Gần đây, chúng tôi được tham dự buổi gặp mặt kỷ niệm 38 năm đoàn cán bộ huyện Bến Hải lên tăng cường cho huyện Hướng Hóa.
Trưởng Ban liên lạc Nguyễn Đức Mong chia sẻ: “Mỗi lần họp mặt, đoàn đều được đón các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo 4 huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Hướng Hóa, Đakrông. Có lần, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Quân Chính, thời đó còn giữ chức vụ Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa đã tâm sự rằng: “Cháu về đây không phải mang tư cách chủ tịch huyện mà là người phục vụ các chú, các anh, những người đã có công đưa đường mở lối, để hôm nay thế hệ đi sau tiếp tục phấn đấu xây dựng Hướng Hóa ngày càng phát triển”. Các thế hệ cán bộ, đảng viên và Nhân dân huyện Hướng Hóa, Đakrông luôn ghi nhớ về một thời cán bộ huyện Bến Hải đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi”.
Sau ngày đất nước thống nhất, cũng như nhiều địa phương khác, huyện Hướng Hóa gặp rất nhiều khó khăn. Trước tình hình này, ngày 1/12/1983, Ban Tổ chức Chính quyền tỉnh Bình Trị Thiên ra quyết định điều chuyển 30 cán bộ chủ chốt ở cơ sở của huyện Bến Hải (được hợp nhất từ 3 huyện Vĩnh Linh, Gio Linh và Cam Lộ) lên tăng cường cho huyện Hướng Hóa. Trong đó, 25 người thuộc huyện Vĩnh Linh, 5 người thuộc huyện Gio Linh. Những cán bộ được cử đi đã được rèn luyện, thử thách trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, hạt nhân lãnh đạo trực tiếp chỉ huy, tổ chức thắng lợi các kế hoạch K8, K10, K15, các phong trào thi đua cũng như xây dựng lực lượng tại chỗ chi viện cho Cồn Cỏ, Gio Linh, Cam Lộ... “Ngày 25/12/1983, lãnh đạo huyện Bến Hải tổ chức gặp mặt và giao nhiệm vụ cho anh em. Ngay hôm sau, lãnh đạo huyện Hướng Hóa đón đoàn chúng tôi tại thị trấn Khe Sanh. Chỉ một thời gian ngắn nắm bắt sơ bộ tình hình và cũng để làm quen với miền quê mới, 30 thành viên của đoàn được sắp xếp, biên chế thành 9 đội công tác, mỗi đội 3 - 4 người. Anh em với quân trang là chiếc ba lô trên vai nhanh chóng vượt núi, băng rừng lên 9 vùng công tác. Nơi xa nhất như vùng Hướng Phùng, Hướng Lập phải đi bộ mất 2 - 3 ngày mới đến các thôn, bản”, ông Nguyễn Đức Mong nhớ lại.
Nhận nhiệm vụ mới ở huyện biên giới miền núi, 9 đội công tác đều gặp rất nhiều bỡ ngỡ, khó khăn. Địa bàn hoạt động xa, thời tiết khắc nghiệt, bom đạn chiến tranh sót lại rình rập khắp nơi, bệnh sốt rét hoành hành. Đặc biệt, dân số Hướng Hóa chủ yếu người đồng bào dân tộc Pa Kô, Vân Kiều dẫn đến bất đồng về ngôn ngữ; cán bộ nhiều thôn, bản thậm chí chưa biết chữ. Vì vậy suốt quá trình làm việc, anh em đoàn công tác vừa làm vừa tự học hỏi, gần gũi Nhân dân, tìm hiểu bản sắc văn hóa các dân tộc. Đồng thời học thêm tiếng bản địa Bru - Vân Kiều, có phương pháp, hình thức tuyên truyền, giáo dục phù hợp giúp bà con dễ hiểu, dễ tiếp thu. “Năm 1985, cơn bão số 10 lịch sử với sức gió trên cấp 13 tàn phá nặng nề Vĩnh Linh và Gio Linh. Trên 85% nhà cửa bị sập và tốc mái, sản xuất nông nghiệp bị thiệt hại nghiêm trọng. Một lần nữa hậu phương của các anh em trong đoàn công tác vốn đã vất vả khi thiếu vắng trụ cột gia đình, nay càng thêm bộn bề lo toan khiến mỗi người không khỏi suy tư. Song nén nỗi niềm riêng, anh em càng quyết tâm không chùn bước. Đáp lại những nỗ lực đó, cán bộ và Nhân dân Hướng Hóa luôn đùm bọc, động viên, tạo mọi điều kiện thuận lợi để 9 đội công tác hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”, ông Trần Lễ, một thành viên của đoàn tiếp mạch câu chuyện.
