Do COVID-19 có ảnh hưởng xấu đáng kể đến gan, bệnh nhân viêm gan mắc COVID-19 có thể bị biến chứng gan nặng. Vì vậy, người bị viêm gan nên được chăm sóc đặc biệt, nhất là trong đại dịch COVID-19.
Bệnh viêm gan đang phổ biến trên toàn cầu. Ước tính khoảng 290 triệu người đang bị virus viêm gan B (HBV) và 71 triệu người mắc virus viêm gan C (HCV). Do COVID-19 gây ra tổn thương gan thông qua một số cơ chế, chẳng hạn như tổn thương trực tiếp, cơn bão cytokine (một phản ứng miễn dịch quá mức đối với các kích thích đối với cơ thể từ bên ngoài), làm trầm trọng thêm các tình trạng gan tiềm ẩn và tổn thương gan do thuốc, bệnh nhân viêm gan có nhiều nguy cơ phát triển các biến chứng viêm gan do COVID-19 gây ra.
COVID-19 ở bệnh nhân viêm gan
Vì COVID-19 có ảnh hưởng xấu đáng kể đến gan, bệnh nhân viêm gan mắc COVID-19 có thể bị biến chứng gan nặng. Các nghiên cứu đã kết luận rằng bệnh nhân bị COVID-19 dẫn đến mất bù cấp tính ở gan. Sự xâm nhập của SARS-CoV-2 trong tế bào gan dẫn đến tổn thương trực tiếp. “Cơn bão cytokine” gây ra tình trạng viêm toàn thân dẫn đến suy đa cơ quan và tổn thương gan. Sự kích hoạt HBV cũng có thể do một số loại thuốc điều trị COVID-19, chẳng hạn như tocilizumab và baricitinib. Đồng nhiễm SARS-CoV-2 và viêm gan không ảnh hưởng đáng kể đến kết quả COVID-19. Tuy nhiên, những bệnh nhân này có thể bị giảm tiểu cầu và giảm bạch cầu đơn nhân to nặng hơn.
Chăm sóc bệnh nhân viêm gan trong giai đoạn đại dịch COVID-19
Bệnh nhân viêm gan không nên bỏ qua các cuộc tái khám theo lịch do ảnh hưởng của COVID-19. Những người đang được chẩn đoán viêm gan, những người bị viêm gan không thể chờ đợi để điều trị, phụ nữ mang thai không thể chờ đợi để kiểm tra viêm gan và trẻ sơ sinh không nên chờ đợi để tiêm phòng viêm gan, vì việc chờ đợi có thể dẫn đến kết quả bất lợi.
Mặc dù hầu hết các bệnh viện đều áp dụng các quy trình COVID-19 nghiêm ngặt, nhưng bệnh nhân nên tuân thủ các hướng dẫn chung về việc đeo khẩu trang, giữ khoảng cách xã hội và vệ sinh tay thường xuyên khi đến bệnh viện. Hiện chưa có nghiên cứu nào chỉ ra rằng thuốc kháng virus tác động trực tiếp HCV (DAA) có thể ảnh hưởng đến kết quả COVID-19. Như vậy, người bệnh vẫn phải tiếp tục dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, các bác sĩ nên cẩn thận khi sử dụng interferon vì nó có thể liên quan đến hội chứng bão cytokine do COVID-19 gây ra. Bệnh nhân viêm gan, những người không dùng DAA và được điều trị COVID-19, có thể tránh sử dụng các loại thuốc này cho đến khi hồi phục, miễn là không có lo ngại về bệnh gan tiến triển.
Thông thường, tất cả bệnh nhân viêm gan nhiễm COVID-19 được khuyến cáo nên kiểm tra chức năng gan toàn diện. Nếu bất kỳ thông số nào, đặc biệt là ALT, AST hoặc bilirubin, có mức cao hơn, bác sĩ nên khuyên bệnh nhân dùng kháng thể chống viêm gan C hoặc xét nghiệm kháng nguyên bề mặt viêm gan B. Bác sĩ cũng nên đề nghị xét nghiệm máu và siêu âm để chẩn đoán đợt bùng phát trong các trường hợp viêm gan tự miễn.
Tiêm phòng COVID-19 ở bệnh nhân viêm gan
Hiện tại, vaccine COVID-19 là biện pháp can thiệp y tế duy nhất có hiệu quả ngăn ngừa hoặc ít nhất là giảm các biến chứng của COVID-19. Không có dữ liệu chỉ ra các tác dụng phụ do vaccine COVID-19 ở bệnh nhân viêm gan. Bệnh nhân viêm gan nên tiêm phòng tại bất kỳ trung tâm nào được phép. Hơn nữa, chính phủ nên ưu tiên tiêm chủng cho bệnh nhân suy gan giai đoạn cuối, ghép gan và ung thư gan để ngăn ngừa các biến chứng. Bệnh nhân viêm gan nhiễm COVID-19 cũng nên chủng ngừa sau 3 tháng hồi phục.
Chăm sóc sau hồi phục COVID-19 ở bệnh nhân viêm gan
Bệnh nhân nên tiếp tục dùng thuốc điều trị viêm gan B trong và sau khi nhiễm COVID-19. Họ chỉ nên ngừng thuốc nếu được bác sĩ chỉ định. Các bác sĩ nên theo dõi thường xuyên những bệnh nhân có nguy cơ mất bù tăng ở gan. Chế độ ăn uống cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các biến chứng sau COVID-19. Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm trái cây tươi và rau quả. Người bệnh nên ăn thức ăn tự nấu và duy trì cân nặng hợp lý. Uống đủ nước để giữ nước và thải độc tố ra khỏi cơ thể.
Kết luận
Bệnh nhân bị viêm gan nên hết sức thận trọng trong thời gian đại dịch COVID-19. Họ phải tuân theo tất cả các quy trình phòng ngừa COVID và tiêm phòng.
(Nguồn: VOV.VN)
