Một sự kiện vô cùng đặc biệt diễn ra tại Quảng Trị trong tuần qua: Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Lào lần thứ nhất, tháng 12/2021. Việc tổ chức các cuộc “Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới” đã từng diễn ra nhiều lần trên tuyến biên giới Việt-Trung, nhưng lần này, với nước Lào anh em, là lần đầu tiên.
Điều đáng nói là trên tuyến biên giới Việt - Lào, chúng ta có hàng chục cửa khẩu hữu nghị giữa hai nước, nhưng Quảng Trị là nơi được chọn để tổ chức lần đầu tiên, hẳn điều đó tự thân đã nói lên vai trò và ý nghĩa của miền đất này trong mối quan hệ hữu nghị hai nước anh em.
Cũng thật thú vị khi cùng thời điểm tháng 12 này là dịp kỷ niệm 77 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam. Nhưng tháng 12 này còn gợi nhớ một kỷ niệm quá đỗi thân thương khi nghĩ về tình anh em Việt-Lào, đúng vào tháng 12 này của 12 năm trước, mùa SEA Games 2009, SEA Games đầu tiên của nước bạn được đăng cai.
Tháng 12/2009, SEA Games tổ chức tại Lào. Và dĩ nhiên bóng đá luôn là đỉnh cao của những mối quan tâm. Vì trước đó, năm 2008, tại Tiger Cup, đội tuyển chúng ta đã vô địch, nên đến SEA Games 2009, giấc mơ nửa thế kỷ tiếp tục vô địch SEA Games được thắp lên. Niềm tin yêu ấy càng được khẳng định khi vào trận chung kết, Việt Nam gặp đội tuyển Malaysia và ở những trận đấu trước đó, chúng ta đã chứng minh sức mạnh hơn hẳn với đội bóng được mệnh danh là những con hổ này. Logic của toán học cho phép chúng ta suy luận từ những trận thắng trước, rằng chức vô địch SEA Games 2009 thuộc về đội tuyển bóng đá nam của Việt Nam là không có gì phải bàn cãi.
Chúng tôi đã đi qua Vientiane - thủ đô của nước bạn Lào trước đó hơn một tuần để cổ vũ cho các bộ môn thi đấu tại SEA Games, không riêng gì bóng đá. Buổi chiều trước trận chung kết bóng đá, nhiều cổ động viên ở Hà Nội đã bay đến thủ đô Vientiane, coi bóng đá xong lại ra sân bay về nước. Cái cảm giác ở trên đất bạn Lào những ngày đó rất khó quên.
Và rồi kết quả trận chung kết bóng đá nam năm đó đã không như ý nguyện. Chúng ta thất bại trước đội tuyển Malaysia chỉ với tỉ số 0-1. Bàn thắng phút 84 của đội bạn đã khiến chúng ta không còn thời gian để lật ngược tình thế.
Chúng ta không đoạt được cup Vàng dù khi đó Sân vận động quốc gia Lào như một “Mỹ Đình 2” bởi tràn ngập màu cờ đỏ sao vàng và cổ động viên cho Việt Nam cũng là những khán giả Lào anh em thương mến. Hôm đó, giữa thủ đô Vientiane, chúng tôi vừa buồn tiếc nhưng cũng vừa hạnh phúc khi thấy những giọt nước mắt tiếc nuối cho Việt Nam trên gương mặt những người bạn Lào anh em.
Rất nhiều năm sau này, khi nhớ về trận chung kết SEA Games năm 2009, tôi vẫn nghĩ: Nếu hôm đó chúng ta vô địch, tất nhiên cả nước Lào cũng như nước Việt sẽ ngập tràn niềm vui. Nhưng trong niềm hân hoan náo nức, dễ gì chúng ta nhận ra tình bạn tuyệt vời từ những giọt nước mắt của người bạn chí cốt. Thành ra chính những giọt nước mắt sẻ chia sau trận chung kết ấy lại trở thành một niềm vui khi chúng tôi nghĩ về tình hữu nghị Việt-Lào. Bởi thước đo của tình bạn không chỉ là chia sẻ niềm vui khi thắng lợi mà còn là giọt nước mắt khi buồn đau.
Những giọt nước mắt của những người bạn Lào sau trận chung kết bóng đá đó, mãi hoài trong ký ức của tôi và mùa SEA Games trên đất Lào năm ấy đẹp long lanh như viên kim cương tình bạn. Chúng tôi cũng nhớ mãi câu nói của một người bạn Lào ngồi cạnh cùng dự khán trận chung kết, rằng: “Anh có thấy trên thế giới này có hai quốc gia nào có được tình hữu nghị đặc biệt như hai nước chúng ta không?”.
Trở lại với cuộc Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Lào lần thứ nhất vừa diễn ra. Sự có mặt của Đại tướng Phan Văn Giang - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam và Đại tướng Chansamone Chanyalath - Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Lào cùng các tướng lĩnh quân đội và Nhân dân hai nước trong bối cảnh hiện nay càng khiến chúng ta thêm tin yêu về câu thơ của Bác Hồ khi nhắc đến tình hữu nghị Việt-Lào: “Việt Lào hai nước chúng ta/Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”.
Bối cảnh mới, vận hội mới, những biến động mới của khu vực và thế giới càng khiến cho mối tình hữu nghị Việt-Lào cần được đắp bồi, vun xới và những thành công từ cuộc giao lưu hữu nghị lần này tại Quảng Trị chính là một minh chứng sinh động nhất.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)