Những ca khúc của ông là nỗi niềm, là sự day dứt, là tình yêu khôn nguôi với thủ đô Hà Nội.
Bà Trịnh Anh Thư, vợ nhạc sĩ Phú Quang, nghẹn ngào chia sẻ nhạc sĩ vừa qua đời vào 8 giờ 45 phút ngày 8-12 tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Xô. Thông tin này khiến người hâm mộ không khỏi thương xót.
Nhạc sĩ Phú Quang sinh năm 1949, là con út trong gia đình nhiều đời sống ở Hà Nội. Ông có một tuổi trẻ đầy ký ức Hà Nội, với ông "mối tình đầu và mối tình đẹp nhất cũng đều ở Hà Nội". Trong kho tàng hơn 600 bài hát của ông, đa số sáng tác viết về Hà Nội.
Phú Quang từng chia sẻ ông yêu Hà Nội vì Hà Nội là quê hương. Ông quan sát Hà Nội kỹ, cảm nhận sâu, hiểu Hà Nội một cách tỉ mỉ và thể hiện điều đó qua những ca từ đầy cảm xúc. Nhạc của Phú Quang chủ yếu là tình ca, được viết xuất phát từ những rung động, xúc cảm từ tình yêu có thật và cả mơ mộng, khát vọng, ám ảnh về tình yêu. Tình yêu trong âm nhạc Phú Quang không chỉ là cuộc tình của con người, mà còn là những giai điệu để tình tự với Hà Nội.
Trong một lần trả lời phỏng vấn Báo Pháp luật TP.HCM, nhạc sĩ Phú Quang từng nói: "Tình yêu của tôi với Hà Nội là một thứ tình yêu không thể ly dị được. Cuộc sống biến đổi nhưng tôi cho rằng khi người nghệ sĩ hiểu được thấu đáo đời sống hôm nay thì sẽ có tác phẩm hay. Muốn hiểu được tình yêu đó như thế nào có lẽ chúng ta phải đi xa".
Nhiều bài thơ được ông phổ nhạc trở thành ca khúc nổi tiếng như: Em ơi, Hà Nội phố (thơ Phan Vũ), Tình khúc 24, Dương cầm lạnh (thơ Dương Tường), Romance (thơ Ý Nhi), Biển nỗi nhớ và em (thơ Hữu Thỉnh), Hà Nội ngày trở về (thơ Thanh Tùng), Im lặng đêm Hà Nội (thơ Phan Thị Ngọc Liên), Một dại khờ, một tôi (thơ Nguyễn Trọng Tạo), Lãng đãng chiều đông Hà Nội, Đâu phải bởi mùa thu, Chiều Phủ Tây Hồ....
Em ơi Hà Nội phố
Bài hát do Phú Quang phổ nhạc năm 1986, dựa lời thơ Phan Vũ. Ông từng chia sẻkhi vào Sài Gòn sống được nửa năm, ông nhớ Hà Nội. Trong buổi trà chiều, Phan Vũ đọc cho ông nghe bài thơ Em ơi, Hà Nội phố - trường ca dài 443 câu thơ, chia làm 24 khổ. Nghe xong, Phú Quang xúc động và nói với Phan Vũ chắc chắn có một bài hát hay.
"Vẫn biết một bài ca có đáng là bao để trả món nợ ra đi, nhưng khi bài ca được viết ra, tôi đã giải thoát dù chỉ phần nào. Và dẫu chỉ là ít ỏi thì tôi cũng đã xây dựng được chút gì cho kỷ niệm về Hà Nội, nơi chứng kiến bao buồn vui của tôi trong suốt nửa cuộc đời", nhạc sĩ bộc bạch. Ông đã chọn 21 câu thơ trong sáng tác của Phan Vũ, kết hợp cảm xúc của mình làm nên Em ơi, Hà Nội phố.
Hà Nội hiện ra như một bức tranh kể về một miền ký ức xa xôi, mang màu xanh xám, lãng đãng và tiêu sơ, không ồn ào, không rực rỡ sắc màu. “Bức tranh” đó còn khiến Hà Nội đẹp đến nao lòng với không gian u tịch, cổ kính mà da diết.
Lãng đãng chiều đông Hà Nội
Ca từ nhẹ nhàng nhưng sâu lắng dễ đi vào lòng người của bài hát mang đến một cảm xúc dạt dào, khó tả. Người ta nói Phú Quang không “tả” mà là “cảm” về Hà Nội để có thêm một bức tranh về Hà Nội trong chiều đông lạnh giá. Với bài hát này, Hà Nội hiện ra với sương giăng, tháp cổ, hàng cây câm lặng trong tiết heo may thoảng qua.
Đâu phải bởi mùa thu
Đâu phải bởi mùa thu dưới con mắt của Phú Quang như một lời ru da diết mà đầy day dứt về tình yêu đôi lứa. Mùa thu tình yêu lại khiến con người ta phải nhớ nhung, nuối tiếc về một cuộc tình đã qua. Ca từ lúc trầm lúc bổng, lúc ngân lên tha thiết như chính lời ru buồn của những người đã say vì tình yêu.
Chiều Phủ Tây Hồ
Chiều Phủ Tây Hồ mang một âm hưởng khá đặc biệt, đó là ưu tư của đời, mang chút sầu muộn của tâm tình một người yêu thích lễ chùa. Ông đã mang đến một chiều Phủ Tây Hồ với dòng người thành tâm đi lễ chùa trong làn khói hư ảo của khói hương, trong tiếng rầm rì cầu khấn…
Mơ về nơi xa lắm
Hà Nội của Mơ về nơi xa lắm không có màu xanh xám như Em ơi Hà Nội phố mà lại hư hư thực thực, mờ mờ ảo ảo. Mơ về nơi xa lắm trở nên da diết hơn, suy tư hơn và sâu lắng hơn.
Hà Nội trong Mơ về về nơi xa lắm có nắng, có gió heo may khiến người nghe thẫn thờ, mong nhớ về những kỷ niệm đã qua. Với Mơ về nơi xa lắm, người nghe như đắm chìm trong hững câu chuyện tình dang dở mà đầy day dứt hơn.
Biển nỗi nhớ và em - Thu Phương
Nhạc sĩ Phú Quang đã viết nên một bản tình ca dạt dào nhưng lại rất mạnh mẽ khiến người nghe như say, như “lịm” đi vì dòng chảy của những lời ru tình.
(Nguồn: Phụ nữ mới)
