Mỗi ngày khi ba đi làm, cu cậu vẫn nằm ngủ o o trong tấm chăn ấm hay chiếc quạt bàn quay dìu dịu. Rồi chiều đến khi nghe tiếng xe nổ giòn từ phía hàng râm bụt, cu cậu lại chạy ra sân trước “ba về với con rồi à”. Tiếng nói của cu cậu trong veo!
Ngày xưa, chắc tiếng nói của ba không trong trẻo như thế và cả nhiều đứa trẻ ở làng cũng không. Ngày xưa quá cơ cực! Cứ buổi sớm mai trẻ nhỏ ngồi hiu hắt bên cửa, trẻ lớn hơn chút choàng tấm ni long ra chuồng bò mở cửa. Đàn bò hớn hở đi tìm thức ăn còn đứa trẻ thắt lòng, mùa đông, cơn mưa kéo dài, cơn đói kéo dài, khói bay giữa đồng vất vơ một vài củ mì cứu cánh.
Ba trở về, cu cậu chạy lon ton “ba mua cho con à”, cu cậu nắm lấy mấy chiếc bánh hay hộp sữa, hay quả bóng bay chạy tí tửng quanh nhà rồi dừng lại ở cái cột cạnh chỗ tủ đặt cái TV: “Ba ơi con mở không được”. Ba đến bên cu cậu ôm cu cậu vào lòng mở cho cậu gói đồ và những chiếc bánh. “Ba ăn đi”, cu cậu thường mời mọc ba trước khi ăn. Cử chỉ đó làm ba nghèn nghẹn. Ngày xưa, ba không có nổi một gói quà để mời ba của ba.
Ngày xưa, ngày xưa…
Ngày qua, ngày qua…
“Ba về với con rồi à?”. Cu cậu vẫn chạy ra đón ba ở sân trước, nắng vàng rải nhẹ khi chiều xuống sau mấy ngọn đồi. Câu nói đó thành quen, cử chỉ đó thành quen, giọt nắng hay hạt mưa chiều thành quen, ánh mắt đó thành quen… Và có nhiều thứ trước cu cậu cũng thành quen với ba của cu cậu. Ngày xưa, mỗi lần ba cu cậu đi về, ông nội thường ngồi đợi ở chiếc giường tre, mắt ông nhăn nheo cười hắt thêm ánh sáng cho buổi chiều nhạt nắng. Rồi ông đi xa, cả buổi chiều im lặng, ba cũng im lặng, cả ngày xưa im lặng!
Có ai đón đợi trước sự gì?
Một ngày, khi chiều chảy gần hết nắng. Cu cậu đứng ôm chiếc cột ở góc sân. Không có tiếng xe nổ phía sau hàng râm bụt. Cu cậu nghe ngóng, chờ đợi một tiếng xe. Cu cậu không mong gói quà, không mong chiếc bóng, cu cậu mong một cái ôm của ba cu cậu. “Ba về với con rồi à”, cu cậu mỉm cười. Ba cu cậu cũng mỉm cười hôn lên đầu, lên trán cu cậu: “Ba có việc nên về muộn. Con ăn cơm chưa?” “Con ăn cơm rồi, ăn cá nữa..." Ba nhìn cu cậu ấm áp trong lòng. Sự trở về, sự chờ đợi hạnh phúc! Ba cũng chờ, chờ thứ như cu cậu nhưng mỏi mòn quá! Ba của ba đi lâu lắm rồi liệu có trở về được không?
Tết đến, ba mua cho cu cậu mấy bộ đồ mới. Cu cậu tha hồ diện với những đứa trẻ gần nhà. Ba tự cắt lá chuối gói bánh chưng, ba tự tay nhóm bếp bắc nồi lên luộc. Đêm ba mươi, trong tiếng xì xèo của những giọt nước đùa mình với lửa, cu cậu thấy ba trầm ngâm nhìn về phía mấy cây trầu nấp bóng sau hàng cau. Rồi cu cậu nhìn thấy ba khóc. Cu cậu hỏi nguyên nhân nhưng ba phủ nhận: “Bậy nào, ba có khóc đâu. Trẻ con đến tết còn không khóc huống chi là người lớn”.
Cu cậu cười víu tay vào cổ ba. Đêm giao thừa lặng lẽ trôi như con sông ngoài bãi sậy. Ba nghe lòng râm ran từng giọt xuân. Ngày đó, nhiều người trong gia đình quây quần bên nồi bánh chưng, trẻ con đợi những chiếc bánh làm thừa từ vại nếp. Và pháo, pháo nổ ran khắp trong làng ngoài xã, pháo kéo vào một đêm giao thừa rộn rã. Người làng chọn mối xông đất mong một năm mới an lành, hạnh phúc và an khang!
Ngày xưa nghèo, ngày xưa đón tết rộn rã!
Mùa xuân đi qua, mùa xuân khác đến……
Cu cậu bây giờ đã làm ba của các con. Ngước nhìn thời gian bao thay đổi, cu cậu ngóng trông cái điều ngày xưa ba ngóng trông và cu cậu biết giọt nước mắt trong đêm giao thừa đó đã rơi trên má ba. Đứng bên chiếc lò nướng bánh cho đứa con trai, cu cậu vẫn thấy mình như những thuở nào. Chỉ có một câu để dành hoài mà không biết nói cùng ai, câu ấy cũng chẳng nghe ai nói nữa “Ba về với con rồi à?”.
