng sẽ tiến hành đo thân nhiệt, lập tờ khai y tế và tiến hành test nhanh COVID-19 cho thuyền viên ngay trên tàu. Tất cả những tàu tới từ vùng đang có dịch COVID-19 diễn biến phức tạp hoặc các thành viên trên tàu có triệu chứng ho, sốt, đau họng sẽ được cách ly ngay trên tàu.
"Việc test nhanh COVID-19 trên tàu cũng khá vất vả, do đặc thù của sông nước, tàu dao động, chòng chành liên tục, mặt khác phải di chuyển từ tàu này sang tàu khác trong khi trên người phải mang theo nhiều dụng cụ y tế. Không gian trên tàu chật hẹp, các chiến sĩ quân y thường phải làm việc ngay trên mui tàu, khoang tàu không kể ngày đêm", Đại úy Việt chia sẻ.
Theo thống kê của Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Hải Thịnh, trung bình trong một tuần, lực lượng làm nhiệm vụ tại chốt kiểm soát phòng, chống dịch COVID-19 tiến hành test nhanh COVID-19 cho khoảng 500 thuyền viên trên các tàu; phát hiện và cách ly kịp thời một số trường hợp có lịch sử đi lại phức tạp, từ các vùng dịch, đi qua vùng dịch, đảm bảo an toàn phòng, chống dịch bệnh.
Ông Nguyễn Văn Thanh, ngư dân trên tàu cá đến từ tỉnh Quảng Ngãi cho hay, khi tàu cập cảng trên địa bàn huyện Hải Hậu, ông và các thuyền viên trên tàu được cán bộ, chiến sĩ Biên phòng hướng dẫn khai báo y tế, test nhanh COVID-19. Mọi người thấy việc làm này không mất nhiều thời gian, đặc biệt là việc biết mình không bị nhiễm bệnh cũng thấy yên tâm hơn khi lên đất liền.
Thượng tá Đinh Văn Trường, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Hải Thịnh thông tin, tất cả tàu cá, tàu hàng khi cập cảng tại đây đều bắt buộc phải tuân thủ quy định về kiểm soát dịch bệnh nghiêm ngặt. Những người có triệu chứng mắc COVID-19 như đau họng, sốt, ho, sẽ được lực lượng chức năng đưa ngay vào khu cách ly. Trường hợp nào không hợp tác, hoặc có hành vi chống đối, lực lượng chức năng sẽ kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Nam Định có 3 huyện ven biển với nhiều bến cá, khu neo đậu tàu thuyền. Nhằm kiểm soát tốt lượng người và phương tiện ra, vào địa bàn, không để lây lan dịch bệnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nam Định đã thành lập 4 chốt kiểm soát dịch bệnh tại các cửa sông, cửa biển; thường trực quân số 24/24 giờ để kịp thời phát hiện, xử lý các hoạt động vi phạm, nhất là hoạt động nhập cảnh trái phép bằng đường biển, phát hiện và xử lý những trường hợp vi phạm quy định phòng, chống dịch.
Các chốt kiểm soát còn có nhiệm vụ phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nam Định và y tế địa phương thực hiện chặt chẽ công tác kiểm tra y tế các thuyền viên làm thủ tục, giấy tờ xuất, nhập cảnh; kiên quyết từ chối nhập cảnh các trường hợp người nước ngoài nghi bị nhiễm bệnh; đồng thời chủ động các phương án phòng, chống dịch bệnh theo từng cấp độ.
Đại tá Phạm Văn Phong, Phó Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nam Định đề xuất, các ngành chức năng của Nam Định cần sớm nâng cấp các chốt kiểm soát dịch bệnh của lực lượng Biên phòng lên cấp cao hơn để bổ sung thêm nhân lực, trang thiết bị y tế nhằm làm tốt hơn nữa công tác phòng, chống dịch COVID-19, ngăn các nguy cơ xâm nhập dịch bệnh từ biên giới biển của tỉnh.
Tạm dừng ra khơi, đồng lòng chống dịch
Để có thời gian thực hiện kiểm soát, khoanh vùng, truy vết triệt để F0, F1 liên quan đến các cảng cá và khu vực xung quanh cảng, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quyết định tạm dừng tàu cá xuất bến. Quyết định này đã được ngư dân đồng lòng chấp hành nhằm sớm kiểm soát và ngăn chặn dịch bệnh.
Nhằm tạo điều kiện giải quyết cho khoảng 100 tàu cá đang đánh bắt ngoài biển đang chuẩn bị về bờ, UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương cho phép các cảng cá được tiếp nhận, giải quyết cho những tàu này cập bến và bốc dỡ hải sản. Những tàu cá này bắt buộc phải thực hiện những yêu cầu khác ngoài quy định 5K. Đó là tàu cá chỉ sử dụng lao động trên tàu của mình, không sử dụng công nhân từ bên ngoài vào bốc dỡ. Khi bốc dỡ thì đưa lên thẳng xe, không được phân loại cá tại cảng. Lái xe vận chuyển hải sản và chủ thu mua hải sản phải xuất trình giấy chứng nhận kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2. Khi vào cảng cá, lái xe không được phép rời khỏi cabin.
