Báo Quảng Trị ngày 17/6 đăng thông tin nội dung Kết luận của Thanh tra tỉnh Quảng Trị về việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống COVID-19 giai đoạn 2020 - 2021. Kết luận có nêu nội dung Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh để sinh phẩm xét nghiệm vi rút SARS-CoV-2 hết hạn nhưng không báo cáo cấp có thẩm quyền. Để giải trình về vấn đề này, CDC tỉnh đã có báo cáo gửi Sở Y tế.
Theo Kết luận thanh tra: Báo cáo sinh phẩm xét nghiệm tồn ngày 19/1/2021 thể hiện: Việt Á còn 400 kít; Alibaba còn 2.460 niêm phong do hết hạn sử dụng; BGI hết; Thái Dương còn 1.000. CDC tỉnh để sinh phẩm xét nghiệm hết hạn mà không báo cáo cấp có thẩm quyền để có phương án xử lý.
Báo cáo của CDC tỉnh gửi Sở Y tế thể hiện: Sinh phẩm Alibaba xét nghiệm SARS-CoV-2 của Trung Quốc do Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương tài trợ. CDC Quảng Trị nhập kho ngày 7/9/2020; ngày hết hạn 17/11/2020; số lượng 42 hộp tương ứng 4.032 test; hạn sử dụng 18/11/2020. Đơn vị tài trợ test xét nghiệm nhưng lại không có hoá chất tách chiết ARN, không có giếng đặt phản ứng và các vật tư kèm theo, cũng không có hướng dẫn sử dụng tiếng Việt. Trước tình hình đó, CDC tỉnh giao các khoa, phòng liên quan nghiên cứu tài liệu, quy trình sử dụng và cài đặt chương trình đọc phù hợp vào máy Realtime PCR.
Nguyên nhân để sinh phẩm hết hạn là do thời gian nhận sinh phẩm Alibaba đến lúc thời gian sinh phẩm hết hạn quá ngắn (nhận ngày 7/9/2020, hết hạn vào ngày 18/11/2020). Sinh phẩm Alibaba là sinh phẩm mới, được tài trợ tuy nhiên không nhận được quá trình đào tạo xét nghiệm. Kỹ thuật viên phải tự nghiên cứu tài liệu nên gặp khó khăn trong quá trình đưa sinh phẩm vào sử dụng như thời gian, kỹ năng, chuyển giao kỹ thuật xét nghiệm. Sinh phẩm Alibaba được tài trợ tuy nhiên thiếu sinh phẩm tách chiết và các vật tư đi kèm, vì vậy phải chờ quá trình mua sắm đồng bộ hóa mới tiến hành được quá trình chạy thử nghiệm.
Một điểm rất quan trọng là sinh phẩm Alibaba không được tích hợp sẵn mà phải qua bước pha các thành phần hóa chất khác nhau để tạo thành test phản ứng, quá trình pha mix đòi hỏi độ chính xác cao, tuy nhiên hạn sử dụng ngắn, các kỹ thuật viên khó tiếp cận kỹ thuật xét nghiệm thành thục. Việc gặp khó khăn trong sử dụng sinh phẩm xét nghiệm Alibaba, CDC tỉnh đã có văn bản báo cáo, đề xuất Sở Y tế.
Mặc dù nhận sinh phẩm ngày 7/9/2020 nhưng phải trải qua quá trình chờ mua hoá chất, thiết bị liên quan và mày mò nghiên cứu cách sử dụng, đến ngày 30/9/2020 cán bộ kỹ thuật CDC tỉnh mới có thể triển khai thực hiện được công tác xét nghiệm trên sinh phẩm Alibaba. Với thời gian ngắn nêu trên và tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp trên địa bàn tỉnh, do vậy sinh phẩm Alibaba đã sử dụng 1.572 test, còn lại 2.460 test hết hạn, không kịp sử dụng.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
