Lần giở những trang lịch sử phát triển của nhân loại, chúng ta đều dễ dàng nhìn thấy, biển, đảo có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển, hưng thịnh của các quốc gia có được lợi thế này.
Cách đây hơn năm thế kỷ, nhà thám hiểm người Bồ Đào Nha Ferdinand Magellan dẫn đầu đoàn thám hiểm đã ra khơi trên năm con tàu khởi hành từ Tây Ban Nha trong chuyến hành trình mà sau này đã đi vào lịch sử loài người như là chuyến đi đầu tiên vòng quanh thế giới bằng đường biển. Nhiều nhà nghiên cứu đã cho rằng nhà thám hiểm Magellan đã lần đầu tiên mang đến một cái nhìn toàn diện về thế giới, qua đó cho chúng ta thấy rằng đại dương có thêm chức năng gắn kết các dân tộc trên thế giới lại với nhau trong một “mái nhà chung” là trái đất. Biển, đảo cùng với tiềm năng, vị trí chiến lược của nó luôn gắn liền với sự phát triển, giao lưu của các nước trên thế giới.
Nằm trong xu thế chung của cả nước, tỉnh Quảng Trị đã có chiến lược hướng ra biển, khai thác thế mạnh biển, đảo. Và trên thực tế, biển, đảo đóng vai trò ngày càng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và quốc phòng- an ninh của địa phương.
Các nhà chiến lược đã khẳng định, thế kỷ XXI là “thế kỷ của đại dương”. Vấn đề hướng ra biển và làm chủ biển đã, đang trở thành xu hướng chung của tất cả các nước trên thế giới. Việt Nam có bờ biển dài và nguồn tài nguyên vô cùng đa dạng cùng với hệ thống đảo lớn, nhỏ đã tạo nên một lợi thế quan trọng cho quá trình phát triển và hội nhập. Nằm trong xu thế chung của cả nước, tỉnh Quảng Trị cũng đã và đang có chiến lược hướng ra biển, khai thác thế mạnh biển, đảo. Và trên thực tế, biển, đảo đóng vai trò ngày càng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và quốc phòng- an ninh của địa phương.
Là tỉnh thuộc khu vực Bắc Trung Bộ, có chiều dài bờ biển 75 km với vùng lãnh hải đặc quyền kinh tế rộng 8.400 km2 mang lại cho Quảng Trị nhiều ưu thế trong việc thực hiện các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh. Với ngư trường rộng lớn, Quảng Trị có rất nhiều tiềm năng để mạnh lên từ biển, vươn lên làm giàu từ biển.
Theo đánh giá của cơ quan chức năng, trữ lượng hải sản vùng biển Quảng Trị khoảng 60.000 tấn, trong đó có nhiều hải sản có giá trị kinh tế cao như tôm hùm, mực nang, cua, hải sâm, tảo và một số loài cá, san hô quý hiếm. Với vị trí thuận lợi và điều kiện tự nhiên phong phú, tài nguyên dồi dào, biển, đảo Quảng Trị đã và đang được đầu tư khai thác nhằm phát huy hiệu quả kinh tế trong đánh bắt thủy, hải sản cũng như phát triển dịch vụ, du lịch. Sở hữu 2 bãi biển nổi tiếng là Cửa Tùng, Cửa Việt và nhiều bãi biển khác như Vĩnh Thái, Gio Hải, Triệu Lăng, Mỹ Thủy… cùng với đảo Cồn Cỏ, diện mạo và không gian văn hóa biển đã được định hình, đang ngày càng thu hút du khách đến với biển, đảo Quảng Trị. Đặc biệt, đảo Cồn Cỏ không chỉ có vai trò chiến lược quan trọng về quốc phòng- an ninh mà còn có nhiều lợi thế trong phát triển kinh tế- xã hội. Đảo Cồn Cỏ rất đa dạng về hệ sinh thái động, thực vật, tài nguyên biển. Trong các nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh đều khẳng định phát triển kinh tế biển, đảo, xây dựng vùng biển Cửa Tùng - Cửa Việt - đảo Cồn Cỏ thành điểm du lịch hiện đại có tính khu vực và quốc tế.
Đặc biệt, cùng với quy hoạch cảng ước sâu Mỹ Thủy, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định phê duyệt quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050. Khu kinh tế biển Đông Nam Quảng Trị có diện tích 23.792 ha, nằm trên dải cát ven biển thuộc 3 huyện Hải Lăng, Triệu Phong và Gio Linh sẽ là khu kinh tế biển đa ngành, điểm đột phá của tỉnh Quảng Trị và là cực phát triển của vùng Trung Bộ. Cách bờ biển Quảng Trị khoảng 100 - 120 km có nguồn khí đốt chất lượng cao với trữ lượng từ 60 - 100 tỉ mét khối. Nếu khai thác nguồn khí này đưa vào đất liền thì Quảng Trị là địa điểm gần nhất và tạo ra khả năng cho phát triển công nghiệp chế biến từ nguyên liệu khí đốt và vật liệu công nghệ mới.
