Xuất thân từ nhà nông nên vợ chồng anh Nguyễn Ngọc Lợi và chị Nguyễn Thị Bích Chi ở thôn Tân Hào, xã Tân Liên (Hướng Hóa, Quảng Trị) có chung niềm đam mê tìm tòi để làm ra sản phẩm từ nông sản, mang đặc trưng vùng miền. Sau thời gian nghiên cứu và thử nghiệm, vợ chồng anh chị thành công bước đầu với việc chế xuất ra sản phẩm rượu chuối mật mốc men lá, được khách hàng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng.
Được biết, hai vợ chồng anh Lợi và chị Chi đều là giáo viên. Chị Chi là giáo viên dạy Hóa, từ vốn kiến thức có được của mình, ngoài giờ lên lớp, soạn giáo án thì chị cùng anh Lợi tranh thủ thêm việc nấu rượu nâng cao thu nhập cho gia đình.
Nhận thấy nguồn nguyên liệu chuối mật mốc ở huyện rất dồi dào, chất lượng thơm ngon. Thêm vào đó, men lá của đồng bào dân tộc Vân Kiều ở các xã vùng Lìa là thứ men rất độc đáo, được bà con lựa chọn kỹ càng từ hơn 20 loại lá và rễ cây rừng, chế biến theo quy trình chặt chẽ, đảm bảo chất lượng, không có chất hóa học, chất bảo quản, vợ chồng anh Lợi và chị Chi quyết định cùng nhau nghiên cứu tạo ra sản phẩm rượu từ sự kết hợp của hai loại sản phẩm này.
Anh chị đầu tư gần 100 triệu đồng thiết bị, dụng cụ nấu rượu. Bắt tay vào thử nghiệm nấu rượu chuối men lá, anh chị rất chú trọng tất cả các khâu trong quy trình sản xuất, từ sơ chế cho đến ủ và chưng cất rượu, làm sao giữ được độ thơm ngon, cay nồng đặc trưng.
Chuối mật mốc được lựa chọn những trái to, tròn, đạt độ chín vừa phải, ruột không quá mềm, có mùi thơm và vị ngọt thanh. Sau khi sơ chế qua các bước rửa sạch, để ráo nước, bóc vỏ và thái lát mỏng, chuối sẽ được đem ủ chung với men lá rừng và đem chưng cất trong vòng thời gian từ 13- 15 ngày.
Sau thời gian ủ và chưng cất thì rượu sẽ được tiến hành khử độc tố bằng máy khử độc tố chuyên dụng với mục đích làm lão hóa ngược rượu, tức là giảm bớt tỉ lệ phản ứng phụ trong quá trình lên men rượu.
Chị Chi cho biết: “Quy trình làm rượu chuối men lá đòi hỏi phải nghiên cứu rất kỹ, làm sao để giữ lại được hương vị đặc trưng nhất của sản phẩm chuối mật mốc và men lá rừng. Với nguồn sản vật địa phương là rất dồi dào nên khá thuận lợi để sản xuất, chúng tôi mong muốn được thị trường đón nhận, để cơ sở chúng tôi tăng năng suất chế biến, góp phần tiêu thụ nông sản chuối mật mốc của địa phương”.
Trước đây, vợ chồng anh Lợi và chị Chi từng sản xuất rượu nếp bán trong vùng nên họ có khá nhiều kinh nghiệm trong việc chế biến sản phẩm rượu. So với rượu nếp thì rượu chuối mật mốc kỳ công hơn trong nghiên cứu chế biến, tuy nhiên lại đỡ công và giảm chi phí hơn ở bước sơ chế nguyên liệu ban đầu. Tỉ lệ khối lượng sản phảm thu được và giá bán ra thị trường cũng tương đương rượu nếp và đặc biệt là được khách hàng ưa chuộng hơn. Với tỉ lệ 10 kg chuối tương ứng 0,4kg men lá, cho ra sản phẩm 4 lít rượu chuối, bán ra thị trường 70 nghìn đồng/lít.
Tuy mới bước đầu sản xuất thử nghiệm, rượu chuối men lá của cơ sở vợ chồng anh chị đã tạo ra sản phẩm có chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Chuối là một loài trái cây rất giàu hàm lượng dinh dưỡng. Đặc biệt, khi được điều chế và ngâm cùng với rượu sẽ càng phát huy công dụng như một phương thuốc trị bệnh và tăng cường bồi bổ sức khoẻ, kích thích tiêu hóa. Rượu chuối có hương vị cay nồng và ngọt dịu của sự hòa quyện giữa hương vị đặc trưng của men lá và chuối mật mốc.
Trung bình mỗi đợt chế biến, cơ sở của anh chị cho ra sản phẩm là 250-300 lít. Bình quân mỗi tháng, với sản xuất đang còn quy mô nhỏ, trừ chi phí anh chị thu về hơn 10 triệu đồng. Sản phẩm đảm bảo chất lượng nên thường bán hết trong thời gian ngắn. Cơ sở của anh chị tạo việc làm cho 2-3 lao động thời vụ tại địa phương. Hiện vợ chồng anh chị đang hoàn tất các thủ tục để đề nghị cơ quan chức năng lấy mẫu phân tích và chứng nhận sản phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
“Chúng tôi rất phấn khởi vì đã nghiên cứu và thử nghiệm thành công bước đầu rượu chuối mật mốc men lá, đặc biệt vừa mới ra một số mẻ đầu tiên với chất lượng sản phẩm đảm bảo, được nhiều khách hàng đón nhận. Thời gian tới, gia đình tôi sẽ tiếp tục chú trọng đến chất lượng sản phẩm, tìm kiếm mẫu mã chai, nhãn mác phù hợp, dần mở rộng quy mô sản xuất để đảm bảo số lượng sản phảm cung cấp cho thị trường, và hướng tới xây dựng sản phẩm OCOP của địa phương”, chị Chi cho biết thêm.
