Trong hành trình chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng xanh của cả nước, Quảng Trị là một trong những địa phương có bước đi sớm, bài bản và đầy quyết tâm trong phát triển năng lượng sạch. Với đặc trưng vùng đất đầy nắng, gió của dải đất miền Trung, tỉnh đã và đang tận dụng tối đa lợi thế tự nhiên để biến khó khăn thành nguồn lực, biến thách thức thành cơ hội phát triển.
Hành trình chuyển đổi năng lượng xanh
Với định hướng chiến lược và sự chỉ đạo quyết liệt từ cấp ủy, chính quyền, Quảng Trị đã thu hút được nhiều nhà đầu tư lớn, mở ra giai đoạn bứt phá mạnh mẽ về năng lượng. Hàng loạt dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, năng lượng rác thải và đặc biệt là các dự án nhiệt điện khí đang được triển khai ở địa phương, tạo nên một hệ sinh thái năng lượng đa dạng, hiện đại và hài hòa với môi trường.
Việc phát triển đồng bộ từ nguồn điện đến hệ thống lưới truyền tải không chỉ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh mà còn đóng góp quan trọng vào an ninh năng lượng quốc gia. Điều này đặt Quảng Trị vào vị thế trung tâm năng lượng sạch, xanh và hiệu quả của khu vực miền Trung trong tương lai gần.

Trao đổi với phóng viên, ông Hồ Xuân Hòe, Giám đốc Sở Công thương nhấn mạnh: “Quảng Trị có lợi thế rất lớn về nắng, gió và vị trí chiến lược kết nối Hành lang kinh tế Đông-Tây. Những năm qua, tỉnh đã chủ động xây dựng cơ chế, tranh thủ các nguồn lực để phát triển đồng bộ cả nguồn điện và lưới điện. Đây là nền tảng quan trọng để tỉnh thu hút các dự án quy mô lớn, tạo bước chuyển về kinh tế-xã hội. Chúng tôi xác định phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo chính là trục phát triển chiến lược, là cơ hội để Quảng Trị bứt phá trong giai đoạn mới”.
Cũng theo ông Hồ Xuân Hòe, ngành Công thương đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và nhà đầu tư để bảo đảm các dự án trọng điểm được triển khai đúng tiến độ, đồng thời chú trọng yếu tố bền vững, bảo vệ môi trường và tạo sinh kế mới cho người dân.
Khẳng định vị thế địa phương năng động về năng lượng
Sở hữu lợi thế nổi trội về điện gió và điện khí, cùng hệ thống nguồn năng lượng đa dạng từ nhiệt điện đến thủy điện, Quảng Trị được đánh giá là một trong những địa phương có điều kiện lý tưởng để phát triển ngành năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Đến nay, tổng công suất các dự án đã phát điện và vận hành thương mại trên địa bàn đạt gần 1.559MW, gồm: 22 dự án điện gió, 11 dự án thủy điện, 4 dự án điện mặt trời mặt đất và hơn 1.200 công trình điện mặt trời mái nhà, góp phần hình thành hệ sinh thái năng lượng xanh ngày càng hoàn chỉnh.
Cùng với các dự án đã vận hành, nhiều công trình năng lượng quy mô lớn tiếp tục được cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư và đang triển khai. Tỉnh cũng đang xúc tiến 5 dự án điện gió gần bờ với tổng công suất gần 1.000MW, trong đó, 1 dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, 4 dự án còn lại đang được xem xét. Các dự án điện gió ngoài khơi cũng đang trong quá trình khảo sát và thu hút đầu tư, mở ra triển vọng hình thành ngành công nghiệp điện gió biển quy mô lớn trong tương lai.
Trong bức tranh phát triển năng lượng của Quảng Trị, xã Phú Trạch nổi lên như một điểm nhấn đặc biệt, khi được lựa chọn triển khai Trung tâm Điện lực Quảng Trạch, một trong những dự án năng lượng trọng điểm, có quy mô lớn của cả nước. Trung tâm Điện lực Quảng Trạch có tổng công suất hơn 4.400 MW, với tổng vốn đầu tư trên 140.000 tỉ đồng, gồm các nhà máy: Nhiệt điện Quảng Trạch I, Nhiệt điện LNG Quảng Trạch II, Nhiệt điện LNG Quảng Trạch III cùng hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Đây là những dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ góp phần vào an ninh năng lượng quốc gia mà còn mở ra cơ hội phát triển toàn diện đối với địa phương.

