Quảng Trị là một tỉnh duyên hải miền trung nằm trên đầu cầu hành lang kinh tế đông tây về phía Việt Nam. Với tiềm năng to lớn và lợi thế nhiều năm qua bên cạnh xây dựng Khu kinh tế Đông - Nam và các khu kinh tế khác của tỉnh, thời gian qua tỉnh Quảng Trị chủ trương đầu xây dựng vùng Tây - Nam thành một trong những vùng kinh tế nhằm thúc đẩy sự phát triển vùng nói riêng và Quảng Trị nói chung. Trong tương lai, Cửa khẩu Quốc tế La Lay được nối trực tiếp với cảng Mỹ Thủy thông qua đường 15D nối dài sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển nền kinh tế tỉnh nhà.
Tiềm năng to lớn của Khu kinh tế Đông - Nam và Khu vực Tây – Nam Quảng Trị
Cửa khẩu quốc tế La Lay nối tỉnh Quảng Trị với 4 tỉnh Nam Lào và tỉnh Ubon Ratchathani (Thái Lan) thành hệ thống giao thông quốc tế mới. Đây là tuyến đường giao thông quan trọng có tác động trực tiếp đến Hành lang kinh tế Đông - Tây (EWEC), tạo sự tương hỗ lẫn nhau giữa hai tuyến đường EWEC (qua Lao Bảo) và PARA-EWEC (qua La Lay). Thông qua tuyến đường 15D kéo dài sẽ kết nối khu vực Duyên hải miền Trung với khu vực Nam Lào, Đông Bắc Thái Lan nối thông về cảng Mỹ Thủy.
Tiềm năng, lợi thế của khu vực Tây Nam Quảng Trị rất to lớn, vì vậy từ năm 2015 được sự đồng ý của Chính phủ, tỉnh Quảng Trị đang chú trọng đầu tư, xây dựng thành một vùng kinh tế cửa khẩu để đi đầu cho sự phát triển.
Căn cứ vào tình hình thực tế, nhu cầu qua lại và khả năng của tỉnh, năm 2014, Cửa khẩu La Lay được Chính phủ hai nước Việt - Lào nâng cấp thành cửa khẩu quốc tế. Theo đó, tỉnh Quảng Trị xây dựng đề án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực Cửa khẩu Quốc tế La Lay và được Chính phủ phê duyệt: Cửa khẩu Quốc tế La Lay được áp dụng cơ chế phân bổ nguồn vốn như đối với khu kinh tế cửa khẩu. Đây là thuận lợi lớn, là động lực để tỉnh Quảng Trị ưu tiên nguồn lực, từng buốc đầu tư phù hợp để tạo thành một khu kinh tế ở phía Tây Quảng Trị.
Nếu như trước năm 1995 do điều kiện nguồn lực còn hạn chế, La Lay lúc bấy giờ chỉ là một cửa khẩu phụ với đường sá chật hẹp, núi non hiểm trở. Thế nhưng từ năm 2015, tỉnh Quảng Trị quan tâm nhiều hơn quy hoạch, đầu tư, phân bổ nguồn vốn hợp lý cho vùng tây nam mà trung tâm là khu vực cửa khẩu La Lay. Trước mắt sẽ tiến hành rà phá bom mìn, tạo mặt bằng để phục vụ xây dựng cửa khẩu.
Trong thời gian tới, tại Cửa khẩu Quốc tế La Lay sẽ hình thành công trình Quốc môn, khu hành chính cho các cơ quan chuyên trách làm nhiệm vụ tại cửa khẩu. Bên cạnh đó, các công trình làm việc của cơ quan thuế quan, Ngân hàng, Bưu điện, Điện lực, Viễn thông được bố trí thành cụm tại vị trí tiếp cận cửa khẩu theo hướng từ đường Hồ Chí Minh lên. Hệ thống kho bãi được quy hoạch, bố trí thuận tiện cho hoạt động XNK của hàng hóa và XNC của người, phương tiện cũng như các hoạt động khác tại cửa khẩu. Ngoài ra, cửa khẩu được quy hoạch khu thương mại – dịch vụ, quảng trường, công viên, vườn hoa để phục vụ cho khách du lịch và nhân dân. Tổng nguồn vốn cho giai đoạn 2015 – 2020 gần 488 tỷ đồng.
Nếu Cửa khẩu Quốc tế La Lay và Khu kinh tế cửa khẩu nằm bên Tây Trường Sơn có nhiều hứa hẹn thì Khu kinh tế Đông – Nam ở bên bờ biển Đông cũng có những thành công ban đầu. Trong suốt nhiệm kỳ Đại hội XVI Đảng bộ tỉnh, Quảng Trị đã tập trung xây dựng dự án, quy hoạch, đề xuất các cơ chế chính sách, kêu gọi đầu tư và từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng cho Khu kinh tế Đông - Nam thành khu vực phát triển kinh tế bền vững, mở ra cơ hội rất lớn để thu hút các nguồn vốn đầu tư, trở thành vùng kinh tế động lực của tỉnh. Khu kinh tế Đông Nam sẽ trở thành trung tâm thu hút về đầu tư và Trung tâm trung chuyển hàng hóa của vùng và khu vực, gắn kết chặt chẽ phát triển với đảm bảo quốc phòng, an ninh và chiến lược phát triển biển, tạo động lực phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Quảng Trị. Hiện nay đã có 28 dự án đã đăng ký đầu tư với tổng vốn là 13.762 tỷ đồng, trong đó có 7 dự án đã đi vào hoạt động, 21 dự án đang xây dựng và hoàn thiện các thủ tục cấp đất.
