Những năm trở lại đây, hoạt động buôn bán, vận chuyển, tàng trữ hàng lậu, hàng cấm từ nước ngoài vào Việt Nam qua hai Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và La Lay diễn biến phức tạp.
Ngoài những mặt hàng lậu, chất cấm thường thấy thì hiện nay xuất hiện thêm nhiều mặt hàng mới, đặc biệt là tình trạng buôn lậu vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ với quy mô lớn, phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Trước thực trạng đó, cấp ủy, chính quyền tỉnh Quảng Trị đã quan tâm chỉ đạo sâu sát các lực lượng chức năng nỗ lực ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng cấm trong đó có buôn lậu vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ trái phép qua biên giới, góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh...
Khoảng 2 năm trở lại đây, tình hình buôn bán, vận chuyển vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ trái phép từ nước ngoài vào Việt Nam qua hai Cửa khẩu quốc tế (CKQT) Lao Bảo và La Lay diễn ra phức tạp hơn trước. Đây là hoạt động buôn bán trái phép mới phát sinh sau các mặt hàng lậu, chất cấm như đường trắng, thuốc lá, rượu ngoại... nhưng phương thức, thủ đoạn lại rất tinh vi. Vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ được cất giấu, trà trộn vào hàng chính ngạch, tư trang cá nhân, trong các ca bin, gầm xe khách, xe tải... để vận chuyển qua biên giới. Những mặt hàng này dễ vận chuyển, giao dịch nhanh, gọn, lợi nhuận rất cao nên đã thu hút nhiều người tham gia bất chấp các quy định của pháp luật.
Trước thực trạng trên, những năm qua, tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các đơn vị, lực lượng chức năng nỗ lực ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng cấm trong đó có vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ. Ngày 8/9/2021, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 4114/UBND-TM gửi Sở Công thương, Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Cục Hải quan tỉnh, Cục Quản lý thị trường tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố về việc tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh. Theo đó, UBND tỉnh đưa ra nhiều nội dung yêu cầu, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng đơn vị, địa phương. Bên cạnh đó, bám sát sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo (BCĐ) 389 Quốc gia và UBND tỉnh, BCĐ 389 tỉnh đã xây dựng kế hoạch, ra văn bản chỉ đạo và triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt việc đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng cấm trên địa bàn tỉnh.
Những năm trước đây, các cơ quan chức năng tại khu vực biên giới rất ít khi phát hiện, bắt giữ các vụ buôn bán, vận chuyển vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ trái phép bởi thời điểm đó hoạt động này chỉ xuất hiện nhỏ lẻ và không thường xuyên. Thế nhưng trong 2 năm trở lại đây, các lực lượng chức năng liên tục bắt giữ nhiều vụ buôn bán, vận chuyển vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ trái phép qua biên giới với số lượng lớn, tính chất, thủ đoạn tinh vi.
Trong năm 2021, các lực lượng chức năng đã kiểm tra, phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.815 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, gian lận thương mại, hàng giả với trị giá hàng hóa vi phạm hơn 35 tỉ đồng, tăng 7,14% so với năm 2020; xử phạt vi phạm hành chính 1.321 vụ, thu nộp ngân sách hơn 48 tỉ đồng. Khởi tố 311 vụ với 460 đối tượng, tăng 44,65% về số vụ và 57,53% về số đối tượng bị khởi tố. Điều này cho thấy tính chất các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng cấm ngày càng phức tạp và nghiêm trọng hơn. Riêng mặt hàng vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ bị phát hiện, bắt giữ, xử lý khá nhiều gồm: 2,14 kg vàng, 11,5 kg bạc, 10.000 USD và 10.941 kg đá quý.
Điển hình như: Vào ngày 11/11/2021, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo tiến hành làm thủ tục đăng ký tái nhập cảnh từ Lào về Việt Nam cho xe ôtô tải BKS 75H - 001.32 do ông Nguyễn Hữu Chiến điều khiển. Quá trình kiểm tra phương tiện, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo phát hiện ở trần ca bin xe có 2 gói hàng hóa, bên trong chứa 197 miếng, vòng, sợi kim loại có hình thù, kích cỡ, trọng lượng khác nhau nghi là vàng, bạc và 100 tờ tiền giấy ngoại tệ. Tài xế Chiến không xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh tính hợp pháp của số hàng hóa trên. Kết luận giám định của Phân viện Khoa học hình sự tại Đà Nẵng xác định toàn bộ tang vật kim loại có 1.736,14 gam vàng; 2.180,41 gam bạc và 100 tờ tiền đô la Mỹ (mệnh giá mỗi tờ 100 USD) là ngoại tệ thật. Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự của UBND huyện Hướng Hóa xác định trị giá số tang vật trên là 2,945 tỉ đồng. Liên quan đến vụ việc, ngày 27/12/2021, Chi cục Hải quan cửa khẩu Lao Bảo đã ban hành Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 427/QĐHQLB về tội “Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới”. Từ ngày 24/8 - 21/9/2021, Chi cục Hải quan CKQT La Lay chủ trì, phối hợp với Đồn Biên phòng CKQT La Lay phát hiện, bắt giữ và hiện nay đã khởi tố vụ án buôn lậu gỗ, đá Pyrophyllite với tổng trị giá hơn 3,8 tỉ đồng của Công ty TNHH xuất nhập khẩu An Trần.
Qua tìm hiểu, khi giá vàng, kim loại quý và ngoại tệ trong nước cao hơn giá thế giới hoặc ngược lại thì hoạt động nhập lậu, xuất lậu các mặt hàng này sẽ gia tăng do lợi nhuận hấp dẫn. Một số người kinh doanh vàng, bạc, đá quý cho hay, thông thường giá nguyên liệu các mặt hàng này ở Việt Nam cao hơn thế giới. Bên cạnh đó, ngoại tệ (chủ yếu là USD) cũng có sự chênh lệch về trị giá. Nếu buôn bán trái phép trót lọt vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ qua biên giới sẽ đem lại mức lợi nhuận rất lớn. Dù biết việc buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ là phạm pháp nhưng trước những lợi nhuận rất lớn mang lại nên nhiều người vẫn tham gia. Và cái giá phải trả cho việc buôn bán, vận chuyển vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ trái phép của những đối tượng này là những bản án nghiêm minh của pháp luật.
Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo (BCĐ) 389, Giám đốc Sở Công thương Lê Tiến Dũng cho biết: “Những năm qua, thực hiện chỉ đạo của BCĐ 389 Quốc gia, UBND tỉnh, cơ quan thường trực đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các kế hoạch triển khai chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đặc biệt là dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán hằng năm. Trong thời gian tới, theo kế hoạch, Trưởng BCĐ 389 tỉnh yêu cầu các ngành, lực lượng chủ động xây dựng phương án, tổ chức lực lượng, phương tiện đấu tranh ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh, trong đó đẩy mạnh đấu tranh chống buôn bán vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ trái phép qua biên giới để góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh”.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)