Cáp ngầm là một bộ phận rất quan trọng của hệ thống lưới điện phân phối được sử dụng đầu nguồn lưới trung áp sau các trạm 110kV vận hành với thông số cao nhất. Vì thế, cáp ngầm thường được sử dụng trong các công trình trọng điểm, quan trọng đi qua khu đô thị, trung tâm thành phố có yêu cầu cao về kỹ thuật, an toàn và mỹ quan.
Những năm trước đây trên địa bàn tỉnh Quảng Trị cáp ngầm không được sử dụng nhiều. Toàn tỉnh có khoảng 97m cáp ngầm với 6 đầu cáp loại cách điện bằng dầu, kết cấu cồng kềnh, thi công khó khăn. Tuy nhiên, do yêu cầu kỹ thuật lưới điện ngày càng cao, phụ tải đầu nguồn ngày càng lớn, không gian lắp đặt sau các tủ hợp bộ kích thước giới hạn, bên cạnh đó nhu cầu về hành lang cũng như mỹ quan đô thị nên các công trình trên lưới điện đã sử dụng nhiều hơn giải pháp đi ngầm đường dây trung áp. Đến nay khối lượng cáp ngầm trên địa bàn tỉnh đã lên đến 12.226m với 150 đầu cáp ngầm các loại và dự kiến còn tăng lên trong xu thế phát triển kỹ thuật điện và mô hình đô thị hiện nay. Điển hình như Khu đô thị Bắc sông Hiếu, thành phố Đông Hà là khu đô thị đầu tiên của tỉnh Quảng Trị được ngầm hóa 100% hệ thống điện.
Một khi số đầu cáp ngầm tăng cao thì trong quá trình quản lý, vận hành đã phát sinh ra nhiều sự cố mà nguyên nhân cốt lõi là do lỗi kỹ thuật khi thi công đầu cáp ngầm và cách tổ chức quản lý, kiểm tra, bảo dưỡng các đầu cáp ngầm nên đã gây ảnh hưởng rất lớn trong việc cung cấp điện cho khách hàng, đặc biệt là ở khu vực thành phố, đô thị đông dân cư. Trong 3 năm 2017-2019 trên lưới điện tỉnh Quảng Trị đã xảy ra 23 vụ sự cố do cáp ngầm ảnh hưởng thời gian mất điện trên diện rộng vì các đoạn cáp ngầm này chủ yếu nằm ở trục chính các xuất tuyến trung áp, ảnh hưởng chỉ số SAIDI ước khoảng 350 phút. Nguyên nhân xảy ra sự cố do cáp ngầm chủ yếu đến từ kỹ thuật thi công đầu cáp ngầm.
Trong đó sức ép điện trường là nguyên nhân chính gây nổ cáp do quá trình thi công không đúng kỹ thuật tạo ra các lỗi trên cáp như vết xước tạo bọt khí, lớp bán dẫn được cắt không đồng đều… sẽ gây phóng điện cục bộ, điện trường tập trung không đồng đều dẫn đến phát nhiệt làm hỏng cách điện của cáp là những nguyên nhân chính gây ra sự cố cáp trong quá trình vận hành sau khi đã đóng điện và vận hành một thời gian. Lớp bán dẫn trong và bán dẫn ngoài có chức năng rất quan trọng đó là điều hòa phân bổ đều đường sức điện trường bên trong lõi cáp nhưng thi công sai kỹ thuật lớp bán dẫn là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự cố nổ đầu cáp ngầm sau khi vận hành.
Do vậy, một nhóm cán bộ kỹ thuật Công ty Điện lực Quảng Trị (PC Quảng Trị) đã tìm tòi, nghiên cứu tìm ra giải pháp xử lý dứt điểm nhằm quản lý, kiểm soát được kỹ thuật thi công đầu cáp ngầm trung áp trên hệ thống lưới điện để giảm thiểu sự cố do cáp ngầm gây ra khi thi công không đảm bảo kỹ thuật và các quy định quản lý chặt chẽ, khoa học. Đó chính là giải pháp xử lý lỗi kỹ thuật phát sinh được phát hiện trong quá trình vận hành do nguyên nhân kỹ thuật từ thi công đầu cáp ngầm trung áp. Sau khi phát hiện và xác định được nguyên nhân cốt lõi sự cố đầu cáp ngầm là do thi công sai cơ bản ống điều áp đầu cáp ngầm, cắt tiện lớp cách điện XLPE sai quy cách, kích thước và đặc biệt là sử dụng công cụ không chuyên dùng để thi công cáp ngầm, PC Quảng Trị đã tổ chức hội thảo khoa học, mời chuyên gia cùng phân tích, đánh giá đưa ra giải pháp quản lý hợp lý, khoa học.
Tổ chức hội thi “Thi công đầu cáp ngầm” nhằm đào tạo chuyên sâu về chuyên đề này. Tiến hành đào tạo, sát hạch và cấp chứng nhận hành nghề cho 30 cán bộ công nhân kỹ thuật bậc cao và chỉ có những cán bộ, công nhân kỹ thuật này mới được phép thi công đầu cáp ngầm trên lưới điện tỉnh Quảng Trị. Sau đó, giao Đội quản lý vận hành lưới điện cao thế Quảng Trị chủ động thay tất cả các đầu cáp ngầm trên lưới điện và quản lý đầu cáp ngầm đầu các xuất tuyến sau các trạm 110kV. Đến nay đã thay thế 103 bộ đầu cáp ngầm trên địa bàn toàn tỉnh.
Việc triển khai phương án đã giải quyết triệt vấn đề sử dụng cáp ngầm trên lưới điện từ khâu quản lý thi công đến khâu kiểm tra chất lượng nghiệm thu đóng điện đưa vào vận hành nên hiện nay đã không còn sự cố xảy ra do nguyên nhân liên quan đến cáp ngầm, góp phần nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, đồng thời đáp ứng nhu cầu sử dụng điện an toàn và liên tục của người dân trên địa bàn tỉnh. Đây là giải pháp quản lý hoàn toàn mới, đáp ứng tình hình sản xuất, kinh doanh của PC Quảng Trị, nâng cao năng suất, chất lượng sản xuất, kinh doanh, đồng thời đảm bảo cung cấp điện an toàn liên tục trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)