Tình trạng sạt lở đất diễn ra dai dẳng từ nhiều năm qua khiến người dân thôn Thượng Xá, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng (Quảng Trị) luôn sống trong nỗi thấp thỏm lo âu. Đáng lo ngại hơn là đợt mưa lũ lớn trong tháng 9 và tháng 10/2021 vừa qua đã làm sạt lở nghiêm trọng bờ sông Nhùng ở nhiều điểm đi qua địa bàn thôn, làm hư hỏng đường bê tông và trực tiếp uy hiếp hàng chục hộ dân địa phương.
Cùng đi với Trưởng thôn Thượng Xá Lê Quang Phong, chúng tôi có mặt tại một số điểm sạt lở bờ sông Nhùng đoạn đi qua thôn. Dấu vết sạt lở gây ra bởi những đợt mưa lũ lớn vào cuối tháng 9 và tháng 10/2021 vừa qua vẫn còn hằn rõ bên bờ sông Nhùng đoạn qua trước nhà ông Phan Đình Kịch ở Xóm 6, thôn Thượng Xá. Căn nhà của ông Kịch nằm đối diện ngay ngã ba sông Nhùng vốn vững chãi lâu nay nhờ những rặng tre ngà bảo vệ bờ sông. Tuy vậy, đợt mưa lũ lớn vừa qua đã cuốn trôi toàn bộ những bụi tre già và hàng trăm mét khối đất bờ sông, tạo nên những hàm ếch lớn khoét sát vào tận mép con đường bê tông huyết mạch đi qua thôn. Tuyến đường bê tông này đang là con đường đi lại hằng ngày của hơn 400 hộ dân với hàng nghìn nhân khẩu, trong đó có rất nhiều học sinh. “Tôi sinh sống ở đây hơn 40 năm rồi mà chưa từng chứng kiến đợt sạt lở nào làm bờ sông bị cuốn trôi nghiêm trọng như đợt vừa qua. Đoạn ngã ba sông trước nhà tôi giờ đã bị sạt lở cuốn trôi một khoảng đất rộng với khoảng cách từ sông vào bờ hơn 10m trên chiều dài hơn 50m. Sạt lở đã tạo thành hàm ếch ngay dưới đường bê tông nên có thể làm sụp đổ con đường bất cứ lúc nào. Ai cũng hết sức lo lắng khi qua lại hằng ngày trên con đường này”, chỉ tay ra bờ sông với những vết đất trượt vẫn còn mới và những bụi tre già bị cuốn phăng nằm lập lờ trên mặt sông, ông Kịch bày tỏ lo âu.
Theo ông Kịch, do sống ở gần bờ sông nên nhiều năm qua ông đã trồng hàng chục cây xà cừ dọc theo các bụi tre ở bờ sông để gia cố thêm nhằm chống sạt lở, tuy nhiên cuối cùng vẫn không thể giữ được bờ sông đoạn qua trước nhà. Để đề phòng người dân lưu thông qua lại điểm sạt lở trên có thể rơi xuống sông, gia đình ông Kịch đã chặt tre làm hàng rào chắn giữa mép đường bê tông với vực sâu sạt lở phía bờ sông. “Người dân chúng tôi mong muốn sớm được quan tâm đầu tư gia cố lại đoạn sạt lở này, vì nếu để kéo dài thì có thể những đợt mưa lũ lớn tiếp theo sẽ làm sạt lở hết con đường và người dân sẽ không còn lối đi”, ông Kịch nói.