Từ những chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, mỗi đội công tác vận dụng một cách sáng tạo, linh hoạt vào thực tế từng thôn, bản. Với phương châm “bám dân, bám địa bàn; cùng ăn, cùng ở, cùng làm”, trong khắc phục hậu quả chiến tranh, hình thành kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất và đời sống Nhân dân hay củng cố hệ thống chính trị, phát triển văn hóa - xã hội đến đảm bảo quốc phòng - an ninh, các đội đều tiến hành theo 3 bước. Bước 1 mình làm để anh em Hướng Hóa xem; bước 2 mình và anh em cùng làm; bước 3 anh em làm mình kiểm tra và uốn nắn. Để giúp người dân Hướng Hóa làm nông nghiệp bền vững, đẩy nhanh công cuộc xóa đói, giảm nghèo, đoàn công tác Bến Hải không quản ngại xa xôi cử cán bộ về đồng bằng mua thóc giống, tiêu, chè, cà phê, vật tư, phân bón lên “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn bà con khai hoang, làm quen với cày bừa, làm ruộng nước, thử nghiệm trồng cây lâu năm, cây công nghiệp…
Cứ thế, qua 4 năm hoạt động, các đội công tác đã góp phần làm thay đổi từ nhận thức đến hành động của cán bộ và người dân Hướng Hóa; kiện toàn, củng cố và nâng cao năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng, kết nạp thêm nhiều đảng viên mới có năng lực, phẩm chất, xóa dần những thôn, bản không có đảng viên; hoàn thiện bộ máy chính quyền các cấp. Nhờ vậy, hoạt động quản lý của chính quyền huyện, cấp xã ngày càng có hiệu lực, hiệu quả. Các đoàn thể quần chúng vận động tốt bà con định canh định cư, hạn chế phát rừng làm rẫy; không xâm canh, xâm cư sang đất bạn Lào, giữ gìn an ninh trật tự, xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị. Bà con bỏ dần những tập tục lạc hậu, cho con em đi học, chú trọng vệ sinh môi trường xanh, sạch, đẹp. Ở xã A Túc, vùng Lìa, bà con đã thành lập được hợp tác xã và định hình nên một số định mức lao động trong sản xuất. Ở Hướng Linh, Hướng Sơn, Hướng Phùng, Hướng Lập diện tích ruộng nước ngày càng mở rộng, người dân có thêm nguồn lương thực chính tại chỗ. Ở Tà Rụt, A Bung, A Ngo nhiều vườn nhà, vườn rừng, trang trại kết hợp chăn nuôi khoa học được bà con chủ động lập nên mang lại giá trị kinh tế ổn định… Có thể nói, trong thực hiện công cuộc đổi mới tại huyện Hướng Hóa, vào giai đoạn khó khăn nhất, đoàn cán bộ Bến Hải đã trợ giúp, tạo nên những chuyển biến bước đầu nhưng vô cùng quan trọng, mang ý nghĩa định hướng, đặt nền móng đối với sự phát triển vượt bậc của Hướng Hóa về sau này, được chính quyền, quân và dân huyện Hướng Hóa ghi nhận, đánh giá cao.
Cuối năm 1987, đoàn lãnh đạo huyện Bến Hải do Chủ tịch UBND huyện Trần Đắc dẫn đầu lên thăm đoàn công tác, sau khi họp bàn, lãnh đạo 2 huyện Bến Hải - Hướng Hóa đã thống nhất 3 phương án liên quan đến đoàn cán bộ tăng cường. Thứ nhất, những cán bộ đủ năm công tác thì giải quyết cho về nghỉ hưu theo chế độ. Thứ hai, huyện Hướng Hóa sẽ bố trí một số cán bộ vào các phòng, ban, đoàn thể của huyện. Thứ ba, nếu huyện Hướng Hóa không sắp xếp được thì huyện Bến Hải sẽ bố trí công tác ở địa phương. Theo đó đã có 8 cán bộ trở về huyện Bến Hải, số còn lại tiếp tục gắn bó với Hướng Hóa… Ông Nguyễn Đức Mong trải lòng: “Thời điểm đó, dù ở lại Hướng Hóa hay về với Bến Hải, chúng tôi xác định đều là quê hương. Khi được giao nhiệm vụ mới, các thành viên đoàn công tác ai cũng sẵn sàng nhận và quyết tâm hoàn thành tốt”.
38 năm một chặng đường, nghĩa tình 2 huyện Bến Hải - Hướng Hóa năm ấy luôn được giữ gìn và vun đắp, góp sức dựng xây quê hương Quảng Trị phát triển nhanh, bền vững.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