Có thể nói, địa phương đi đầu trong tỉnh về khai thác tiềm năng để mạnh lên từ biển, vươn lên làm giàu từ biển, đó là huyện Gio Linh. Đây là địa phương có bờ biển dài 16 km với 2 cửa lạch Cửa Việt và Cửa Tùng, có Khu dịch vụ - du lịch Cửa Việt được tỉnh đầu tư xây dựng quy mô 141 ha; khu vực biển gồm 4 xã: Gio Việt, Gio Hải, Trung Giang và thị trấn Cửa Việt nằm trên tuyến đường huyết mạch của Hành lang kinh tế Đông - Tây nối với Lào - Thái Lan - Myanma qua Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo cũng như tiếp nối với các cảng biển miền Trung như: Chân Mây, Đà Nẵng, Vũng Áng..., kết nối tam giác du lịch Cửa Việt - Cửa Tùng - đảo Cồn Cỏ, nằm trong quy hoạch Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị. Thời gian qua, nhiều chương trình, dự án trọng điểm của trung ương, của tỉnh và các doanh nghiệp được đầu tư vào địa bàn để hình thành khu dịch vụ, du lịch, cảng biển, hệ thống giao thông toàn vùng được đầu tư xây dựng, là điều kiện thuận lợi để phát triển đa ngành nhằm đưa kinh tế biển trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của huyện.
Để xây dựng Gio Linh trở thành một trong những huyện của tỉnh mạnh về biển, giàu từ biển, phát triển bền vững kinh tế biển gắn với bảo đảm quốc phòng- an ninh như tinh thần Nghị quyết số 36-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Chương trình hành động số 144-CTHĐ/TU ngày 24/4/2019 của Tỉnh ủy Quảng Trị, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đã ban hành Kế hoạch số 119-KH/HU, ngày 8/11/2019 để chỉ đạo triển khai thực hiện. Nhờ vậy đến nay, Gio Linh có số lượng tàu đánh bắt hải sản nhiều nhất tỉnh với trên 939 tàu, tổng công suất 80.474CV. Trong đó, có 169 tàu đánh bắt xa bờ với công suất từ 400CV trở lên. Tổng sản lượng khai thác, nuôi trồng thủy sản hằng năm đạt hơn 15.000 tấn. Sản lượng chế biến hải sản bình quân hằng năm từ 18.000 đến 20.000 tấn; giá trị sản xuất ngành thủy sản chiếm 39,3% trong ngành nông nghiệp. Đến nay, toàn huyện có 62 cơ sở chế biến hấp sấy cá, 15 cơ sở chế biến nước mắm, mắm ruốc có thương hiệu, chế biến thành phẩm xuất ra thị trường; giải quyết việc làm tại chỗ cho hơn 873 lao động, với mức thu nhập từ 5 - 6 triệu đồng/ người/tháng; có cơ sở doanh thu đạt từ 300-450 triệu đồng/năm góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân vùng biển. Hiện nay, toàn huyện có khoảng 942 cơ sở thương mại - dịch vụ, trong đó có 87 cơ sở dịch vụ bãi tắm; có khoảng 24 khách sạn, nhà nghỉ, bình quân hằng năm thu hút hơn 50.000 lượt du khách về tắm biển, nghỉ dưỡng.
Bên cạnh đó, Đảng bộ huyện đã bám sát các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của Tỉnh ủy về nhiệm vụ quốc phòng - an ninh gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thực hiện tốt nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, gắn phát triển kinh tế biển với bảo vệ quốc phòng - an ninh.
Như vậy, có thể khẳng định trong xu thế hội nhập hiện nay, vấn đề biển, đảo không chỉ liên quan đến sự phát triển kinh tế - xã hội mà còn đảm bảo vững chắc chủ quyền quốc gia. Có dịp đến với Quảng Trị, những ai đã từng đi dọc theo miền chân sóng từ Ô Lâu ra đến Nhị Hồ sẽ nhận ra một điều hết sức xúc động, đó là chính mảnh đất bời bời cát trắng này đã sinh thành, nuôi nấng rất nhiều người anh hùng như chị Trần Thị Tâm ở nơi cực Nam Hải Lăng, ông Lê Văn Ban ở Tùng Luật, Vĩnh Giang hay Thái Văn A ngoài đảo xa Cồn Cỏ… trong những năm tháng đánh giặc, cứu nước. Nơi đây, hiện thời cũng là địa bàn được gửi gắm rất nhiều kỳ vọng có thể tạo xung lực mới, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh có bước tiến mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai...
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
