Thời gian qua, hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) đã được Trạm y tế Hải Vĩnh, xã Hải Hưng (Hải Lăng, Quảng Trị) quan tâm thực hiện khá tốt, nhờ vậy đã tạo ra được chuyển biến rõ nét trong cộng đồng về PCTHTL.
Với mục tiêu xây dựng cộng đồng không khói thuốc, tạo môi trường làm việc lành mạnh, đảm bảo quyền của những người không hút thuốc được hít thở bầu không khí trong lành và triển khai hiệu quả công tác PCTHCTL, hằng năm, Trạm y tế Hải Vĩnh đã phối hợp với chính quyền đẩy mạnh triển khai các hoạt động PCTHCTL.
Đồng thời chủ động xây dựng kế hoạch triển khai các hoạt động cụ thể với những nội dung, biện pháp rõ ràng. Các hình thức tuyên truyền được triển khai đa dạng, thiết thực như tổ chức lồng ghép tuyên truyền về tác hại thuốc lá cho người dân; phát tài liệu, tờ rơi về PCTHCTL, tuyên truyền qua hệ thống loa phát thanh ở cơ sở… Nhờ vậy, công tác PCTHCTL trên địa bàn đã có sự chuyển biến tích cực, nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá được nâng cao; ý thức chấp hành việc không hút thuốc lá tại nơi làm việc được thực hiện khá nghiêm túc, số lượng người hút thuốc lá giảm dần theo từng năm.
Trưởng Trạm y tế Hải Vĩnh Đinh Thị Thành cho biết: “Là đơn vị y tế cơ sở, chúng tôi thực hiện công tác PCTHTL chủ yếu thông qua hình thức tuyên truyền. Cứ đều đặn 2 tháng/lần, trạm lồng ghép tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đến cộng đồng, tập trung chủ yếu ở đối tượng người cao tuổi và lứa tuổi thanh thiếu niên. Bên cạnh đó, các nội dung về tác hại của thuốc lá cũng được trạm biên soạn thành bài tuyên truyền phát thường xuyên trên hệ thống truyền thanh của các thôn, xóm. Để góp phần nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe, mạng lưới nhân viên y tế tại địa phương thường xuyên lồng ghép tuyên truyền, đặc biệt tập trung ở nhóm nguy cơ cao và người già.
Riêng tại trạm y tế, chúng tôi đã triển khai thực hiện khai báo y tế để tìm hiểu rõ tiền sử đối với những người có sử dụng thuốc lá, từ đó có biện pháp tuyên truyền phù hợp nhằm nâng cao nhận thức của người bệnh. Nhờ vậy, những người đến thăm khám tại trạm sau khi được tuyên truyền, tư vấn đã nâng cao nhận thức về tác hại của hút thuốc lá, từ đó hiểu ra và dần dần từ bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng”.
Mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 40 ngàn người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá. Nếu Việt Nam không thực hiện ngay các biện pháp PCTHTL hiệu quả thì con số này sẽ tăng lên thành 70 ngàn ca/năm vào năm 2030. Hiện tại, Việt Nam có 15,6 triệu người hút thuốc, đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN và đứng thứ 9 trên thế giới về số người hút thuốc. Trung bình cứ 2 nam giới trưởng thành thì có một người hút thuốc, tỉ lệ hút thuốc ở thanh thiếu niên (15-24 tuổi) là 24,3%. Bên cạnh đó, có 28,5 triệu người không hút thuốc bị tiếp xúc với khói thuốc thụ động ở nhà và 5,9 triệu người không hút thuốc bị tiếp xúc với khói thuốc thụ động tại nơi làm việc. Khi hút thuốc lá hoặc sống chung với người hút thuốc, khói thuốc hít qua phổi ngấm vào máu, tích luỹ lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp gây tổn thương trong lòng mạch máu.
Vì vậy người hút thuốc lá dễ bị các bệnh như rụng tóc, đục thủy tinh thể, da nhăn, giảm thính lực, sâu răng, ung thư da, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, loãng xương, bệnh tim mạch, vàng móng tay… và các cơ quan khác như mũi, miệng, lưỡi, tuyến nước bọt, họng, thanh quản, thực quản, thận, tụy… Do vậy, việc triển khai công tác PCTHTL là việc làm rất cần thiết. Tuy nhiên, hiện nay việc triển khai công tác này tại nhiều địa phương cũng đang gặp một số khó khăn nhất định.
Trưởng Trạm y tế Hải Vĩnh Đinh Thị Thành cho biết thêm: “Tại tuyến y tế cơ sở, biện pháp PCTHTL được triển khai phổ biến nhất là tuyên truyền nhưng quá trình tuyên truyền chúng tôi thường gặp trở ngại ở những đối tượng hút thuốc lá lâu năm, khi hút thuốc đã trở thành thói quen nên việc từ bỏ gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, hiện tại công tác tuyên truyền chúng tôi chỉ mới thực hiện tập trung ở các đối tượng có nguy cơ cao và người già, còn với đối tượng lao động tự do, các thanh thiếu niên do tiếp cận khó nên hiệu quả tuyên truyền chưa cao. Rồi hệ thống truyền thanh ở thôn, xóm trên địa bàn nhiều nơi đang xuống cấp, hư hỏng làm ảnh hưởng đến hiệu quả tuyên truyền nói chung và tuyên truyền phòng, chống tác hại thuốc lá nói riêng”.
Để tăng cường hiệu quả của hoạt động PCTHTL, Trạm y tế Hải Vĩnh tiếp tục phối hợp với chính quyền duy trì hoạt động tuyên truyền để dần thay đổi nhận thức của cộng đồng, đặc biệt tập trung vào tầng lớp thanh thiếu niên và người hút thuốc lá. Trạm cũng thực hiện đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, đưa các hoạt động tuyên truyền đến tận thôn, xóm; chú trọng triển khai các văn bản liên quan đến PCTHTL tại địa phương. Đồng thời mong muốn các ngành, các cấp cần có sự can thiệp, có thêm nhiều kênh hỗ trợ để cùng ngành y tế tổ chức thực hiện tốt công tác PCTHTL, góp phần từng bước hạn chế số người hút thuốc lá trong cộng đồng.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
