Đợt mưa lũ trong tháng 10 và tháng 11.2020, các tỉnh miền Trung có khoảng 2.624ha đất nông nghiệp bị vùi lấp. Trong đó, tỉnh Quảng Trị có diện tích bị ảnh hưởng nặng nhất - 1.704ha (đất trồng lúa 1.051ha). Khoảng 1 tháng nữa là đến vụ đông xuân, nhưng mặt ruộng vẫn đang bị đất, cát bồi lấp có nơi cả mét, nên Quảng Trị phải động viên các lực lượng ra đồng hỗ trợ người dân.
Mình nông dân không đủ sức
Sau khi cơn lũ thứ 4 trong tháng 10 rút đi, đồng ruộng ở thôn Trà Liên Đông (xã Triệu Giang, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị) bị lớp cát và đất phủ lên mặt ruộng. Khắc phục xong thiệt hại trong nhà, đợi khi ngớt mưa thì bà Bùi Thị Kim Phụng (thôn Trà Liên Đông) mới ra thăm đồng. Từ mương dẫn nước đến mặt ruộng đều phủ lớp đất cát dày, có nơi bước chân xuống, bà Phụng bị lún đến nửa người.
“Thấy vậy tôi ngao ngán quá, nên trở về nhà luôn, vì mấy lao động trong nhà có cố gắng cũng không đủ sức để cào hết đất cát ra khỏi ruộng” - bà Phụng kể.
Giáp ruộng của bà Phụng, 2 sào ruộng của bà Hồ Thị Túy (thôn Trà Liên Đông) cũng bị bồi lấp, nhưng chỉ với độ dày từ 50-70cm. Để khắc phục, bà Túy nhờ người thân cầm cuốc ra đồng, nhưng không làm xuể. “Nước lũ cuốn trôi hết tài sản rồi, vụ này mà không gieo cấy được thì tới đây sẽ đói luôn” - bà Túy lo lắng.
Thôn Trà Liên Đông có tổng cộng 31ha trồng lúa nước, nhưng có đến 23ha bị đất cát bồi lấp. Toàn huyện Triệu Phong có 220ha trồng lúa bị vùi lấp, có nơi bị san phẳng. Còn toàn tỉnh Quảng Trị, diện tích đất bị vùi lấp là 1.704ha, trong đó đất trồng lúa 1.051ha, đất trồng cây hoa màu 653ha. Trong số đất bị vùi lấp, 266ha trước mắt không thể khôi phục được.
“Vụ đông xuân sắp đến rồi, nhưng đồng ruộng vẫn còn ngổn ngang, người dân cần hỗ trợ không chỉ sức người mà cả máy móc cơ giới mới khắc phục được” - ông Phan Quang Giải, Phó Chủ tịch UBND huyện Triệu Phong, cho biết.
Huy động tổng lực
Ông Võ Văn Hưng - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị - nói rằng, trước những tổn thất nặng nề do thiên tai gây ra, để khôi phục, trước hết phải vực dậy nông nghiệp. Vì vậy, tỉnh này đã phát động các lực lượng quân đội, đoàn viên thanh niên, người dân… cùng ra quân khôi phục kênh mương, ruộng đồng.
Cuối tháng 11, Trung đoàn bộ binh 842 thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị phối hợp với địa phương, đoàn viên thanh niên, lực lượng công an, và người dân trên địa bàn có mặt ở cánh đồng xã Triệu Giang (huyện Triệu Phong) để cải tạo đồng ruộng bị vùi lấp. Công việc của các lực lượng là dùng cuốc xẻng nạo vét bùn đất ở kênh mương dẫn nước, và cào mớ bùn đất để tìm lại mặt ruộng. Cùng với máy móc hỗ trợ, hàng nghìn mét kênh mương nội đồng và hàng nghìn khối đất cát, bùn đất vùi lấp trên các cánh đồng của người dân được lấy đi.
Trước khi bộ đội về, những nông dân như bà Hồ Thị Túy bất lực vì khối lượng đất cát bồi lấp quá lớn, không khắc phục nổi. Thì nay, ½ diện tích ruộng của gia đình bà đã được giải phóng hoàn toàn khỏi đất cát. Phần diện tích còn lại, người dân ở thôn sẽ hoán đổi công để khắc phục dần.
Có mặt trên cánh đồng xã Triệu Giang, chứng kiến các lực lượng và người dân cùng chung tay khắc phục ruộng bị ảnh hưởng sau lũ lụt, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, cách làm của tỉnh Quảng Trị rất hay và kịp thời, cần được nhân rộng ở các địa phương khác đang bị bồi lấp sau mưa lũ.