Chia sẻ về vai trò của địa phương trong quá trình triển khai các dự án, Chủ tịch UBND xã Phú Trạch Phạm Minh Cảnh cho biết: “Dự án Trung tâm Điện lực Quảng Trạch là cơ hội có tính lịch sử đối với xã Phú Trạch, một địa phương mới thành lập còn nhiều khó khăn. Khi các dự án đi vào hoạt động, Phú Trạch sẽ có điều kiện chuyển mình mạnh mẽ, hướng đến trở thành trung tâm công nghiệp-dịch vụ, thậm chí là đô thị ven biển trong tương lai. Các dự án năng lượng đang mở ra khả năng tạo hàng nghìn việc làm, tăng nguồn thu ngân sách, thúc đẩy thương mại-dịch vụ và cải thiện đời sống người dân địa phương. Cấp ủy, chính quyền xã Phú Trạch luôn xác định nhiệm vụ trọng tâm nhiệm kỳ 2025-2030 là đồng hành, hỗ trợ tối đa để các dự án được triển khai thuận lợi, đúng tiến độ. Đây vừa là trách nhiệm chính trị, vừa là mong muốn chung của toàn thể Nhân dân Phú Trạch trong hành trình phát triển mới”.
Khát vọng bứt phá bằng năng lượng sạch
Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 xác định rõ định hướng phát triển kinh tế-xã hội theo hướng xanh, bền vững và hội nhập, dựa trên 4 trụ cột: Năng lượng-Logistics-Du lịch-Nông nghiệp xanh. Theo đó, công nghiệp năng lượng được xác định là động lực tăng trưởng hàng đầu, giữ vai trò dẫn dắt quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng của tỉnh trong giai đoạn mới.
Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, tỉnh Quảng Trị được định hướng phát triển tổng công suất nguồn điện đạt 12.963MW vào năm 2030, trong đó riêng điện gió chiếm 4.614MW. Hệ thống lưới điện truyền tải được quy hoạch đồng bộ với nhiều tuyến đường dây và trạm biến áp trọng điểm. Đây là bức tranh thể hiện tầm nhìn và chiến lược dài hạn của Quảng Trị trong việc phát huy lợi thế tự nhiên, đặc biệt là năng lượng gió, mặt trời, phù hợp với định hướng giảm phát thải carbon, phát triển năng lượng xanh và bền vững của Chính phủ.
Để Quảng Trị bứt phá trở thành trung tâm năng lượng sạch của khu vực, tỉnh cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách và nghiên cứu các ưu đãi đặc thù để thu hút nhà đầu tư chiến lược, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, LNG, điện gió, điện mặt trời và các công nghệ mới, như: Hydrogen xanh, lưu trữ năng lượng. Cùng với các giải pháp tập trung phát triển đồng bộ hạ tầng, nhất là hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, hệ thống giao thông, cảng biển, logistics, từng bước nâng cấp, ngầm hóa lưới điện để hiện đại hóa hạ tầng năng lượng, Quảng Trị kiên định nguyên tắc phát triển năng lượng gắn với bảo vệ môi trường và an sinh xã hội. Các dự án phải bảo đảm hài hòa lợi ích và hỗ trợ thiết thực cho cộng đồng dân cư vùng dự án.
“Với niềm tin và khí thế mới sau Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh, Quảng Trị quyết tâm biến lợi thế thành sức mạnh, biến tiềm năng thành hiện thực, từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng sạch, năng lượng tái tạo của miền Trung và cả nước. Để năng lượng thực sự trở thành động lực tăng trưởng, ngành Công thương sẽ hành động quyết liệt, triển khai đồng bộ các giải pháp, nắm bắt thời cơ và bứt phá vươn lên, đóng góp quan trọng vào sự phát triển bền vững của tỉnh”, Giám đốc Sở Công thương Hồ Xuân Hòe khẳng định.
Nguồn tin: Báo Quảng Trị