Đường T19 (còn gọi là đường Trường Chinh), ở thị trấn Ái Tử, huyện Triệu Phong (Quảng Trị) từ khi được quy hoạch xây dựng đến nay chỉ mới hơn 10 năm nhưng đã có 3 lần đầu tư với 3 dự án khác nhau với chi phí nhiều tỉ đồng nhưng để lại quá nhiều bất cập khiến dư luận không khỏi thắc mắc sự lãng phí của các dự án liên quan đến con đường này.
Đường T19 thi công nhiều lần vẫn không hoàn thiện
Năm 2009, khu vực sân bay Ái Tử cũ có diện tích 150 ha được quy hoạch thành các phân khu, trong đó Cụm Công nghiệp Đông Ái Tử có diện tích 34,64 ha, diện tích còn lại xây dựng khu dân cư, hành chính và thương mại. Cũng trong thời gian này, thực hiện chủ trương đổi đất lấy cơ sở hạ tầng, UBND huyện Triệu Phong tiến hành cắm mốc phân lô để người dân đấu giá quyền sử dụng đất. Để có đường giao thông, trước lúc đấu giá đất, UBND huyện đầu tư xây dựng tuyến đường T19 có chiều dài hơn 1,4 km, nền đường rộng 23 mét bằng đất cấp phối (đất đồi), giai đoạn 1 làm mặt đường rộng 11m với tổng vốn đầu tư hơn 1,7 tỉ đồng, trong đó chi phí xây dựng gần 1,3 tỉ đồng.
Khi thực hiện chủ trương đổi đất lấy cơ sở hạ tầng thành công, đầu năm 2011, UBND huyện đầu tư một con đường mới chồng lên con đường này với quy mô nền đường rộng 23 mét, giai đoạn 1 đầu tư xây dựng mặt đường rộng 5,5 mét được láng nhựa cùng hệ thống thoát nước dọc, hệ thống điện với tổng vốn đầu tư hơn 10 tỉ đồng. Tuy nhiên do Công ty Trung Tài gặp khó khăn về nguồn vốn nên sau khi thi công được phần san lấp mặt bằng bằng đá dăm thì ngưng thi công cho đến năm 2015 mới thi công lại nhưng sau đó cũng vẫn không hoàn thiện được con đường này.
Lãng phí các công trình gây thất thoát ngân sách nhà nước
Mặc dù năm 2015, Công ty Trung Tài tiếp tục thi công để hoàn thiện con đường nhưng một số hạng mục công trình vẫn không thể hoàn thiện được do công ty gặp khó khăn về tài chính. Điều đáng nói là, hệ thống thoát nước của con đường này dài hàng trăm mét được lắp đặt bằng ống bi tròn có đường kính 1 mét nhưng do chưa có hệ thống hố ga để dẫn nước từ mặt đường xuống nên chưa thể sử dụng được. Từ đó đến nay, mặc dù huyện Triệu Phong đã thanh toán tiền cho nhà thầu nhưng chưa một ngày khai thác vì chính đơn vị thi công công trình đã đổ đất chôn lấp hệ thống thoát nước nên các cấp chính quyền từ huyện đến thị trấn Ái Tử không còn biết đến hệ thống thoát nước này nữa.
Do hệ thống thoát nước này chưa thể sử dụng được, trong lúc đó mỗi khi có mưa lớn thì toàn bộ đường T19 ngập sâu trong nước kéo dài. Để xử lý tình trạng này, cách đây 4 năm, UBND thị trấn Ái Tử đầu tư xây hàng trăm mét cống thoát nước phía cuối con đường với tổng vốn đầu tư hơn 200 triệu đồng để dẫn nước từ con đường này ra hệ thống thoát nước của Quốc lộ 1.
Để hoàn thiện con đường này phục vụ dân sinh và phát triển công nghiệp ở Cụm Công nghiệp Đông Ái Tử, ngày 21/7/2020, UBND tỉnh Quảng Trị có Quyết định số 1948 về việc phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng một đoạn của con đường này với chiều dài 946,43 mét, điểm đầu giao với đường Đặng Dung, điểm cuối giao tuyến RD-04 (đường Tố Hữu). Theo đó, đường có nền đường rộng 23 mét, bao gồm mặt đường 11 mét, lề đường mỗi bên 6 mét, quy mô đường cấp III. Dự toán xây dựng công trình hơn 8,5 tỉ đồng, trong đó chi phí xây dựng 7.726.740.000 đồng; chi phí quản lý dự án 148.670.000 đồng; chi phí tư vấn đầu tư xây dựng 428.561.000 đồng; chi phí khác 46.020.000 đồng; chi phí dự phòng 182.268.000 đồng do Trung tâm Phát triển Cụm Công nghiệp và Khuyến công huyện Triệu Phong làm chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Triệu Phong làm đại diện chủ đầu tư. Công trình do Công ty cổ phần Tư vấn đầu tư xây dựng tại Quảng Trị lập thiết kế. Điều đáng nói là, trong quá trình khảo sát xây dựng dự án này đơn vị thiết kế và chủ đầu tư dự án không tính đến việc sử dụng lại 2 hệ thống thoát nước dài hàng trăm mét đã đầu tư trước đó mà thiết kế xây dựng hệ thống thoát nước mới chồng lên hệ thống thoát nước cũ (hệ thống thoát nước chôn dưới lề đường) và cũng không đấu nối với hệ thống thoát nước nổi ở phía cuối con đường gây thất thoát cho ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, trước đây, con đường này đã được tạo mặt bằng với khối lượng hàng ngàn mét khối đất (đất đồi) thì nay lại phải vận chuyển đổ ở nơi khác, thay vào đó là hàng ngàn mét khối đất khác. Riêng chi phí vận chuyển khối lượng đất của con đường cũ đổ nơi khác theo hồ sơ thiết kế lên đến hơn 95 triệu đồng.