Hai vùng kinh tế - một tuyến đường
Nhìn về tổng thể, khu vực Tây - Nam sẽ được nối với Khu kinh tế Đông – Nam sẽ trở thành vùng kinh tế động lực của tỉnh thông qua quốc lộ 15D, mở ra cơ hội rất lớn để thu hút các nguồn vốn đầu tư cho cả hai khu vực Đông - Nam và Tây - Nam Quảng Trị.
Đường 15D sẽ làm nhiệm vụ nối thông cảng Mỹ Thủy đến Cửa khẩu Quốc tế La Lay, hình thành thêm một tuyến phụ Hành lang kinh tế Đông-Tây (PARA-EWEC) từ tỉnh Ubon Ratchathani đi Champasak qua Cửa khẩu Quốc tế La Lay đến tỉnh Quảng Trị. Đây là tuyến đường quốc tế quan trọng hỗ trợ trực tiếp đến tuyến Hành lang kinh tế Đông - Tây (EWEC), tạo sự tương hỗ lẫn nhau giữa hai tuyến đường EWEC (qua Lao Bảo) và PARA-EWEC (qua La Lay), kết nối vào hệ thống đường cao tốc phía Đông của Việt Nam tại đoạn Cam Lộ - La Sơn.
Khi được nối thông, Khu kinh tế Cửa khẩu Quốc tế La lay và Khu kinh tế Đông - Nam sẽ tạo sự tương tác, hỗ trợ tích cực cho nhau và nhiều vùng kinh tế khác của tỉnh Quảng Trị. Tỉnh Quảng Trị sẽ có điều kiện thuận lợi khai thác triệt để tiềm năng và lợi thế về địa lý, chính trị, kinh tế văn hóa phục vụ cho hoạt động kinh tế nói chung và du lịch nói riêng. Thông qua đường 15D và Cửa khẩu Quốc tế La Lay, hàng hóa sẽ kết nối và lưu thông qua tuyến đường Hồ Chí Minh, Quốc Lộ 9, cảng Cửa Việt, Mỹ Thủy đi Paksé và các nước trong tiểu vùng sông Mê Kông. Thúc đẩy giao lưu thương mại, hợp tác quốc tế, tạo tăng trưởng, thu hút đầu tư, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Theo đó kim ngạch XNK cũng sẽ tăng lên, góp phần tăng thu ngân sách, giải quyết việc làm và hiện thực hóa mục tiêu đưa Quảng Trị trở thành tỉnh có trình độ phát triển trung bình của cả nước.
Quyết tâm biến ước mơ thanh hiện thực
Năm 2021 là năm thứ 6 kể từ ngày La Lay được Chính phủ hai nước Việt – Lào cho phép nâng cấp thành cửa khẩu quốc tế, cơ sở hạ tẩng về giao thông từng bước được hoàn thiện. Giờ đây, từ thành phố Đông Hà qua cửa khẩu quốc tế La Lay đi thị Salavan chỉ còn 5 - 6 giờ, rút ngắn chặng đường còn một nửa so với tuyến quốc lộ 9 đi qua cửa khẩu Lao Bảo. Khi khoảng cách và thời gian được rút ngắn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân Quảng Trị và Nhân dân các tỉnh vùng Nam Lào làm ăn và giao lưu, hợp tác với nhau.
Những năm qua, tỉnh Quảng Trị có nhiều giải pháp tích cực để xây dựng và hiện thực hóa tuyến đường 15D nối các khu kinh tế động lực. Bên cạnh đó xây dựng các Dự án phát triển đa ngành về giao thông, đô thị, phát triển logistic… phối hợp với các địa phương trong vùng và các địa phương trên Hành lang kinh tế Đông - Tây tổ chức thành công nhiều sự kiện, hoạt động xúc tiến, quảng bá về du lịch.
Quảng Trị có truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực tự cường, tinh thần đổi mới, khát vọng vươn lên. Khu kinh tế Cửa khẩu Quốc tế La Lay sẽ được nối trực tiếp với Khu kinh tế Đông – Nam sẽ hỗ trợ, thúc đẩy tạo thành những vùng kinh tế động lực, đồng thời hỗ trợ trực tiếp đến tuyến Hành lang kinh tế Đông - Tây (EWEC). Điều đó còn khẳng định tầm nhìn chiến lược và sự kế thừa của các thế hệ lãnh đạo đối với những vùng kinh tế nói chung và nhất là Khu kinh tế Đông – Nam và vùng Tây – Nam nói riêng. Một con đường nối hai vùng kinh tế là khát vọng lớn lao của Đảng bộ và Nhân dân Quảng Trị đã và đang trở thành hiện thực.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)