Trong số gần 300 hợp tác xã (HTX) nông nghiệp toàn tỉnh Quảng Trị, HTX Thủy Ba Tây, xã Vĩnh Thủy, huyện Vĩnh Linh là HTX nông nghiệp duy nhất vừa được vinh dự xét tặng Cờ thi đua của Chính phủ và cũng là 1 trong 5 HTX được tỉnh lựa chọn đủ điều kiện, năng lực tham gia Đề án “Lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả tại các địa phương trên cả nước giai đoạn 2021- 2025”.
Quá trình xây dựng nên một HTX năng động, luôn giữ vị thế top đầu, bên cạnh sự đoàn kết, nỗ lực của tập thể có vai trò quan trọng của Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Thủy Ba Tây Nguyễn Văn Lâm (sinh năm 1961). Ông Lâm được đánh giá là người đứng đầu có uy tín, quyết đoán, tư duy đổi mới, tạo đà phát triển mô hình kinh tế tập thể đáp ứng xu thế mới.
Là người lính phục vụ trong quân đội, năm 1990 xuất ngũ trở về quê hương tập trung phát triển sản xuất, ông Lâm trở thành gương làm kinh tế giỏi tại xã Vĩnh Thủy. Tháng 11/1997, ông Lâm tham gia vào ban quản trị, làm Phó Chủ nhiệm HTX Thủy Ba Tây. Đến năm 2010, ông Lâm chính thức đảm trách vị trí Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Thủy Ba Tây.
Ông Lâm chia sẻ: “Giữ vai trò lãnh đạo HTX thời điểm ấy đối với bản thân tôi là một thử thách, bởi lúc này hầu hết các HTX, trong đó có Thủy Ba Tây hoạt động cầm chừng, ngại đột phá, chủ yếu duy trì những dịch vụ sẵn có từ trước. Tuy nhiên, đến thời điểm thực hiện chuyển đổi theo Luật HTX 2012, đòi hỏi mỗi HTX muốn phát triển phải đổi mới hoạt động”.
Chịu trách nhiệm trước tập thể, đánh giá lại tình hình của HTX, ông Lâm nhận thấy đơn vị còn đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt nguồn vốn hoạt động hạn hẹp. Bắt tay xây dựng lộ trình, phương án sản xuất, kinh doanh, ông trăn trở làm thế nào để thu hút, đẩy mạnh dịch vụ tín dụng nội bộ tạo nguồn vốn đầu tư. Năm 2011, ông Lâm quyết định thế chấp toàn bộ tài sản gia đình mình để vay vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT chi nhánh La Ngà. Ông là người tiên phong góp vốn vào HTX, từ đó tạo thêm niềm tin, khuyến khích 300 thành viên yên tâm, tự nguyện góp vốn, tài sản cùng hợp sức phát triển.
Mặt khác, ông Lâm nghiên cứu điều lệ, chính sách mới, tổ chức lại bộ máy quản lý; tăng chế độ trực, làm việc cả tuần chứ không áp dụng 3 ngày/tuần như trước; đồng thời, phát động nhiều phong trào tạo khí thế thi đua sôi nổi giữa 5 đội sản xuất. Vừa từng bước thích ứng, nhanh chóng hoàn chỉnh mô hình kiểu mới, bổ sung xây dựng hạ tầng vừa linh hoạt quay vòng nguồn vốn, hướng về nguyện vọng thành viên để xây dựng kế hoạch sản xuất tăng lợi nhuận. Dưới sự điều hành của ông Lâm cùng HĐQT, HTX Thủy Ba Tây ngày càng phát huy vai trò tập hợp, liên kết sản xuất với định hướng lâu dài.
Ngoài nâng cao chất lượng, cung ứng tốt 9 khâu dịch vụ chính của HTX, với vai trò, chức trách của mình, ông Lâm nhanh nhạy nắm bắt hướng đi mới, chủ động tạo điều kiện, vận động thành viên HTX mạnh dạn khai thác tiềm năng vùng bán sơn địa, thử nghiệm nhiều mô hình nâng cao giá trị, đa dạng hóa lĩnh vực sản xuất. HTX Thủy Ba Tây đi đầu hưởng ứng phong trào dồn điền đổi thửa, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ứng dụng khoa học kỹ thuật, hình thành nhiều vùng canh tác tập trung chất lượng cao. Từ năm 2016, HTX tham gia dự án Cải thiện nông nghiệp có tưới (WB7) sản xuất lúa chất lượng cao theo hướng hàng hóa, hiệu quả gấp 2 - 3 lần so với canh tác lúa truyền thống, hiện đã nhân rộng trên 100 ha.
Hằng năm, HTX hợp đồng với Trung tâm Giống cây trồng, vật nuôi tỉnh sản xuất hơn 20 ha lúa giống và 30 ha lúa thương phẩm, tăng thu nhập cho HTX hơn 1 tỉ đồng/vụ. HTX cũng đang phối hợp Công ty Cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị triển khai thử nghiệm mô hình gạo ST 24, ST 25 - gạo ngon nhất thế giới; hướng đến xây dựng lúa chất lượng cao thành sản phẩm OCOP. Đối với thế mạnh về trồng rừng, HTX Thủy Ba Tây tiên phong đầu tư phát triển mô hình trồng rừng gỗ lớn với 27 ha rừng được cấp chứng chỉ FSC.
Năm 2021, tiếp tục mở rộng thêm 27 ha vùng ươm giống cây rừng sản xuất theo tiêu chuẩn FSC. Lộ trình của HTX tiến tới đưa toàn bộ diện tích 155 ha rừng của đơn vị đều đạt tiêu chuẩn FSC. Xác định vai trò của HTX làm cầu nối liên doanh, liên kết cung cấp dịch vụ và quan trọng hơn đảm bảo thị trường cho hàng hóa sản xuất ra, ông Lâm chú trọng tìm hiểu, tiếp cận các dự án, doanh nghiệp nhằm xây dựng quan hệ hợp tác sản xuất theo chuỗi giá trị. Hiện HTX Thủy Ba Tây đang liên kết với 5 HTX hợp đồng với nhà máy cung cấp phân bón và làm dịch vụ cho thành viên; liên doanh thu mua lúa hữu cơ, cung cấp cho Nhà máy chế biến gạo Long Khang (tỉnh Thái Bình); sản xuất lúa giống cho Công ty Giống cây trồng trung ương, chi nhánh miền Trung và Trung tâm Giống cây trồng, vật nuôi tỉnh. HTX hợp đồng bao tiêu gỗ FSC không chỉ cho thành viên mà cho người dân toàn huyện.
Với định hướng sát đúng theo từng giai đoạn của người đứng đầu HTX tâm huyết, dám nghĩ, dám làm như ông Lâm, HTX Thủy Ba Tây đã đạt những bước tiến vượt bậc, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng NTM của địa phương. Thủy Ba Tây trở thành HTX điển hình tiên tiến, HTX kiểu mới top đầu của tỉnh, điển hình nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả tại các địa phương trên cả nước giai đoạn 2021- 2025. Riêng cá nhân ông Lâm đã nhận nhiều bằng khen, giấy khen của tỉnh, huyện và Liên minh HTX Việt Nam.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)