Hai hộ dân có nhà ở liền kề, cùng trú tại Đội 1, thôn Mai Đàn, xã Hải Lâm, huyện Hải Lăng (Quảng Trị) tranh chấp mốc giới sử dụng đất.
Khi cơ quan chức năng địa phương tiến hành đo đạc để xác định mốc giới mới phát hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD) đất không đúng hiện trạng sử dụng, vì vậy, hai hộ dân gửi đơn đến tòa án để được phân xử.
Tranh chấp xảy ra khi cơi nới nhà ở
Nguyên đơn trong vụ án là vợ chồng ông Nguyễn Thắng và bà Hồ Thị Chờ có đơn khởi kiện tại tòa án cho biết, gia đình ông có thửa đất diện tích 428 m2 tọa lạc tại khu vực ngã ba Cồn Dê, thuộc Đội 1, thôn Mai Đàn, xã Hải Lâm. Nguồn gốc thửa đất do ông bà khai hoang, sử dụng từ trước năm 1975. Thửa đất này được thể hiện trong sổ mục kê của UBND xã Hải Lâm lập năm 2006 có xác nhận của Sở Tài nguyên và Môi trường.
Năm 2004, bố mẹ ông Thắng xây dựng một ngôi nhà kiên cố trên thửa đất cho anh trai ông Thắng sử dụng. Năm 2008, anh trai ông Thắng chuyển vào miền Nam sinh sống và vợ chồng ông Thắng được bố mẹ tặng ngôi nhà này và sử dụng vào mục đích ở từ đó đến nay. Đến năm 2017, gia đình ông Thắng được cấp giấy CNQSD đất với diện tích 428 m2 .
Về phía bị đơn trong vụ án là vợ chồng ông Nguyễn Đoàn và bà Phan Thị Thúy Hường. Năm 2000, ông Nguyễn Thế, trú tại Đội 1, thôn Mai Đàn, xã Hải Lâm có 1 thửa đất khai hoang trồng rừng và chuyển nhượng lại cho gia đình ông Nguyễn Đoàn bằng giấy viết tay với diện tích 350 m2 . Diện tích thửa đất này cũng được thể hiện trên sổ mục kê năm 2006 của xã Hải Lâm. Sau khi nhận chuyển nhượng, gia đình ông Đoàn đã tiến hành xây dựng một ngôi nhà trên thửa đất và đến năm 2007 được cấp giấy CNQSD đất với diện tích 327 m2.
Quá trình làm nhà ở, hai gia đình không có ý kiến về mốc giới. Đến đầu năm 2021, việc tranh chấp mới xảy ra khi hộ gia đình ông Nguyễn Đoàn cơi nới công trình nhà ở. Quá trình đo đạc của các cơ quan chức năng địa phương để xác định mốc giới, thì hộ gia đình ông Nguyễn Đoàn có tổng diện tích đất đang sử dụng là 646 m2 , lớn hơn diện tích được cấp theo giấy CNQSD đất là 319 m2 , trong đó có diện tích 148 m2 đã cấp giấy CNQSD đất cho hộ ông Nguyễn Thắng.
Cấp đất không đúng hiện trạng
Giải quyết tranh chấp, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh - Chi nhánh huyện Hải Lăng thừa nhận việc cấp đất cho các hộ gia đình là không đúng hiện trạng. Theo đó, hồ sơ cấp giấy CNQSD đất cho hộ ông Nguyễn Đoàn sử dụng bản đồ địa chính do đơn vị tư vấn lập năm 2006 có sai sót, trong thửa đất có mồ mả trên đất, ranh giới thửa đất trên bản đồ cắt ngang công trình nhà ở của ông Nguyễn Đoàn đã xây trước đó; vị trí đất được cấp giấy CNQSD đất không trùng khớp với vị trí diện tích đất mà hộ ông Đoàn đã sử dụng, xây dựng nhà ở từ trước đó vào các năm 2000, 2003.
Do sự thiếu kiểm tra trong hồ sơ cấp giấy CNQSD đất của hộ ông Nguyễn Đoàn, mặt khác đơn vị tư vấn đã lập bản đồ địa chính sai hiện trạng sử dụng đất nên dẫn đến hồ sơ cấp giấy CNQSD đất sai thực tế, giấy CNQSD đất cấp cho ông Nguyễn Đoàn sai diện tích sử dụng.
Đối với hồ sơ cấp giấy CNQSD đất của hộ ông Nguyễn Thắng vào năm 2017 là không đúng hiện trạng sử dụng đất, có chồng lấn qua đất của hộ ông Nguyễn Đoàn. Cụ thể là không tiến hành đo đạc thực tế mà sử dụng số liệu đo đạc của năm 2006. Đồng thời, quá trình lập thủ tục cấp giấy CNQSD đất cho hộ ông Nguyễn Thắng có sự sai sót.
Ông Nguyễn Thắng cho rằng lý do mãi đến năm 2021 gia đình ông mới phát hiện công trình nhà ở của ông Nguyễn Đoàn được xây trên đất của gia đình mình là do mốc giới trước đây của hai thửa đất đã bị phá dỡ. Cụ thể là hai thửa đất có ngăn cách với nhau bằng hàng cây dứa dại.
Tuy nhiên, khi xây dựng nhà ở năm 2000, ông Nguyễn Đoàn có xin ý kiến gia đình ông Nguyễn Thắng cho chặt hàng cây để tiện việc thi công. Do sự hiểu biết hạn chế và không quản lý thửa đất của mình nên dẫn đến việc gia đình ông Nguyễn Đoàn xây chồng lên phần đất của gia đình. Hiện nay, một phần hàng cây dứa dại cuối thửa đất vẫn còn tồn tại, đúng với vị trí mốc giới được thể hiện trên bản đồ cấp đất cho hai hộ gia đình.
Hủy 2 giấy CNQSD đất đã cấp
Quá trình giải quyết vụ án, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh tuyên hủy giấy CNQSD đất số CK 489483 cấp cho hộ ông, bà Nguyễn Thắng và Hồ Thị Chờ ngày 23/11/2017 với diện tích 428 m2 ; tuyên hủy giấy CNQSD đất số AI 217554 cấp cho hộ ông, bà Nguyễn Đoàn và Phan Thị Thúy Hường ngày 19/4/2007 với diện tích 327 m2 . Sau khi TAND tỉnh tuyên án, gia đình ông Nguyễn Thắng đã có đơn kháng cáo với lý do quyền lợi của mình bị xâm phạm và yêu cầu cơ quan xét xử phúc thẩm cần xem xét giải quyết nội dung tranh chấp.
Từ diễn biến vụ việc cho thấy, việc cấp đất không đúng hiện trạng đã khá rõ ràng và cơ quan xét xử đã tuyên hủy 2 giấy CNQSD đất đã cấp là đúng quy định pháp luật. Thực tế hiện nay, hộ ông Nguyễn Đoàn đang sử dụng diện tích đất lớn hơn rất nhiều so với diện tích được nhận chuyển nhượng, diện tích trong sổ mục kê và kể cả diện tích được cấp giấy CNQSD đất.
Còn hộ ông Nguyễn Thắng lại có diện tích sử dụng đất ít hơn nhiều so với diện tích đã được quy chủ trong sổ mục kê và được cấp trong giấy CNQSD đất. Vì vậy, cơ quan chức năng cần căn cứ diện tích đã được cấp trong giấy CNQSD đất, đồng thời xác định lại vị trí trên thực địa khi xem xét cấp lại giấy CNQSD đất cho các hộ dân.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
