“Tăng cường các giải pháp bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão tại khu vực các dự án điện gió phía Tây” - Đó là chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy Quảng Trị về công việc khẩn cấp cần làm đối với các dự án năng lượng tái tạo đang triển khai xây dựng ở phía Tây của tỉnh khi mùa mưa bão đã cận kề. Đồng thời, Tỉnh ủy cũng chỉ đạo không xem xét cấp chủ trương đầu tư các dự án năng lượng mới khi chưa hoàn thành việc đánh giá tổng thể tác động môi trường phát triển các dự án năng lượng. Mục tiêu đề ra của tỉnh khi triển khai thực hiện các dự án là phải đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường và sinh kế của người dân.
Thời gian qua, nắm bắt dư luận xã hội về các dự án điện gió của doanh nghiệp đang triển khai ở phía Tây của tỉnh trong quá trình thi công làm biến đổi địa hình, gây nguy cơ sạt lở đất trong mùa mưa bão, lãnh đạo tỉnh đã có các chuyến thị sát để có ý kiến chỉ đạo sát với tình hình thực tế. Rõ ràng đây là vấn đề đáng quan tâm, bởi chỉ mới mới đây, trong những tháng cuối năm 2020, mưa lũ kéo dài, ở địa bàn miền núi của tỉnh xảy ra nhiều vụ sạt lở đất gây nên những cái chết đau thương của người dân và cán bộ, chiến sĩ quân đội; vùi lấp nhiều diện tích ruộng đồng, nhà cửa và hiện có một số địa điểm vẫn chưa hết nguy cơ sạt lở, ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân. Đặt vấn đề an toàn trong mùa mưa bão đối với khu vực xây dựng các dự án điện gió cũng là lời cảnh báo doanh nghiệp phải có kế hoạch đảm bảo an toàn công trình, bởi các dự án có giá trị nguồn vốn đầu tư lớn, nếu không đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão thì thiệt hại thật khó lường.
Có thể nói chưa có thời điểm nào các nhà đầu tư đến Quảng Trị nhiều và đều tập trung đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo như mấy năm gần đây. Hiện trên địa bàn tỉnh có 31 dự án điện gió được phê duyệt, trong đó có 2 dự án đã đi vào hoạt động với công suất 60 MW. Từ 2 dự án điện gió ban đầu của Công ty Cổ phần Tổng công ty Tân Hoàn Cầu, UBND tỉnh tiếp tục cấp chủ trương đầu tư cho 26 dự án với công suất 1.027,2 MW, trong đó có 18 dự án đang thi công với quy mô công suất 693,2 MW, tổng mức đầu tư 27.349 tỉ đồng, dự kiến sẽ vận hành thương mại vào cuối năm 2021; 3 dự án đang thực hiện thủ tục để cấp chủ trương đầu tư.
Nhiều doanh nghiệp đang đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành, phát điện vào cuối tháng 10/2021 để nhận được giá bán ưu đãi theo quy định của Chính phủ. Do có nhiều dự án cùng lúc thi công chạy đua với thời gian, nhìn thấy nhiều nơi lực lượng thi công bạt núi, san đồi làm đường công vụ để đưa thiết bị lên vị trí đặt tua bin, nhiều người thấy lo lắng bởi sự nham nhở, lộ nhiều mảng đất, đá trơ trọi có nguy cơ gây sạt lở đất khi mùa mưa bão đến.
Cũng do áp lực tiến độ đầu tư, thi công, báo cáo tác động môi trường tổng thể các dự án điện gió của ngành chức năng cũng không theo kịp tiến độ đầu tư, mặc dù quan điểm của tỉnh là nhất quán, không đánh đổi môi trường để lấy đầu tư bằng mọi giá. Thời gian qua cũng đã xảy ra một số vụ việc doanh nghiệp với người dân địa phương chưa thống nhất được giá đền bù đất đai, khi thi công các dự án điện gió xảy ra hiện tượng xô xát, tụ tập đông người, rồi tiếp đến là khiếu nại gây mất an ninh trật tự địa bàn.
Như chúng ta đều biết, bất cứ một lĩnh vực đầu tư nào khi triển khai trong thực tế đều có tính hai mặt, đó là chưa kể đến vấn đề xung đột lợi ích. Rõ ràng để cùng một lúc thu hút được nhiều dự án có nguồn vốn đầu tư lớn thì công tác quản lý phải nâng tầm để bắt kịp sự phát triển, hạn chế những bất cập nảy sinh từ thực tế. Lợi ích của các dự án điện gió thì ai cũng biết, các dự án này giúp Quảng Trị hướng tới hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng của miền Trung; khi đi vào vận hành sẽ tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động ở địa phương, đóng góp một nguồn thu ngân sách đáng kể. Vấn đề đặt ra là làm sao vừa đảm bảo được thu hút đầu tư, vừa bảo vệ được môi trường sinh thái và an ninh trật tự trên địa bàn.
Để thực hiện tốt chủ trương thu hút đầu tư các dự án năng lượng tái tạo gắn với bảo vệ môi trường và sinh kế của người dân vùng dự án, đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão, Thường trực Tỉnh ủy chỉ đạo chính quyền, các ngành chức năng tập trung rà soát để khẩn trương hoàn thành Đề án tổng thể phát triển năng lượng tái tạo của tỉnh, trong đó chú trọng đánh giá tổng thể tác động môi trường các dự án điện gió phía Tây của tỉnh, đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái và ổn định đời sống Nhân dân. Trước mắt là xử lý các bãi thải đất đào đặt trụ tua bin, chống sạt lở đất; xử lý những đoạn đường thi công có nguy cơ chia cắt trong mùa mưa bão, có giải pháp đảm bảo an toàn cho các công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, đất sản xuất và đời sống của người dân vùng dự án.
Các ngành hữu quan, chính quyền địa phương tăng cường giám sát chặt chẽ quy trình thi công, tạo điều kiện thuận lợi để chủ đầu tư triển khai dự án đảm bảo tiến độ. Các nhà đầu tư tổ chức trồng rừng thay thế các diện tích đã san gạt, ở những diện tích đất trống, những điểm xung yếu; phối hợp tích cực với chính quyền địa phương triển khai dự án từ công tác giải phóng mặt bằng, vận chuyển, thi công thiết bị, đẩy nhanh tiến độ thi công; khắc phục kịp thời các bãi thải đất có nguy cơ sạt lở.
Mặt khác, thực hiện đúng cam kết với địa phương, trong đó hoàn thành các thủ tục về đất đai, đánh giá tác động môi trường; xây dựng phương án bảo vệ công trình thi công trước mùa mưa bão, phương án chống sạt lở, phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn; thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với ngân sách địa phương; tạo điều kiện giải quyết công ăn việc làm tại chỗ cho người lao động; tham gia cùng địa phương đảm bảo an ninh trật tự xã hội trên địa bàn.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
