Từ năm 2020, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với UBND thị trấn Diên Sanh, huyện Hải Lăng (Quảng Trị) xây dựng Dự án Quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” theo hướng sản xuất hữu cơ. Dự án này nhằm gắn sản xuất gạo sạch với xây dựng thương hiệu để nâng cao giá trị kinh tế cho người dân. Để hiểu rõ hơn về những lợi ích mang lại từ dự án, phóng viên Báo Quảng Trị đã có cuộc trao đổi với bà THÁI THỊ NGA, Chủ nhiệm Dự án Quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh”.
- Thưa bà! Đề nghị bà cho biết khái quát về những hoạt động của Dự án Quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” theo hướng sản xuất hữu cơ thời gian qua?
- Việc sử dụng nhãn hiệu đã được tạo lập quyền sở hữu công nghiệp dưới hình thức nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận mang tên các địa danh trên các sản phẩm có ý nghĩa lớn, xây dựng được thương hiệu có tính bền vững cao, được pháp luật thừa nhận và có ấn tượng đối với đại bộ phận người tiêu dùng. Do vậy, nhằm nâng cao giá trị và chất lượng hạt gạo, từ năm 2020, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với UBND thị trấn Diên Sanh triển khai Dự án Quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” theo hướng sản xuất hữu cơ với 10 hộ tham gia.
Để cho ra sản phẩm gạo sạch, dự án đã lựa chọn giống lúa Đài thơm 8 để đưa vào sản xuất. Đây là bộ giống có chất lượng cao, phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương. Đồng thời, tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc, chế biến và bảo quản gạo Diên Sanh theo hướng hữu cơ. Theo đó, trong toàn bộ quá trình sản xuất và chăm sóc, dự án đã hướng dẫn nông dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật theo đúng quy trình như sử dụng phân bón hữu cơ và các biện pháp sinh học thân thiện với môi trường để phòng trừ sâu bệnh...
Mặc dù sản xuất lúa gạo sạch theo hướng hữu cơ đòi hỏi quá trình canh tác không được sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật hóa học và bỏ nhiều công chăm sóc hơn so với sản xuất thông thường nhưng sản phẩm gạo sạch được bán với giá cao và ổn định hơn.
Điểm mới của dự án này là bên cạnh sản xuất theo hướng hữu cơ, dự án còn hướng dẫn cho tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh sản phẩm “Gạo Diên Sanh” về chủ trương xây dựng nhãn hiệu chứng nhận, phương thức quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận, kết hợp tập huấn nâng cao kiến thức về sở hữu trí tuệ. Tổ chức kiểm định và chứng nhận sản phẩm đủ điều kiện để cấp quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận; giám sát việc tuân thủ Quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” thông qua kiểm tra chất lượng sản phẩm lưu thông trên thị trường, bao gồm kiểm tra đột xuất, định kỳ quy trình sản xuất sản phẩm; kiểm tra chất lượng sản phẩm thông qua khách hàng. Xây dựng bộ tiêu chuẩn cơ sở cho sản phẩm “Gạo Diên Sanh” và công bố với cơ quan có thẩm quyền theo quy định. Bên cạnh đó, sản phẩm “Gạo Diên Sanh” cũng được đăng ký mã số, mã vạch, mã QR Code và tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Qua gần 1 năm triển khai, ngày 8/10/2021 vừa qua, Cục Sở hữu trí tuệ đã ban hành Quyết định số 77579/QĐ-SHTT cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu số 399136 cho UBND thị trấn Diên Sanh là chủ sở hữu nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh”.
- Bà có thể cho biết về những lợi ích khi được cấp nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh”?
-Việc bảo hộ, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể là một trong những giải pháp cần thiết nhất để xây dựng thương hiệu và phát triển các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh. Nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận thường được sử dụng nhằm khẳng định giá trị của các sản phẩm mang đặc trưng của một vùng nhất định, hạn chế tình trạng làm hàng nhái, đem lại lợi ích cho nhà sản xuất, nhà kinh doanh.
Đặc biệt, việc tạo dựng nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận trên thực tế phải đi kèm sự phát triển của các tiêu chuẩn nhất định cùng với một chiến lược chung của mô hình quản lý. Khi đó, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận mới có thể trở thành một công cụ hữu hiệu cho phát triển sản phẩm. Vì vậy, tạo lập nhãn hiệu là việc đầu tiên cần thiết phải làm nhưng để nhãn hiệu được áp dụng vào thực tế cần phải có kế hoạch quản lý, sử dụng và phát triển nhãn hiệu. Có như vậy, các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của địa phương mới có thể phát huy được giá trị.
Đối với sản phẩm “Gạo Diên Sanh”, sau khi được cấp giấy chứng nhận, việc quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” theo hướng sản xuất hữu cơ đã giúp sản phẩm gia tăng số lượng và kiểm soát tốt hơn về chất lượng do các hộ thành viên tham gia sản xuất phải tuân thủ chặt chẽ quy chế, quy định và tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm đề ra.
Từ đó, các sản phẩm này được người tiêu dùng biết đến rộng rãi, uy tín sản phẩm được nâng cao, giá trị sản phẩm được gia tăng đáng kể, hoạt động sản xuất kinh doanh sản phẩm được mở rộng mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của thị trường, từng bước nâng cao thu nhập cho người dân.
Bên cạnh đó, việc xác lập, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” còn là động lực để thúc đẩy, nâng cao năng lực cạnh tranh của người dân trong chế biến, tiêu thụ sản phẩm lúa gạo ở địa phương. Đây cũng là kênh quảng bá hiệu quả thương hiệu “Gạo Diên Sanh” trên thị trường, phù hợp với định hướng, kế hoạch chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với sản phẩm OCOP và cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển xanh, bền vững giai đoạn 2021 - 2025 và những năm tiếp theo.
Quan trọng hơn nữa, từ khi áp dụng quy trình sản xuất gạo sạch đã góp phần thay đổi thói quen canh tác dựa vào thuốc bảo vệ thực vật của nông dân. Người dân không còn sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hay chất kích thích sinh trưởng nào trong toàn bộ quá trình sinh trưởng của cây lúa, từ lúc gieo trồng cho đến khi thu hoạch. Qua đó, sản phẩm đảm bảo về chất lượng, chính xác về nguồn gốc và được pháp luật bảo vệ.
-Thời gian tới, định hướng phát triển của Dự án Quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” như thế nào, thưa bà?
-Cùng với việc bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh”, việc quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Diên Sanh” theo hướng sản xuất hữu cơ là bước tiếp theo để “Gạo Diên Sanh” kiểm soát chất lượng, uy tín của sản phẩm trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Đây cũng là cơ sở để sản phẩm phát triển bền vững, là tiền đề giúp cho chính quyền và người dân địa phương bảo vệ chất lượng, mở rộng diện tích, quy mô sản xuất để đóng góp hơn nữa vào việc cải thiện thu nhập của người dân. Thông qua dự án nhằm thiết lập được quy trình chuẩn về sản xuất gạo Diên Sanh và quảng bá, giới thiệu rộng rãi sản phẩm gạo Diên Sanh ra thị trường. Trên cơ sở này, thời gian tới Sở Khoa học và Công nghệ sẽ đề xuất phương án hoàn thiện và nhân rộng sang các sản phẩm khác trên địa bàn tỉnh.
-Xin cảm ơn bà!
(Nguồn: Báo Quảng Trị)