Thời gian qua, việc thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng tiếp tục được tỉnh quan tâm và triển khai thực hiện hiệu quả. Trên cơ sở đó, nhiều địa phương đã có sự chủ động trong việc thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật nhằm hạn chế tình trạng vứt bừa bãi gây ảnh hưởng tới môi trường.
Nhận thấy lợi ích của việc thu gom, xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) sau sử dụng, từ đầu năm 2021 đến nay, Hội Nông dân xã Gio Quang, huyện Gio Linh đã vận động xây dựng được 77 bể thu gom, đặt tại các trục đường nội đồng trên địa bàn. Khi đã có bể, các bao gói thuốc BVTV sau khi sử dụng được thu gom đúng nơi quy định, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ môi trường.
Chủ tịch Hội Nông dân xã Gio Quang Hoàng Thị Nga cho biết: “Trước đây, khi chưa có các bể thu gom, hầu hết các bao gói thuốc BVTV sau khi sử dụng được người dân vứt bừa bãi trên bờ ruộng, kênh mương nội đồng…, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Từ khi triển khai đặt các bể thu gom ngay tại đồng ruộng, hầu hết các loại bao gói thuốc BVTV sau khi sử dụng đã được người dân thu gom đúng nơi quy định. Chúng tôi sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt công tác này trong thời gian tới nhằm bảo vệ môi trường, góp phần thực hiện tốt tiêu chí 17 trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) của địa phương”.
Để nâng cao nhận thức của các hợp tác xã (HTX) sản xuất nông nghiệp và tổ hợp tác (THT) về thu gom, xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng, năm 2021 Sở Nông nghiệp và PTNT đã chỉ đạo Chi cục Trồng trọt và BVTV tổ chức 30 lớp tập huấn về hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV và thu gom bao gói thuốc BVTV sau khi sử dụng cho 1.150 người dân trên địa bàn tỉnh. Đồng thời lồng ghép nội dung thu gom bao gói thuốc BVTV sau khi sử dụng để tuyên truyền tại 101 lớp chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật (KHKT) với hơn 4.000 lượt người tham gia. Thực hiện in và phát 2.870 tờ rơi tuyên truyền về nội dung hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV, thu gom bao gói thuốc BVTV sau khi sử dụng và KHKT cho người dân.
Tiến hành xây dựng và lắp đặt 9 cụm pa nô tuyên truyền, hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV, phân bón hóa học an toàn, hiệu quả và bể chứa mẫu thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng tại 9 huyện, thị xã, thành phố. Bên cạnh đó, trong quá trình thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về hoạt động sử dụng thuốc BVTV và phân bón, Chi cục Trồng trọt và BVTV đã lồng ghép, hướng dẫn chính quyền địa phương cấp xã, HTX, THT các nội dung quy định thu gom bao gói thuốc BVTV sau khi sử dụng đúng nơi quy định, các chế tài xử lý vi phạm hành chính trong công tác quản lý cho 36 HTX,THT sản xuất nông nghiệp, từ đó làm cơ sở cho việc tuyên truyền đến người dân chấp hành quy định của pháp luật.
Năm 2021, bằng nhiều nguồn kinh phí, các địa phương đã bố trí xây dựng 1.915 bể chứa bao gói thuốc BVTV sau sử dụng, tăng 203 bể chứa so với năm 2020. Mỗi năm ước tính trên địa bàn tỉnh sử dụng từ 70 - 90 tấn thuốc BVTV, tương đương với đó, lượng bao gói thuốc sau sử dụng thải ra trên đồng ruộng khoảng 7 - 9 tấn. Kết quả các đợt thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về sử dụng thuốc BVTV cho thấy, có khoảng 50% số lượng bao gói được người dân thu gom đúng nơi quy định.
Cùng với những kết quả đạt được, vấn đề thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng vẫn còn một số khó khăn. Tuy nhiều địa phương đã xây dựng được bể thu gom bao gói thuốc BVTV ngay trên đồng ruộng nhưng chưa có phương án vận chuyển đưa đến nơi tiêu hủy theo quy định của pháp luật. Việc quy hoạch, đầu tư, bố trí các điểm tập trung thu gom, xử lý tiêu hủy bao gói thuốc BVTV sau sử dụng chưa được triển khai đồng bộ trên địa bàn tỉnh.
Một số địa phương chưa thực sự quan tâm triển khai xây dựng bể chứa bao gói thuốc BVTV sau sử dụng trên đồng ruộng do nguồn kinh phí phục vụ cho công tác triển khai xây dựng bể chứa quá hạn hẹp. Chưa có mô hình quản lý, thu gom vận chuyển và công nghệ xử lý phù hợp theo quy định của pháp luật. Một hạn chế nữa là số bể chứa sau quá trình sử dụng đã đầy, trong khi đó chưa có địa điểm tập kết xử lý riêng, dẫn đến nhiều bao bì thuốc BVTV sau sử dụng vẫn chưa được thu gom gây nguy hại đến môi trường và nguồn nước của địa phương…
Để việc thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng có hiệu quả, góp phần giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường, Sở Nông nghiệp và PTNT đề nghị các địa phương trong thời gian tới cần quy hoạch, xây dựng hệ thống bể chứa, xây dựng khu lưu chứa, quy trình vận chuyển chất thải nguy hại..., từ đó góp phần triển khai hoạt động thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng có hiệu quả cao. Các bộ, ngành Trung ương xem xét bố trí kinh phí để xây dựng địa điểm xử rác thải nguy hại trên địa bàn tỉnh, trong đó có bao gói thuốc BVTV là chất thải có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường trong sản xuất nông nghiệp.
Năm 2022, ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục mở các lớp tập huấn hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả. Phối hợp với các địa phương hướng dẫn việc thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng theo quy định. Thực hiện xây dựng, lắp đặt các pa nô hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV, phân bón hóa học an toàn, hiệu quả. Xây dựng các bể chứa mẫu tại các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh nhằm tuyên truyền đến người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Phối hợp với chính quyền cấp xã tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra việc sử dụng thuốc BVTV và phân bón theo quy định của pháp luật, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm đối với hoạt động sử dụng thuốc BVTV và phân bón tại cơ sở sản xuất trồng trọt.
Bao gói thuốc BVTV được liệt vào nhóm các chất thải nguy hại, ảnh hưởng tới môi trường và sức khỏe cộng đồng. Để bảo vệ môi trường và sức khỏe người dân, việc sớm xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách để thực hiện tốt việc thu gom, vận chuyển, tiêu hủy bao gói thuốc BVTV là rất cần thiết, góp phần thúc đẩy phát triển nền nông nghiệp xanh, bền vững trong thời gian tới.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
