Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, chiều 10/11, dưới sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Quốc hội tiến hành phiên thảo luận tại hội trường về dự án Luật Dân số.
Tham gia phiên thảo luận, đồng chí Nguyễn Minh Tâm, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Quảng Trị đã có những góp ý sâu sắc nhằm “bịt kín” khoảng trống pháp lý trong quy định về lựa chọn giới tính thai nhi và đề xuất chính sách đột phá để phát triển nguồn nhân lực chăm sóc người cao tuổi.
Bày tỏ nhất trí với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra, đồng chí Nguyễn Minh Tâm ghi nhận dự thảo Luật đã nhìn nhận và cụ thể hóa các vấn đề mà cử tri và ĐBQH quan tâm như già hóa dân số và mức sinh giảm thấp.
Góp ý về quy định giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh (Điều 15), đồng chí phân tích về “kẽ hở” pháp lý hiện nay. Dự thảo luật quy định đình chỉ người hành nghề y có hành vi công bố, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi. Tuy nhiên, thực tế không ít gia đình lựa chọn giới tính thai nhi ngay từ khi bắt đầu thực hiện các thủ thuật IVF. Đồng thời, không thiếu cách để người hành nghề y tiết lộ giới tính bằng những cách nói ám chỉ như “giống bố”, “giống mẹ”, hay “được như nguyện vọng”. Đồng chí Nguyễn Minh Tâm băn khoăn liệu quy định chung như trên có bảo đảm kiểm soát được các hình thức này hay không.
Vì vậy, để tránh “khoảng trống” pháp luật, đòng chí Nguyễn Minh Tâm đề nghị bổ sung giải thích cụm từ “Tiết lộ giới tính thai nhi” tại Điều 2. Theo đó, cần quy định đây là mọi hành vi trực tiếp hoặc gián tiếp cung cấp thông tin về giới tính thai nhi bằng lời nói, ký hiệu, ám chỉ, hình ảnh, hoặc hồ sơ điện tử. Quy định này phải bao gồm cả hoạt động tư vấn trước, sau siêu âm và trong quy trình hỗ trợ sinh sản.
Đối với chế tài “đình chỉ” hành vi này, đại biểu cho rằng quy định một mức chung chung là chưa phù hợp, có thể dẫn đến chế tài tương đối nặng trong một số trường hợp. Mặt khác, cơ chế phát hiện và thực thi còn thiếu hiệu quả, nhất là với khối phòng khám tư nhân và các hình thức siêu âm di động. Đồng chí đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung khung chế tài theo mức độ vi phạm, như cảnh cáo, phạt hành chính, đình chỉ, thu hồi giấy phép, áp dụng cho cả cá nhân và cơ sở. Cùng với đó, cần thiết lập các công cụ phát hiện khả thi như kết nối dữ liệu, kiểm tra đột xuất và quản lý thiết bị di động. Nếu tiếp thu ý kiến này, cần rà soát bổ sung các quy định tương ứng vào Bộ Luật Hình sự và Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Góp ý về phát triển nguồn nhân lực chăm sóc người cao tuổi (Điều 18), đồng chí Nguyễn Minh Tâm phân tích quy định khuyến khích học bổng cho chuyên ngành “lão khoa”. Theo cách phân loại hiện hành, “lão khoa” là một chuyên khoa trong y học hiện đại, tập trung chẩn đoán và điều trị đa bệnh lý. Quy định như vậy sẽ không bao gồm việc khuyến khích phát triển các loại hình khám, chữa bệnh cho người già theo y học cổ truyền. Trong khi đó, các phương pháp của y học cổ truyền (như châm cứu, dưỡng sinh) lại hiệu quả và đa dạng trong chăm sóc sức khỏe chủ động cho người già, giúp giảm gánh nặng cho các cơ sở y tế. Nếu luật không định nghĩa “lão khoa” bao hàm y học cổ truyền, đây sẽ là một sự bỏ lỡ đáng tiếc. Đồng chí đề nghị bổ sung khái niệm “lão khoa” theo hướng bao gồm các loại hình này.
Đồng chí Nguyễn Minh Tâm cũng chỉ ra thực trạng hiện chưa có nhiều cơ sở đào tạo chuyên sâu về lão khoa; nhiều bệnh viện tuyến tỉnh, khu vực chưa phát triển đồng bộ chuyên ngành này, thậm chí chưa có chuyên khoa lão khoa riêng. Với bối cảnh đó, cơ chế “khuyến khích xã hội hóa” là chưa đủ lực để tạo đột phá về nguồn nhân lực. Cần có chính sách chủ động của Nhà nước để bảo đảm nguồn kinh phí ổn định, thu hút và duy trì người học.
Từ đó, đồng chí cho rằng việc chuyển từ “khuyến khích tổ chức, cá nhân trợ cấp” sang “Nhà nước trợ cấp trực tiếp học phí, sinh hoạt phí” là cần thiết và khả thi. Đồng chí Nguyễn Minh Tâm đề xuất sửa đổi khoản 2 ,Điều 18 theo hướng “Nhà nước thực hiện trợ cấp học phí và sinh hoạt phí đối với người học nhằm phát triển chuyên ngành lão khoa, ưu tiên những người đang công tác tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn và vùng có điều kiện kinh tế-xã hội rất khó khăn”.
Nguồn tin: Báo Quảng Trị