Ý kiến của những cơ quan có liên quan
Trao đổi với chúng tôi vì sao đường T19 trước đây đã được đầu tư hệ thống thoát nước nhưng trong quá trình khảo sát để thiết kế dự án mới công ty không có phương án tận dụng lại hoặc nếu không tận dụng lại được thì báo cáo với cơ quan có thẩm quyền để xử lý tránh gây lãng phí ngân sách nhà nước, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư xây dựng tại Quảng Trị, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy cho biết, quá trình khảo sát có thể cán bộ kỹ thuật của Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất Triệu Phong khi giao mặt bằng cho công ty không cung cấp thông tin nên công ty không biết. Còn khối lượng đất của con đường cũ đã được huyện Triệu Phong quyết toán cho đơn vị thi công trước đó lên đến hàng ngàn mét khối tại sao công ty không khảo sát để xem có tái sử dụng lại được không, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy cho biết có thể đất này không đạt tiêu chuẩn nên phải đổ đi để thay thế đất mới. Tuy nhiên, bà Thủy vẫn trao đổi lại với chúng tôi là để công ty kiểm tra lại rồi có thông tin cụ thể sau.
Chúng tôi đưa những nội dung này đến trao đổi với ông Lê Công Định, Giám đốc Sở Xây dựng thì được ông Định cho biết, ngày 16/7/2020, Sở Xây dựng có văn bản số 1139 về việc thông báo kết quả thẩm định thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng công trình giao thông này. Sau đó, ông Định ủy quyền cho bà Ngô Thị Ái Linh, Phó phòng Hạ tầng kỹ thuật của sở để trao đổi cụ thể với chúng tôi. Lúc đầu, bà Linh vẫn chưa nắm cụ thể về quá trình thẩm định con đường này nên chúng tôi đề nghị bà Linh vào hiện trường để cùng kiểm tra thực tế. Sau khi kiểm tra thực tế, bà Linh cho biết, về phần hệ thống thoát nước do chuyển giao của hai dự án nên phần cống ngầm (cống thoát nước do Công ty Trung Tài thi công) bên Sở Xây dựng không nắm được. Tuy vậy, do hướng tuyến thoát nước của hai dự án đó có khác nhau dẫn đến không tận dụng được. Tuy nhiên, về việc tận dụng vật liệu cũ có sử dụng lại được hay không thì chưa nghe chủ đầu tư báo cáo cho sở biết về phát sinh này. Về nguyên tắc, trong quá trình thi công có gì phát sinh thì chủ đầu tư có biên bản xử lý hiện trường để báo cáo sở biết nhưng đến hiện tại Sở Xây dựng chưa nhận được thông báo về vấn đề này. Việc có tái sử dụng được đất của con đường cũ hay không, bà Linh cho biết, do không quản lý được chất lượng của khối lượng đất của con đường cũ có đạt hay không để tái sử dụng vì dự án đó đã lâu nên để đảm bảo chất lượng công trình phải đổ đất mới vào thay thế. Khi khởi công xây dựng con đường này, chủ đầu tư dự án cũng không thông báo cho Sở Xây dựng biết nên sở cũng không nắm được tiến độ thi công, chất lượng công trình cũng như những vấn đề phát sinh mới trong quá trình thi công.
Trong quá trình kiểm tra thực địa, bà Linh gọi điện thoại cho chủ đầu tư dự án để cùng cung cấp thông tin cho chúng tôi. Tham gia buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Tố, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Cụm Công nghiệp và Khuyến công huyện Triệu Phong phủ nhận những thông tin mà chúng tôi phản ánh nhưng khi chúng tôi cung cấp bằng chứng cụ thể thì ông Tố nói do ông mới về nhận nhiệm vụ tại trung tâm nên nắm không rõ.
Tìm hiểu hệ thống thoát nước do Công ty Trung Tài thi công đã được thanh toán hay chưa và số tiền thanh toán là bao nhiêu, chúng tôi được ông Lê Minh Tiến, Trưởng Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Triệu Phong cho biết là không nhớ cụ thể vì dự án này đã được triển khai khá lâu nhưng chắc chắn số tiền không nhỏ và đã được quyết toán rồi. Ông Tiến cho biết thêm, sẽ báo cáo việc này với UBND huyện để UBND huyện chỉ đạo kiểm tra xử lý.
Tuy nhiên, theo quan sát của chúng tôi, hiện nay rất khó để tận dụng lại hệ thống thoát nước này vì hệ thống thoát nước mới đã được xây dựng hoàn thiện chèn sát hệ thống thoát nước cũ nên nếu đào lấy lại hệ thống thoát nước cũ sử dụng vào việc khác thì hệ thống thoát nước mới do Công ty Cổ phần Xây dựng số 6 thi công sẽ bị hư hỏng. Còn hệ thống thoát nước nổi phía cuối con đường do UBND thị trấn Ái Tử đầu tư xây dựng lại cao hơn hệ thống thoát nước mới hiện đang xây dựng khoảng 50cm nên không những không tận dụng đấu nối vào được mà còn có nguy cơ hệ thống thoát nước từ Quốc lộ 1 chảy tràn vào con đường T19 này.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
