Bên cạnh Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, ở Quảng Trị có thêm cửa khẩu quốc tế thứ hai là La Lay, một vùng biên viễn phên dậu trọng yếu miền tây của Tổ quốc vẫn đêm ngày bình yên giữa đại ngàn. La Lay là một thôn bản đồng bào dân tộc Pa Kô thuộc xã A Ngo, huyện Đakrông (Quảng Trị), cách Đông Hà khoảng 120 cây số. Tên cửa khẩu quốc tế cũng lấy từ tên bản.
Bà con nơi đây sinh sống giữa núi đồi, cư trú hai bên con đường chạy lên cửa khẩu. Toàn thôn có 70 hộ với hơn 330 nhân khẩu. Bên cạnh những nóc nhà sàn cổ truyền là những ngôi nhà trệt như đồng bào miền xuôi, cho thấy hình ảnh pha trộn khi giao lưu văn hóa giữa đồng bằng với vùng cao, kể cả trong chuyện tạo dựng nên mái ấm. Người dân bản địa dẫu có tiếp xúc với thế giới bên ngoài vẫn giữ được căn cốt văn hóa của mình. Đặc biệt, một đặc điểm dễ thấy ở biên cương, dù là nơi thâm sơn cùng cốc thì đồng bào luôn coi bộ đội Biên phòng như người nhà của mình.
Chúng tôi đến thăm già làng Kôn Thương, một bậc cao niên của núi rừng La Lay vẫn còn rất khỏe và minh mẫn. Ông kể cho chúng tôi nhiều chuyện về phong tục tập quán cần phải gìn giữ của miền sơn cước, từ những lễ hội quan trọng liên quan đến sản xuất nông nghiệp vùng cao như lễ hội lúa mới cho đến đám cưới, đám ma. Cao hứng ông đem một nhạc cụ cổ truyền ra đánh cho chúng tôi nghe. Những âm thanh văn hóa đại ngàn cứ ngân vang tưởng chừng như không dứt khiến sớm mai nơi rừng xanh càng thêm sinh động và thiêng liêng.
Mùa này, người dân nơi đây chủ yếu sản xuất ngô, tiếng địa phương thường gọi là bắp giống như cách gọi của người Kinh. Đó là cây lương thực chính theo thời vụ hiện tại, ngoài việc có thể nuôi sống con người còn phục vụ cho chăn nuôi. Người La Lay chăn nuôi gia súc như bò, dê, ngoài ra còn có gia cầm như gà để cải thiện bữa ăn gia đình, phục vụ các lễ hội và cũng là thương phẩm tăng thu nhập của kinh tế hộ gia đình. Những thay đổi trong nhận thức, trong công việc mưu sinh cùng với sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước đã giúp cho đời sống bà con nơi đây ngày càng bớt khó khăn, vất vả, tiến tới ấm no, hạnh phúc. Đó cũng là mơ ước ngàn đời của người dân La Lay. Anh Hồ Thủy, trưởng thôn La Lay cho biết nhờ Nhà nước giúp sức, nhờ bộ đội Biên phòng cầm tay chỉ việc nên đời sống bà con ngày một khấm khá hơn.
Đã nói đến biên cương không thể không nhắc đến bộ đội Biên phòng. Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay đứng chân trên địa bàn như một cột mốc tượng trưng cho chủ quyền quốc gia sừng sừng giữa đất trời miền tây Quảng Trị. Sống trên địa bàn ở những vùng đặc biệt khó khăn nhưng tinh thần và ý chí của người lính quân hàm xanh, của bộ đội Cụ Hồ đã vượt lên mọi gian nan thử thách, quyết hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Những vườn rau xanh giữa những nắng hạn như thiêu như đốt từ bàn tay và những giọt mồ hôi người lính đã làm dịu đi cái nắng chói chang ở chốn biên thùy; rồi ao cá biên phòng, ao được khơi thông, đào vét ở trên núi chót vót tầng cao có thể coi là minh chứng cho sức mạnh lớn lao, bền bỉ của những quân nhân nơi tuyến đầu Tổ quốc.
Nhưng không chỉ có thế, bộ đội Biên phòng La Lay còn trấn giữ nơi cửa khẩu quốc tế ngày đêm làm tròn nhiệm vụ nặng nề và cao cả mà Đảng, Nhân dân giao phó. Cửa khẩu quốc tế nhưng vẫn trong quá trình xây dựng và hoàn thiện nên điều kiện công tác vẫn còn rất nhiều khó khăn, thiếu thốn. Sẽ có một cửa khẩu khang trang và tiến dần đến hiện đại hơn đang mở ra trước mắt. Còn bây giờ, dù điều kiện có thế nào đi nữa thì bộ đội Biên phòng và các lực lượng hữu quan luôn chung tay giữ vững chủ quyền quốc gia, an ninh biên giới. Mỗi người tùy theo cương vị và nhiệm vụ được giao mà hết lòng, hết sức hoàn thành công việc với hiệu quả và chất lượng cao nhất. Đại úy Nguyễn Thanh Minh, Trạm trưởng Trạm Cửa khẩu quốc tế La Lay khẳng định: “Dù COVID-19 đã qua cao điểm nhưng nhiệm vụ của chúng tôi không thể lơ là, vẫn phải trực 24/24 tiếng đồng hồ mỗi ngày. Đáng mừng là cho đến nay không có một trường hợp nào nhập cảnh trái phép từ nước bạn Lào vào nước ta”.
Đi thăm chốt phòng COVID -19 sẽ càng hiểu hơn nhiệm vụ nơi biên cương của bộ đội Biên phòng. Các anh dựng lán, ăn ngủ, sinh hoạt tại chỗ, canh gác, tuần tra ngày đêm không phút lơi là để giữ vững an ninh biên cương, giữ vững sự bình yên cho các bản làng, cho cả hậu phương sau lưng mình đang gởi gắm niềm tin vào tuyến đầu chống dịch. Họ, đương nhiên phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, nguy hiểm để làm tốt trọng trách của mình.
“Quân với dân như cá với nước”, lên vùng cao, nhất là khu vực biên giới sẽ thấm thía câu nói này. Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em. Đây không phải là câu nói chung chung mà là khẩu hiệu hành động, là tâm niệm của mỗi người lính Biên phòng, của cán bộ, chiến sĩ Đồn biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay. Thượng tá Nguyễn Xuân Linh, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay cho biết: “Bên cạnh nhiệm vụ hàng đầu là giữ vững chủ quyền quốc gia, an ninh biên giới thì chúng tôi thường xuyên gần gũi, giúp đỡ đồng bào, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của bà con. Có dân là có tất cả”.
Biên cương La Lay, vùng đất xa xôi mãi mãi là núm ruột của Quảng Trị-Việt Nam thân thương không bao giờ tách rời trong cảm quan về chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng đối với mỗi người dân con Lạc cháu Hồng. Mỗi tấc đất phía tây Tổ quốc này vẫn sẽ ngời lên trong mỗi ngày đã qua và trong những ngày sắp tới.
(Nguồn: Báo Quảng Trị)
