Internet mang lại nhiều lợi ích từ cung cấp kiến thức, thông tin, thiết lập không gian giải trí, đến tăng cường tương tác xã hội, tạo môi trường chia sẻ kết nối…
Không gian mạng cũng trở thành một bộ phận cấu thành và đóng vai trò rất quan trọng trong việc xây dựng xã hội thông tin và kinh tế tri thức. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mang lại, hoạt động tiếp cận thông tin trên không gian mạng còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro và phức tạp. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết trong quản lý, định hướng để bảo đảm đưa đến nguồn tin tin cậy, xây dựng không gian mạng an toàn cho Nhân dân.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), trung bình mỗi người Việt Nam dành khoảng 7 giờ hằng ngày để truy cập internet, nhưng nhận thức về an toàn thông tin lại rất hạn chế. Vì vậy, tình trạng người dân hằng ngày đối mặt với vô vàn thông tin sai lệch, độc hại trên không gian mạng, lộ dữ liệu cá nhân, vấn nạn lừa đảo qua mạng đang gây nhức nhối cho xã hội.
Không gian mạng cũng là nơi tạo ra dư luận khổng lồ. Thời đại công nghệ số giúp bất kỳ người dùng mạng xã hội nào cũng có thể đăng bài, chia sẻ, bình luận và lan truyền thông tin nhanh chóng. Việc sử dụng các trang mạng xã hội đúng cách mang đến hiệu quả tích cực trong đời sống mỗi người, đồng thời là công cụ hữu hiệu phục vụ công tác tuyên truyền, giáo dục.
Thời gian qua, có nhiều thông tin được người dân đăng tải và chia sẻ trên mạng giúp cơ quan chức năng phát hiện được những vấn đề nổi cộm, những sự việc gây bất bình trong dư luận. Từ đó, kịp thời ngăn chặn, đưa ra các giải pháp phù hợp xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, việc tiếp cận với quá nhiều nguồn thông tin một cách dễ dàng trên internet đang bộc lộ nhiều mặt trái đáng lo ngại.
Đó là tình trạng lợi dụng mạng xã hội để vu khống, công kích, bôi nhọ tổ chức, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác; quảng cáo, thông tin sai về sản phẩm; đăng tải các thông tin độc hại, sai sự thật hoặc có một phần sự thật nhưng được đưa tin với dụng ý xấu; phân tích bằng luận điệu sai trái, thiếu chuẩn mực đạo đức, trái thuần phong mỹ tục, từ đó gây nên những ảnh hưởng tiêu cực, nhiều hệ lụy cho xã hội. Qua mạng xã hội những thông tin, hình ảnh có nội dung không lành mạnh, đưa ý kiến theo quan điểm cá nhân, không khách quan làm nhiễu loạn đời sống xã hội.
Phó Giám đốc Sở TT&TT Nguyễn Hoàn cho biết: “Thời gian qua, Sở TT&TT đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với vấn đề an toàn, quản lý thông tin trên mạng xã hội và các loại hình truyền thông khác trên internet; phổ biến, thực hiện Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội do Bộ TT&TT ban hành.
Phối hợp với các cơ quan có liên quan ứng dụng công nghệ thông tin để rà soát, nắm thông tin trên báo chí, internet, mạng xã hội, qua đó chủ trì cung cấp thông tin và định hướng dư luận trước những vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm liên quan đến địa phương. Bên cạnh đó, sở xây dựng nhiều giải pháp xử lý, đẩy lùi và hạn chế thông tin xấu, sai sự thật hoặc xuyên tạc. Sở có Trung tâm Giám sát điều hành thông minh (IOC) với phần mềm theo dõi, rà soát toàn bộ thông tin về báo chí và mạng xã hội trên địa bàn tỉnh.
Qua đó, nắm bắt, đánh giá những thông tin về các mặt và có biện pháp xử lý kèm theo. Khi có những thông tin sai sự thật, xuyên tạc thì các cơ quan báo chí trong tỉnh là một kênh thông tin quan trọng kịp thời có những bài viết để dẫn dắt, định hướng, phản bác những thông tin sai trái đó, giúp dư luận hiểu rõ bản chất sự việc.
Đối với những thông tin báo chí nêu không đúng, thì yêu cầu gỡ bỏ hoặc điều chỉnh lại chính xác. Sở cũng xử lý nhiều trường hợp đơn thư yêu cầu kiểm tra khi bị xúc phạm, vu khống trên facebook bằng cách thẩm định thông tin từ phía người kiện, khi xác định được chủ trang facebook có hành vi đăng tải thông tin sai lệch về người khác thì mời họ đến, yêu cầu bóc gỡ thông tin.
Các cơ quan báo chí của tỉnh cũng đã tăng cường các hoạt động thông tin trên mạng, có các trang báo điện tử, trang mạng xã hội chất lượng, đưa đến những nguồn tin tin cậy”.
Theo báo cáo của Trung tâm IOC tỉnh, thời gian qua, đã thiết lập và khai thác hiệu quả các kênh giao tiếp nhằm kết nối thông tin giữa người dân và chính quyền. Giám sát tình hình báo chí địa phương và mạng xã hội, góp phần mang đến không gian thông tin sạch, chính xác trên mạng. Cụ thể, Trung tâm IOC đã triển khai thiết lập 40 chủ đề và các từ khóa liên quan đến từng chủ đề, để lấy dữ liệu từ báo chí địa phương và các nguồn tin tức mạng xã hội.
Tính từ ngày 1/1 đến 31/10/2022, tổng số tin được nhắc đến là: 369.370, trong đó, tích cực chiếm 13,048%, trung lập 86,937%, tiêu cực 0,015%. Đối với các dữ liệu tình hình báo chí địa phương và mạng xã hội mà cấp trên cần để theo dõi tức thì, Trung tâm IOC sẽ chuyển dữ liệu đến ngay sau khi nhận được sự yêu cầu.
Trên trang Fanpage IOC tỉnh thường xuyên cập nhật số liệu giám sát thông tin báo chí và mạng xã hội trên địa bàn tỉnh; những nội dung tiêu biểu trên báo chí online và mạng xã hội; tổng hợp tình hình KTXH, thời tiết và các vấn đề khác trên địa bàn tỉnh để người dân được biết. Bên cạnh đó, tăng cường đôn đốc, hỗ trợ khắc phục các vướng mắc; thúc đẩy việc cung cấp, kết nối, chia sẻ dữ liệu từ hệ thống thông tin của các bộ, ngành, địa phương với IOC.
Hiện nay, Bộ TT&TT đã thành lập Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam tại địa chỉ tingia.gov. vn với chức năng là cổng tiếp nhận trực tuyến các phản ánh về tin giả của cơ quan, tổ chức, cá nhân; công bố tin giả với mục tiêu góp phần làm lành mạnh không gian mạng. Bên cạnh đó, tăng cường hoạt động Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia với khả năng rà quét 300 triệu tin/ngày.
Tuy nhiên, mỗi công dân vẫn cần phải chủ động và hết sức tỉnh táo, thực hiện nghiêm túc Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. Kiểm chứng thông tin, tìm những trang tin, nguồn tin có uy tín và đáng tin cậy trên báo chí của địa phương và không vội vàng chia sẻ trên trang cá nhân. Xây dựng chuẩn mực đạo đức về hành vi, ứng xử, giáo dục ý thức, tạo thói quen tích cực của người dùng trên mạng xã hội, góp phần xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh cũng là góp phần tạo một nguồn lực mạnh mẽ để xây dựng, bảo vệ và phát triển quê hương, đất nước.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