Từ ngày 22/7, khu neo đậu tránh trú bão tàu thuyền cửa Bến Lội - Bình Châu (Bà Rịa - Vũng Tàu) đã ngừng xuất bến đối với tất cả tàu cá đánh bắt gần bờ của xã Bình Châu. Từ 0 giờ ngày 17/8, khu neo đậu tiếp tục ngừng các thủ tục xuất bến đối với tàu cá khai thác xa bờ, chỉ giải quyết thủ tục nhập bến cho tàu cá đã ra khơi trước ngày 19/7 của xã Bình Châu. Đến nay, 520/550 tàu cá khai thác hải sản của ngư dân đã nằm bờ, tuân thủ quy định phòng chống dịch. 30 tàu vẫn còn hoạt động đánh bắt trên biển.
Trung tá Nguyễn Trường Tam, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Bình Châu cho biết, đối với các tàu, thuyền đã xuất bến tại cửa biển Bến Lội - Bình Châu hiện vẫn được phép cập bến để bốc dỡ hải sản. Tuy nhiên, để kiểm soát dịch, trước khi vào nhập bến, chủ phương tiện phải thông báo cho đơn vị trước 1 giờ, sau đó đồn Biên phòng và Ban quản lý (BQL) cảng sẽ sắp xếp phân luồng cho từng tàu vào, tiến hành khai báo y tế, test nhanh. Sau khi có kết quả âm tính mới cho bốc dỡ hải sản và thông báo cho phương tiện vào lấy hàng. Lực lượng bốc dỡ cũng chỉ được sử dụng nhân lực có sẵn trên thuyền.
Hàng trăm tàu cá nằm bờ, đồng nghĩa với việc hàng ngàn lao động biển không có việc làm. Dù khó khăn chồng chất nhưng ngư dân đều đồng lòng chấp hành nghiêm các quy định phòng chống dịch, cùng địa phương kiểm soát tốt dịch bệnh.
Ông Nguyễn Văn Giàu, ngư dân huyện Long Điền (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết: Các cảng cá trên địa bàn huyện Long Điền đóng cửa khiến tàu cá đã ra khơi trước đó muốn cập bến phải thay đổi lộ trình cập bến, việc mua bán cũng thay đổi theo và chi phí sẽ phát sinh. Tuy nhiên, chúng tôi sẵn sàng hợp tác, chấp hành, cùng chính quyền sớm đẩy lùi dịch bệnh. Chỉ khi giữ được an toàn thì việc khai thác, mua bán hải sản của ngư dân mới thuận lợi.
Còn ông Nguyễn Đức Cường, ngư dân xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết: Ghe cá nằm bờ 2 tháng nay, không đi biển đồng nghĩa với việc không có thu nhập. Tuy nhiên ông và các bạn ghe tại đây đều tuân thủ quy định. “Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, khó lường. Chúng tôi cho rằng không có gì quan trọng bằng sức khỏe và sự an toàn, do đó dù cuộc sống khó khăn chúng tôi vẫn đồng lòng chấp hành cùng chính quyền địa phương phòng chống, đẩy lùi dịch bệnh”, ông Cường cho biết thêm.
Theo ngành nông nghiệp tỉnh, các cảng cá bị phong tỏa, tạm ngưng hoạt động cũng dẫn đến số lượng tàu cá vào bờ không bốc dỡ hải sản kịp thời gây hư hỏng, thất thoát, trong khi đó doanh nghiệp chế biến thủy sản thiếu nguyên liệu chế biến xuất khẩu.
Ông Trần Văn Cường, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, để tháo gỡ khó khăn cho ngư dân, giải phóng lượng thủy hải sản tồn đọng, UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo các cảng cá có phương án 3 tại chỗ, đảm bảo các quy định phòng chống dịch thì cho mở cửa trở lại. Một số cảng cá chưa hình thành được đội ngũ bốc xếp theo phương án 3 tại chỗ, những chủ tàu cá, chủ vựa đã tổ chức đội ngũ bốc xếp ổn định, có khai báo y tế, có test nhanh SARS-CoV-2 âm tính trong vòng 3 ngày, có thể cho phép công nhân vào cảng bốc dỡ thủy sản.
Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn cũng đưa ra giải pháp điều chỉnh lộ trình cập cảng cho tàu cá. Theo đó, các tàu thuyền ở những khu vực bị phong tỏa sẽ cập bến tại các cảng cá còn lại nằm trong vùng an toàn trên địa bàn tỉnh. “Việc tổ chức hoạt động của ngư dân sẽ gặp nhiều khó khăn vì vậy ngành đã phối hợp với các đơn vị, địa phương bố trí các tàu đang trên biển đăng ký trước khi vào bờ để sắp xếp tàu vào trước bốc trước, tàu vào sau bốc sau, đảm bảo an toàn phòng chống dịch. Chúng tôi sẽ dừng và đóng cửa cảng cá và ngư dân nếu không tuân thủ nghiêm vấn đề này", ông Cường nhấn mạnh.
Hiện nay, lượng tàu thuyền đánh cá và tàu chở hàng từ các tỉnh, thành phố như: Quảng Ngãi, Hải Phòng, An Giang, đặc biệt là các tàu nước ngoài hằng ngày cập bến tại cảng cá Ninh Cơ và các bến cá trên địa bàn rất lớn. Trong khi đó, nhân lực và trang thiết bị y tế tại các chốt kiểm soát của Bộ đội Biên phòng còn hạn chế. Hơn nữa, đội ngũ nhân viên y tế của địa phương tăng cường tại các chốt phần lớn là nữ, gặp không ít khó khăn khi lên tàu, thuyền thực hiện công tác khai báo y tế, test nhanh COVID-19 cho các thuyền viên...
(Nguồn: Báo Tin tức)