Chung cảnh ngộ, tại khu vực Xóm 1, thôn Thượng Xá, tình trạng sạt lở cũng diễn ra phức tạp không kém. Trưởng Xóm 1, thôn Thượng Xá Lê Thanh Khiếu cho biết, toàn xóm có 125 hộ dân và việc đi lại chủ yếu dựa vào con đường bê tông nhỏ dọc theo bờ sông Nhùng. Tuy nhiên, sạt lở những năm qua đã lấn dần mép sông vào tận đường bê tông này. Đợt mưa lũ vào tháng 9 và tháng 10/2021 vừa qua đã làm sập một phần mặt đường bê tông, từ mặt đường xuống sông giờ đây trở thành vực sâu rất nguy hiểm. “Mùa mưa lũ năm 2020, bờ sông Nhùng qua đây đã sạt lở nhiều và người dân trong xóm đã dùng bao cát, cọc tre gia cố lại. Tuy nhiên, đợt lũ vừa qua đã làm đường bê tông sập khiến lối đi bị thu hẹp, nhiều đoạn đường chỉ còn rộng chưa đầy 0,5 m. Đã có 2 trường hợp người dân đi xe máy qua điểm đường hư hỏng này vào ban đêm bị rơi xuống sông, nhưng may mắn được phát hiện kịp thời nên chưa ảnh hưởng đến tính mạng. Cũng từ khi bờ sông qua xóm bị sạt lở uy hiếp nghiêm trọng, mấy năm nay có 5 gia đình ở sát bờ sông chủ yếu là gia đình người già neo đơn đành bỏ nhà hoang đến nhà người thân tá túc trước mỗi mùa mưa lũ đến để đảm bảo an toàn. Tình hình sạt lở bờ sông ở đây thật sự hết sức nghiêm trọng”, ông Khiếu nói. Cũng theo ông Khiếu, do con đường bê tông chính qua xóm bị sập và bị sạt lở tiếp tục uy hiếp, nhiều người dân đi làm và học sinh đến trường đành chọn đi đường vòng ra phía cánh đồng xa gấp nhiều lần để đi lại nên hết sức bất tiện.
Trưởng thôn Thượng Xá Lê Quang Phong cho biết thêm, từ khi sạt lở diễn ra nghiêm trọng và ngày càng tiến sát vào khu dân cư, người dân hết sức lo lắng và cuộc sống có nhiều xáo trộn. Theo ông Phong, sau những đợt mưa lũ lớn vào tháng 9 và tháng 10/2021, đoạn bờ sông Nhùng qua địa bàn thôn Thượng Xá xuất hiện ngày càng nhiều điểm sạt lở, trong đó có 4 điểm có mức độ nghiêm trọng với tổng chiều dài hơn 200m, cuốn trôi hàng nghìn mét khối đất và nhiều cây lâu năm của người dân. Nguyên nhân sạt lở bờ sông xảy ra nghiêm trọng đợt vừa qua theo người dân là do mùa hè năm nay nắng nóng kéo dài làm đất khô, nứt gãy, đến khi gặp mưa lớn nhiều đợt liên tục khiến đất ngấm nước và một phần do sông Nhùng hẹp, dốc, dòng chảy xiết nên đã gây sạt lở mạnh. “Từ cơn bão số 5 đến nay, địa phương chúng tôi chịu tác động nghiêm trọng khiến sạt lở đất diễn ra tại nhiều điểm. Sạt lở đe dọa khu dân cư, uy hiếp đường giao thông làm cho người dân hết sức lo lắng, việc đi lại cũng khó khăn và nguy hiểm. Chúng tôi mong muốn các ban, ngành cấp trên quan tâm xây dựng kè hoặc có phương án kết rọ đá để khắc phục các điểm sạt lở, giúp người dân yên tâm sinh sống”, ông Phong nêu nguyện vọng.
Để khắc phục những điểm sạt lở qua thôn, người dân đã nhiều lần tiến hành bồi thêm đất và cừ tre nhưng đều bị cuốn trôi sau mỗi trận mưa lớn. Để đảm bảo cho người dân đi lại an toàn, giải pháp trước mắt mà chính quyền địa phương chỉ có thực hiện là làm các hàng rào thô sơ và lắp đặt các biển báo hướng dẫn, cảnh báo cho người và phương tiện qua lại ở các vị trí sạt lở để tránh nguy hiểm có thể xảy ra.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
