77 mùa thu đã đi qua nhưng niềm tự hào về những trang sử hào hùng của cách mạng Tháng Tám vẫn còn vẹn nguyên đối với Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Hướng Hóa. Kỳ tích giành lại chính quyền về tay Nhân dân ngày ấy đã tiếp thêm sức mạnh để đồng bào miền Tây Quảng Trị đoàn kết, cùng quân và dân cả nước đứng lên đấu tranh giành lại độc lập, tự do cũng như khắc phục khó khăn sau chiến tranh, quyết tâm xây dựng quê hương ngày càng phát triển.
Nằm dọc dãy Trường Sơn hùng vĩ, có nhiều đồi núi, sông suối, dân cư thưa thớt, Hướng Hóa có lợi thế Quốc lộ 9 đi qua, đây là con đường chiến lược miền Trung Đông Dương, nơi đế quốc Pháp cũng như phát xít Nhật quan tâm và âm mưu chiếm đóng.
Vì vậy, ngoài nạn đói đe dọa, việc lưu thông hàng hóa, liên lạc giữa miền núi với miền xuôi gặp nhiều khó khăn, Hướng Hóa còn bị lực lượng chiếm đóng của quân phát xít Nhật và một bộ phận tàn binh Pháp chạy lên ẩn náu dọc biên giới Việt - Lào từ sau ngày bị Nhật đảo chính 9/3/1945.
Hội nghị cán bộ toàn tỉnh được triệu tập tại Phước Lễ (Triệu Phong) vào các ngày từ 18 - 22/8/1945 đã đánh giá công tác chuẩn bị, thảo luận sôi nổi về phong trào quần chúng, phân tích thái độ từng lực lượng đối lập, thống nhất những vấn đề còn tồn tại. Dịp này, đồng chí Trần Hữu Dực truyền đạt lệnh khởi nghĩa của Trung ương.
Trong không khí vô cùng háo hức, sôi động, hội nghị quyết định dù thế nào cũng phải phát động quần chúng khởi nghĩa giành chính quyền. Hội nghị thành lập Ủy ban Kháng chiến gồm các đồng chí: Trần Hữu Dực, Đặng Thí, Hoàng Thị Ái, Lê Vụ, Nguyễn Hữu Khiếu. Với đặc điểm vị trí cũng như về lực lượng so sánh giữa ta và dịch ở Hướng Hóa mang tính đặc thù hiếm có nên hội nghị quyết định khởi nghĩa ở các huyện Hướng Hóa, Cam Lộ phải chậm lại từ 1 - 3 ngày.
Sau khi các huyện, thị xã đồng bằng khởi nghĩa giành chính quyền xong, Ủy ban Khởi nghĩa tỉnh sẽ điều động lực lượng bổ sung cho Hướng Hóa, lúc đó Hướng Hóa mới tiến hành khởi nghĩa. Thực hiện đúng theo kế hoạch của hội nghị cán bộ toàn tỉnh, sau ngày 23/8 khởi nghĩa giành chính quyền xong ở tỉnh lỵ, các huyện Triệu Phong, Hải Lăng, Gio Linh, Vĩnh Linh và ngày 24/8, khởi nghĩa xong ở Đông Hà, Cam Lộ, Ủy ban Khởi nghĩa tỉnh đã cấp tốc điều động một số cán bộ, trong đó có các đồng chí Trần Hoài Quang, Lê Khắc Khoan lên bổ sung cùng với lực lượng cán bộ tại chỗ, làm nhiệm vụ vận động đồng bào dân tộc thiểu số ở Hướng Hóa đồng tâm, hiệp lực khởi nghĩa.
Trên thực tế, sau khi tỉnh lỵ, các phủ, huyện ở đồng bằng đã khởi nghĩa giành chính quyền xong thì chính quyền bù nhìn ở Hướng Hóa tự tan rã. Kết quả đúng như mong đợi, chính quyền cách mạng huyện Hướng Hóa được thành lập vào ngày 25/8/1945.
Sau thắng lợi cách mạng Tháng Tám, Đảng bộ, chính quyền và các dân tộc huyện Hướng Hóa tiếp tục cùng với Nhân dân cả nước đoàn kết một lòng, chiến đấu dũng cảm trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, giành độc lập, tự do cho dân tộc. Đặc biệt, chiến thắng Đường 9 - Khe Sanh Xuân - Hè năm 1968, giải phóng Hướng Hóa đã góp phần quan trọng vào thắng lợi to lớn của quân và dân ta trong cuộc tổng tiến công nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, tạo ra bước ngoặt có ý nghĩa quyết định của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, dưới sự soi đường, dẫn lối của Đảng, Đảng bộ, chính quyền và các dân tộc huyện Hướng Hóa phát huy truyền thống đoàn kết, nhất trí, khắc phục khó khăn, chủ động vận dụng sáng tạo các chủ trương, đường lối của Đảng vào thực tiễn ở địa phương. Qua các kỳ đại hội, Đảng bộ huyện ban hành nhiều nghị quyết, đề ra mục tiêu phấn đấu. Nhờ vậy, nhiều chỉ tiêu KT - XH ở địa phương đạt và vượt kế hoạch đề ra, nền kinh tế chuyển dịch đúng hướng và phát triển.
Đặc biệt, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng chuyên canh tập trung, đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mang lại năng suất, chất lượng cao, giúp người dân có thu nhập ổn định. Hiện toàn huyện có 4.315 ha cà phê; 234,6 ha hồ tiêu; 1.161 ha cao su; gần 4.000 ha chuối, đây là những loại cây được xác định xóa đói giảm nghèo ở địa phương. Ngoài ra, huyện khuyến khích người dân chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp, hiệu quả.
Bên cạnh đó, hoạt động văn hóa - xã hội ở huyện có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác giáo dục, y tế được quan tâm đầu tư, đáp ứng nhu cầu của Nhân dân. Chính sách của Đảng và Nhà nước về dân tộc, tôn giáo được thực hiện tốt. Chú trọng giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc. Hệ thống chính trị được củng cố, bảo đảm ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội. Khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được tăng cường. QP - AN được giữ vững.
Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, đặc biệt là đồng bào DTTS được cải thiện đáng kể. Bộ mặt nông thôn miền núi ngày càng khang trang, sạch đẹp. Tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 29,69%, cận nghèo 7,03%. Đến nay, hệ thống đường giao thông trên địa bàn huyện tương đối được hoàn thiện, 100% số xã trên địa bàn huyện có đường xe ô tô về đến tận trung tâm, tỉ lệ cứng hóa đạt 100%. Công tác Đảng, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể nhân dân có bước tiến bộ. Niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, chính quyền tiếp tục được củng cố và phát triển.
Những bài học kinh nghiệm quý giá của cuộc cách mạng Tháng Tám đã tạo nên sức mạnh nội lực để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân huyện Hướng Hóa thành công trong tiến trình xây dựng, kiến thiết và đổi mới quê hương.
Phát huy những kết quả đạt được, phấn đấu đưa Hướng Hóa phát triển nhanh và bền vững, thời gian tới, huyện tiếp tục tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm như: Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng. Phát huy bản sắc văn hóa, sức mạnh đoàn kết các dân tộc.
Không ngừng đổi mới, sáng tạo, đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, phát triển kinh tế tư nhân. Huy động mọi tiềm năng và nguồn lực xã hội. Đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên và môi trường. Tăng cường QP - AN, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
