Mùa tuyển quân năm nay, hàng chục ngàn thanh niên tại các địa phương trong cả nước đã nô nức lên đường thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng với Tổ quốc.
Hoạt động tuyển quân theo thông lệ được triển khai vào dịp tháng 2 hoặc tháng 3 hằng năm. Và năm nào cũng vậy, hình ảnh thanh niên Việt Nam hăng hái lên đường nhập ngũ đều đọng lại những ấn tượng, cảm xúc đặc biệt. Tuổi trẻ, sự nhiệt huyết được thể hiện trên mỗi gương mặt, nụ cười của những chàng trai, cô gái tuổi đôi mươi. Nhập ngũ - đó không chỉ là nghĩa vụ mà còn là niềm tự hào của tuổi trẻ và trách nhiệm của thanh niên Việt Nam. Vậy nhưng, không ít người đã tìm mọi cách để trốn tránh nghĩa vụ cao cả này.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự (NVQS) xuất phát từ suy nghĩ bao bọc của phụ huynh. Cho rằng con mình khi vào quân ngũ phải chịu môi trường rèn luyện hà khắc, vất vả trong khi ở nhà là những “cô chiêu, cậu ấm” nên không ít phụ huynh tìm cách “chạy” để con không đủ tiêu chuẩn nhập ngũ.
Vì thế mới có câu chuyện vào mùa tuyển quân, một số cán bộ xã, phường than phiền vì liên tục nhận được các cuộc gọi của người quen, họ hàng nhờ “can thiệp” để con em họ không phải thực hiện NVQS. Bên cạnh đó, cứ vào mỗi mùa tuyển quân, trên mạng xã hội lại có những bài viết xuyên tạc, bịa đặt về môi trường quân ngũ như đăng tải các cảnh bạo lực (được cho là chuyện trong quân ngũ Việt Nam) khiến nhiều người hoang mang, không muốn cho con em mình thực hiện NVQS.
Cách để trốn tránh thực hiện NVQS cũng được hướng dẫn rất chi tiết trên mạng xã hội. Thường các bài viết, video bày cách trốn NVQS chủ yếu lợi dụng Điều 41 về “Tạm hoãn nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ” của Luật Nghĩa vụ quân sự. Một trong những nội dung của Điều 41 có quy định nếu chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe thì được tạm hoãn hoặc miễn gọi nhập ngũ.
Quy định này đã bị một số người không thuộc diện được hoãn, miễn gọi nhập ngũ “áp dụng” nhiều nhất. Một số hướng dẫn dùng các chiêu trò để trốn NVQS được ghi nhận trên mạng là hợp thức hóa hồ sơ khám bệnh với điều kiện về sức khỏe không đảm bảo như: cận trên 2 độ, cân nặng dưới 45 kg, bị gãy tay, gãy chân vào đúng thời điểm tuyển quân…
Vào thời điểm khám sức khỏe, một số người còn tìm mua các loại nước, thuốc uống để làm sai lệch hồ sơ như uống cà phê để nhịp tim tăng mạnh hay thuốc huyết áp để cho ra sai các chỉ số huyết áp.
Tuy việc trốn tránh thực hiện NVQS chỉ diễn ra ở một số đối tượng thanh niên nhưng việc làm đó cần được chấn chỉnh. Trên thực tế, có rất nhiều bạn trẻ sẵn sàng tạm ngưng việc làm, việc học để lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Họ đều có chung một mong muốn là được đóng góp sức trẻ cho công cuộc bảo vệ đất nước...
Trong thời gian được tôi luyện, học tập ở môi trường quân ngũ, nhiều bạn trẻ đã trở nên mạnh mẽ, bản lĩnh và sống có lý tưởng hơn. Môi trường kỷ luật thép ấy có thể khiến nhiều người ngại khó, ngại khổ nhưng kết quả mang lại rất lớn lao.
Nhiều bạn trẻ khi hoàn thành NVQS đã trang bị cho mình bản lĩnh, sự tự tin, tự giác và sống biết quan tâm, sẻ chia với mọi người. Bên cạnh đó, Đảng, Nhà nước, quân đội, các địa phương đã có nhiều chủ trương, chính sách chăm lo hậu phương, gia đình và bảo đảm quyền lợi cho công dân nhập ngũ. Truyền thống “…quân không thiếu một người” không phải chỉ được coi trọng trong thời chiến. Truyền thống này cần được kế thừa và tiếp tục phát huy trong thời bình vì nghĩa vụ thiêng liêng với Tổ quốc.
Vì vậy, không chỉ đến mùa tuyển quân mà ở bất cứ thời điểm nào, các địa phương đều cần phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để tuyên truyền cho người dân nhận thức sâu sắc về quyền lợi, nghĩa vụ của mình đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
Công tác tuyển quân cần đảm bảo công khai, công bằng, tạo điều kiện cho mọi công dân đều được thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng với Tổ quốc. Phải công khai kết quả khám tuyển đến mọi người dân và tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân có biểu hiện, hành vi tiêu cực trong quá trình thực hiện quy trình tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, đồng thời tạo dư luận xã hội để lên án các hành vi trốn tránh thực hiện NVQS.
Như chúng ta đã biết, NVQS không chỉ là nghĩa vụ thiêng liêng của công dân mà còn được quy định rõ ràng bằng luật. Theo đó, việc trốn tránh NVQS là một trong những hành vi bị nghiêm cấm. Và nếu vi phạm, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Mùa tuyển quân năm nay, đã có hai thanh niên ở Hà Tĩnh bị xử phạt mỗi người 62,5 triệu đồng vì không có mặt tại buổi lễ tuyển quân (dù có giấy gọi) và buộc phải thực hiện NVQS theo quy định.
Tháng Thanh niên Việt Nam năm 2023 có chủ đề “Tuổi trẻ tiên phong chuyển đổi số”. Thông qua nền tảng số của Đoàn, các tổ chức cơ sở đoàn cần tuyên truyền, khơi dậy niềm tự hào của tuổi trẻ trong việc thực hiện các nhiệm vụ đối với cộng đồng và xã hội, trong đó có việc thực hiện NVQS. Những câu chuyện cảm động trong mùa tuyển quân cần được tuyên truyền, nhân rộng để khơi dậy hơn nữa ý thức tự giác trong mỗi đoàn viên thanh niên.
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dặn dò: “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”. Ở thời đại nào cũng vậy, việc xây dựng đất nước, bảo vệ Tổ quốc, giữ vững biên cương bờ cõi là “việc khó”. Bởi vậy, đất nước rất cần người trẻ lên đường nhập ngũ, vì đây vừa là trách nhiệm, vừa là niềm tự hào của mỗi thanh niên Việt Nam.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
