Thời gian qua, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Quảng Trị đã tích cực triển khai thực hiện công tác rà soát và chốt sổ ghi chép ban đầu về dân số - kế hoạch hóa gia đình (sổ A0) và đạt nhiều kết quả quan trọng. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng thông tin, số liệu thống kê chuyên ngành phục vụ quản lý và điều hành công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình của địa phương trong giai đoạn mới.
Ngay sau khi có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS - KHHGĐ) tỉnh kịp thời tham mưu Sở Y tế chỉ đạo, ban hành kế hoạch, hỗ trợ kinh phí tổ chức thực hiện các hoạt động khóa sổ A0 giai đoạn 2016 - 2020 như: Hỗ trợ cộng tác viên (CTV) dân số rà soát thông tin cá nhân tại hộ gia đình; chi phí văn phòng phẩm phục vụ các hoạt động vẽ sơ đồ, lập bảng kê, rà soát thông tin tại cơ sở. Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh cũng đã ban hành kế hoạch thực hiện khóa sổ A0 năm 2020 và chuẩn bị đổi sổ giai đoạn 2021 - 2025. Phân công cán bộ, công chức của đơn vị phụ trách địa bàn các huyện, thị xã, thành phố để hỗ trợ chuyên môn, nghiệp vụ cho cơ sở. Tổ chức tập huấn hướng dẫn quy trình, các bước thực hiện và nghiệp vụ rà soát sổ A0 cho cán bộ công chức của Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh, đội ngũ viên chức phòng dân số thuộc trung tâm y tế huyện và tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch khóa sổ A0 năm 2020 của địa phương. Quá trình triển khai, chi cục chú trọng công tác giám sát hỗ trợ, nhất là sau mỗi bước thực hiện để phát hiện những sai sót, hạn chế ở cơ sở, kịp thời chấn chỉnh, khắc phục.
Mặc dù địa bàn rộng, dân số đông nhưng huyện Hải Lăng là một trong những địa phương đi đầu trong việc đổi sổ A0. Công tác vẽ sơ đồ địa bàn xã, sơ đồ địa bàn CTV; bảng kê địa bàn xã và bảng kê hộ gia đình đã hoàn thành trước 30/5/2021, Phòng Dân số thuộc Trung tâm Y tế huyện nghiệm thu tại 100% xã, thị trấn trước khi nhập thông tin bổ sung vào kho dữ liệu. Đồng thời, Trung tâm Y tế huyện bố trí thêm máy móc, thiết bị, huy động nhân lực (viên chức dân số xã) để cập nhật thông tin vào kho dữ liệu điện tử huyện, đảm bảo chính xác và đúng tiến độ. Phó phòng Dân số, Trung tâm Y tế huyện Hải Lăng Lê Đức Thản chia sẻ: “Ngoài công tác vẽ sơ đồ và lập bảng kê địa bàn thực hiện đúng theo yêu cầu của kế hoạch, bước quan trọng nhất của công tác đổi sổ A0 là việc thực hiện rà soát, bổ sung thông tin tại hộ gia đình của đội ngũ CTV. Sau khi nắm bắt một số khó khăn tại hộ gia đình, Phòng Dân số đã chỉ đạo viên chức dân số và CTV dân số các xã, thị trấn đi rà soát vào ban đêm mới gặp được đối tượng. Nếu không gặp được trực tiếp thì rà soát qua điện thoại hoặc qua các mạng xã hội như zalo, facebook… Nhờ vậy, công tác đổi sổ ở Hải Lăng đã hoàn thành theo kế hoạch đề ra”.
Sau một thời gian tích cực triển khai thực hiện, trước 30/7/2021 công tác rà soát và chốt sổ A0 trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành. Kết quả rà soát, chốt thông tin địa chỉ, trạm y tế các xã, phường, thị trấn đã tiến hành thực hiện vẽ 125 sơ đồ xã, 1.460 sơ đồ địa bàn kèm theo bảng kê hộ dân cư/799 thôn, bản, khu phố trong toàn tỉnh và bàn giao cho CTV quản lý. CTV dân số được phân công quản lý địa bàn dân cư đã trực tiếp đến tận từng hộ gia đình để rà soát, chỉnh sửa, bổ sung thông tin của từng cá nhân vào sổ A0 theo quy định. So sánh, đối chiếu thông tin số liệu DS-KHHGĐ tại thời điểm 31/12/2020, số hộ dân cư sau khi rà soát tăng 5.562 hộ, tổng nhân khẩu thực tế thường trú giảm 36.175 người, cơ cấu dân số theo nhóm tuổi giảm 35.175 người, tổng số phụ nữ từ 15 - 49 tuổi có chồng giảm 18.995 người…Nguyên nhân có sự chênh lệch số liệu trước và sau rà soát là do trong quá trình thu thập, cập nhật thông tin số liệu thường xuyên trên địa bàn dân cư nhiều CTV dân số chưa cập nhật đầy đủ các trường hợp đã tách hộ; có nhiều hộ gia đình chuyển đến ở tại địa bàn nhưng CTV chưa quản lý và theo dõi theo quy định; một số hộ dân cư có nhiều chổ ở khác nhau nhưng không xác định được nơi ở chính nên bỏ sót và không theo dõi. Do địa bàn tỉnh có tỉ lệ xuất cư hằng năm tương đối cao nhưng chưa xác định được nhân khẩu thực tế thường trú nên nhiều CTV dân số vẫn theo dõi các đối tượng không thuộc là nhân khẩu thực tế thường trú theo quy định của Tổng cục DS - KHHGĐ.
Chi cục trưởng Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh, bác sĩ Trương Hữu Thiện cho biết, bên cạnh kết quả đạt được, công tác rà soát, chốt sổ A0 năm 2020 gặp một số khó khăn, hạn chế như thời gian bắt đầu triển khai vào đầu tháng 2/2021. Thời gian này một số địa phương vẫn chưa củng cố, sắp xếp lại đội ngũ CTV theo quy định mới. Sau khi sắp xếp lại, số CTV mới tham gia lần đầu tương đối nhiều nên gặp nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tại cơ sở. Hơn nữa, tình hình COVID-19 diễn biến phức tạp ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ triển khai thực hiện kế hoạch đề ra. Nguồn lực đầu tư cho hoạt động khóa sổ A0 còn hạn chế…Để công tác rà soát, chốt sổ A0 được triển khai thuận lợi hơn trong thời gian tới, đề nghị Tổng cục DS - KHHGĐ sớm tham mưu Bộ Y tế ban hành thông tư quy định chế độ ghi chép ban đầu và báo cáo thống kê chuyên ngành dân số thay cho Quyết định số 18/QĐ-TCDS, ngày 17/3/2016 của Tổng cục trưởng Tổng cục DS - KHHGĐ. Sớm ban hành văn bản hướng dẫn ghi chép ban đầu về dân số để địa phương chủ động lập kế hoạch và triển khai thực hiện đổi sổ A0 giai đoạn 2021 - 2025 đảm bảo tính liên tục trong thực hiện thống kê báo cáo chuyên ngành dân số.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
